Παρασκευή 21 Μαρτίου 2008

Ατομική Προσευχή

Η προσευχή κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, είναι «το θερμόμετρο της πίστεως». Η πίστη μας στον Θεό μετριέται με τον χρόνο που αφιερώνουμε στην προσευχή και από την συμμετοχή μας σ’ αυτήν.
Η προσευχή και η νηστεία είναι δύο έργα του Χριστιανού που προέρχονται από την πίστη Προσεύχεσαι, επειδή πιστεύεις. Νηστεύεις, επειδή πιστεύεις. Είναι έργα πίστεως. Τι σημαίνει ότι είσαι χριστιανός; Να κάνεις μόνο κάποιες δημόσιες εμφανίσεις στο ναό ή να μιλάς για χριστιανικά ζητήματα;
Βεβαίως είναι απαραίτητη η συμμετοχή μας στις ακολουθίες της Εκκλησίας και ιδιαίτερα στην Θεία Λειτουργία. Αλλά η πίστη εκφράζεται μ’ αυτά που δεν φαίνονται και δεν επισύρουν την προσοχή των ανθρώπων.
Είναι χαρακτηριστικός ο λόγος του Σωτήρος Χριστού: «Και όταν προσεύχη, ουκ εση ώσπερ οι υποκριταί. Συ δε όταν προσεύχη, είσελθε εις το ταμιείον σου, και κλείσας την θύραν σου πρόσευξαι τω πατρί σου τω εν τω κρυπτώ και ο πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ αποδώσει σοι εν τω φανερώ» (Ματθ 6, 56)
Την χριστιανική ιδιότητά μας δεν την δείχνουμε μόνο μέσα στον Ναό, αλλά την ζούμε μέσα στην οικογένειά μας, στο σπίτι μας, "στο ταμιείον" μας.
Το κάθε χριστιανικό σπίτι έχει το εικονοστάσι του. Αυτό βρίσκεται προς ανατολάς σε έναν τοίχο ή μια γωνία, σε περίβλεπτη θέση. Έχει οπωσδήποτε την εικόνα του Χριστού, της Παναγίας, καθώς και των Αγίων προς τους οποίους η οικογένεια έχει ιδιαίτερο σεβασμό. Πολλές οικογένειες έχουν τις εικόνες των Αγίων, των οποίων έχουν τα ονόματα. Οι γονείς με τον γάμο του κάθε παιδιού δίνουν στο καινούργιο σπιτικό και την εικόνα του Αγίου του.
Το εικονοστάσι πρέπει να έχει και ένα μικρό τραπέζι ή ένα ράφι όπου μπορούν να τοποθετηθούν ο Συνέκδημος, το θυμιατήρι, μπουκάλι με αγιασμό, άγιο έλαιο από αγίους, λουλούδια από τις εικόνες των αγίων, το θυμίαμα, τα καρβουνάκια, τα φυτιλάκια, το λάδι. Η κανδήλα καίει συνεχώς μπροστά στο εικονοστάσι με καθαρό λάδι. Θυμιάζουμε κάθε μέρα κατά την ώρα της πρωινής ή βραδινής προσευχής.
Καλό είναι να μαθαίνουμε στα παιδιά, πως να ανάβουν το θυμιατό και το κανδήλι.


Το εικονοστάσι είναι το κέντρο της οικογενειακής προσευχής.

Μπροστά στις εικόνες πρέπει η χριστιανική οικογένεια να προσεύχεται, μ’ όλα τα μέλη της, μαζί σαν ένα σύνολο, διότι «ου γαρ εισίν δύο η τρεις συνηγμένοι εις το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών» (Ματθ. 18,20).
Με την ομαδική προσευχή τα μέλη της οικογενείας κατανοούν ότι όλοι μαζί και σαν ενότητα βρίσκονται κάτω από την σκέπη του Θεού και ότι αυτός είναι που καθοδηγεί την ζωή όλης της οικογένειας και κάθε μέλους ξεχωριστά.
Τότε όλοι αναγνωρίζουν καθαρά ότι ενώπιον του Θεού είναι αμέσως υπεύθυνοι. Ο Θεός και η Εκκλησία είναι τα πραγματικά θεμέλια της οικογένειας και όχι οι πολιτικοί αρχηγοί, ούτε οι ψυχολόγοι, ούτε ο υλισμός, ή ένα κοινωνικό σύστημα, ή η κοσμική ευτυχία.
Οι ομαδικές προσευχές από όλα τα μέλη της οικογένειας δίδουν στον καθένα την ευκαιρία να ενισχύσει την πίστη και την αγαθή διάθεση του άλλου.
Η κοινή προσευχή δημιουργεί έναν ισχυρό δεσμό αγάπης και κατανοήσεως ανάμεσα σε όλα τα μέλη της οικογενείας, πράγμα που έχει σαν συνέπεια να δίδεται πραγματική συγχώρεση πολύ ευκολότερα μετά από μια παρεξήγηση.
Πολλούς τους ρωτάμε: προσεύχεσθε;
-Ναι, πάτερ.
-Τι προσευχή κάνετε;
Και η συνήθης απάντηση είναι:
-Κάνω τον σταυρό μου και το «Πάτερ ημών» πριν να κοιμηθώ το βράδυ.
Αλλ’ αυτό δεν είναι προσευχή ορθοδόξου χριστιανού. Ο χριστιανός προσεύχεται με τις προσευχές της Εκκλησίας. Τέτοιες προσευχές περιέχονται στον Συνέκδημο ή σε άλλα προσευχητάρια που κυκλοφορούν .
-Το πρωί κάνε την πρωινή προσευχή την επιγραφόμενη «Εωθινή προσευχή».
-Στο τραπέζι το μεσημέρι και το βράδυ υπάρχουν ειδικές προσευχές πριν και μετά το φαγητό που μαθαίνουν και λένε τα μέλη της οικογένειας.
-Το βράδυ κάνουμε το Μικρό Απόδειπνο και τους Χαιρετισμούς της Θεοτόκου. Μπορούμε επίσης να προσευχόμαστε για τους χριστιανούς που έχουν ανάγκη, για τον επίσκοπό μας, τον εφημέριο της ενορίας μας, τον πνευματικό μας πατέρα, τους άρχοντας, τους ασθενείς, τους εν πειρασμώ ευρισκόμενους. Πρέπει να προσευχόμαστε καθημερινά γι’ αυτούς που έχουμε βλάψει, που έχουμε σκανδαλίσει, γι’ αυτούς που μισούμε ή μας μισούν, καθώς και για τους κεκοιμημένους συγγενείς ή φίλους μας. Ιδιαίτερη προσευχή μετανοίας να μεταχειριζόμαστε για την συγχώρεση αμαρτιών, πλημμελημάτων, ιδιοτροπιών μας.
Κάποιες ήσυχες ώρες του ημερονυκτίου κλεινόμαστε στο δωμάτιό μας, παίρνουμε το κομποσχοίνι στα χέρια μας, συγκεντρώνουμε το νου μας και προφέρουμε με τα χείλη μας το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλό». Σ’ αυτό καλό είναι να πάρουμε την άδεια ή την συμβουλή του πνευματικού μας.
Αυτή την ευχή μπορούμε να την λέμε νοερά και άλλες φορές, όταν κάπου περιμένουμε, όταν ταξιδεύουμε, όταν εργαζόμαστε.
Την ίδια προσευχή χρησιμοποιούμε και για την προσευχή υπέρ των άλλων αδελφών μας, λέγοντας «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον τον δούλον σου (τάδε)».
Η ατομική προσευχή σίγουρα θα μας βοηθήσει στην συνέχεια να έχουμε συγκεντρωμένο τον νου κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας και να συμμετέχουμε με όλη την καρδιά, την ψυχή και την διάνοια μας.
Χριστιανός που δεν έμαθε να προσεύχεται και δεν ένιωσε βαθιά την εμπειρία του Θεού μέσα από την προσευχή, δεν κατάλαβε τι σημαίνει Χριστιανισμός και Εκκλησία.

Αρχιμ. Χρυσόστομου Μαϊδώνη
Πρωτοσ. Ι. Μ. Ιερισσού

1 σχόλιο:

MIXAHL888 είπε...

Ο ΓΕΡΩΝ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ
"ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ"

Η εξομολόγησις ξανά δι' ό,τι εξομολογήθης είναι απιστία εις το μυστήριον.
Κάθε πότε κοινωνείτε, κάθε πότε διψάει η ψυχή σας; Αν δεν σας έλθουν πάντως δάκρυα, να μη κοινωνήτε. Κάθε δέκα πέντε ημέρας, καλόν είναι. Αυτό όμως θα το κανονίση ο πνευματικός σας.
Μη λέτε πολλά. Κρατήστε την γλώσσαν. Αγαπήστε την σιωπήν. Αν την συνηθίσετε, μετά δεν θα θέλετε να ομιλήτε. Τόσον είναι όμορφη η σιωπή.
Αγαπήστε και την προσευχή. Ένας έκαμε προσευχή όλη την νύχτα. Τα λόγια της προσευχής του έρχονταν το ένα μετά το άλλο χωρίς δυσκολία.
Να έχετε χαράν! Η χαρά και η λύπη ας σας είναι φιλοξενούμενες, όχι όμως η απελπισία. Της απελπισίας να της κλείνετε την πόρτα! Ο Χριστιανός δεν πρέπει ούτε δειλός να είναι, ούτε απελπισία να έχει.
Οι άλλοι ό,τι γράμματα ξεύρουν, αυτά και σου λένε. Τα δικά τους ζουν, τα δικά τους ξεύρουν, αυτά σου λένε. Τα δικά σου δεν τα ζουν, δεν τα ξεύρουν, δεν τα αγαπούν! Πώς λοιπόν αφού δεν γνωρίζουν τη γλώσσα σου θέλεις να σου μιλήσουν!
Μη θυμώνετε. Θα σας ειρωνευθούν, θα υποφέρετε. Εσείς μη φοβάσθε. Σας προσφέρουν δηλ. πιπέρι, να δίδετε ζάχαρη. Εγώ πιπέρι δεν έχω να σκέπτεσθε, ζάχαρη έχω, ζάχαρη δίδω.
Σε κάθε προσευχή πρέπει να έχετε ένα κόμπο δάκρυ. Και σαν σας έλθη κατάνυξη, μη το λέτε πουθενά γιατί είναι θείον δώρον μήπως και το χάσετε!
Τον ιεροκήρυκα να τον ακούτε, αλλά μη ζυγώνετε πολύ. Όλοι άνθρωποι είμεθα. Πιθανόν να διαπιστώσετε αδυναμίες και να πείτε άλλα λέει και άλλα πράττει.
Να μη θυμώνετε. Να γλυκαίνετε με την ζάχαρη σας, δηλ. με τον καλόν σας λόγο τον άλλο.
Μη υποδεικνύεις, διότι, διδασκαλία δίχως θέλησιν του άλλου, έχθρα είναι και γίνεται αμαρτία και σε κείνον που ακούει και δεν κάνει και εσύ στεναχωρείσαι και ταράζεσαι.
Αγάπησε την κατάνυξιν, φέρνε στο νου σου τις αιτίες που θα σου φέρνουν δάκρυα.
Στον άλλο να λέγης τόσα, όσα νομίζεις ότι θα σηκώσει, όχι περισσότερα.
Όταν δίδης ελεημοσύνη, να μη εξετάζεις τι είναι το πρόσωπο που του δίδεις, αν είναι καλό ή κακό. Η ελεημοσύνη είναι σπουδαίο πράγμα, εξαλείφει πλήθος αμαρτιών.
Αποδειξις αγάπης προς τον Σωτήρα μας, είναι τα δάκρυα κατά την ώραν της προσευχής.
Εάν έχεις φόβο Κυρίου, έμαθες Θεολογίαν, Εάν δεν έχεις φόβον Κυρίου τέχνην έμαθες δια να ζήσης.
Το χτίσιμο με ξηρούς λίθους δεν είναι καλό. Χρειάζεται η λάσπη, χρειάζεται και ο ασβέστης. Έτσι και η προσευχή• χωρίς δάκρυα δεν είναι προσευχή. Χρειάζονται δάκρυα, αλλιώς ωφέλεια δεν μένει από την προσευχή.
Θα κάμης ό,τι ημπορείς διά τα παιδιά σου, διότι εις την αλλήν ζωήν ο Χριστός μας θα σου ζητήσει ή τα παιδιά σου σεσωσμένα ή τις πληγές στα γόνατά σου, από την πολλήν σου προσευχήν. Δεν γνωρίζουν δυστυχώς, οι γονείς την ευθύνην την οποίαν έχουν διά τα τέκνα των.
Κάθε άνθρωπος έχει κάποιο χάρισμα. Βρες το χάρισμά του και επαίνεσέ τον. Χρειάζεται και ο έπαινος (προς τόνωσιν) και η καλωσύνη και η αγάπη. Τότε ο άλλος και πολύ καλός να μη είναι, δια την τιμήν, τον έπαινον, την αγάπην που του εκδηλώνουν ελέγχεται και γίνεται καλύτερος.
Εις κληρικόν: Όσο μπορείς απέφευγε τα έξω. Κλείσου εις το δωμάτιόν σου. Σφίξε τον νου σου ν'ανοίξη να δης πνευματικόν φως. Να λέγης πότε να φθάσεις στο δωμάτιόν σου και να κλεισθής. Μελέτησε, προσευχήσου. Αν δεν είσαι ενισχυμένος πώς θα ενισχύσεις άλλους; Και ο κόσμος τρέχει, ζητά την δίψα της ψυχής να ικανοποιήσει από την Εκκλησίαν, από τα όργανά της, από το ράσον! Τι θα δώσεις αν δεν έχης και πώς θα έχεις αν δεν ζητήσης από τον Θεόν; Να κοπιάζης εις την προσευχήν και την μελέτην και θα ενισχύεσαι.
Ταπείνωσιν να έχεις. Όταν βρέχη το νερό δεν σταματά εις τις κορφές ή στα βουνά, αλλά κάτω εις την πεδιάδα. Οι ταπεινοί άνθρωποι έχουν χάριν, καρποφορίαν και ευλογίαν.
Είσαι ιερεύς; Να προσέχεις, δεν ανήκεις εις τον εαυτόν σου. Είσαι σαν μια βελόνα στα χέρια του Θεού. Να 'σαι καλός, να μη είσαι σα τη σκουριασμένη βελόνα που δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά της. Δια τον εαυτό σου δηλ. αδυναμίες, πάθη κλπ. να μην υπάρχης. Το ράσον, η συνθήκη σου είναι με τον Θεόν, να σε συγκλονίζει και να λες, τι θέλει τούτο; Τι μου λέγει τούτο; Ναι ν’αγαπώ τον Θεόν και να εργάζωμαι εις ό,τι με έταξε.
Να προσέχης. Ο διάβολος παντοίους τρόπους μεταχειρίζεται για να βλάψη τον κληρικόν, διότι από έναν μόνον άγιο κληρικόν, χιλιάδες ημπορούν να ωφεληθούν και να σωθούν, όπως και από έναν που δεν αγωνίζεται, χιλιάδες ημπορούν να αφανισθούν.
Ο κληρικός πρέπει σαν τα πολυόμματα να είναι, δηλ. παντού μάτια να έχη, να είναι ακέραιος, δυνατός εις τον νουν, σοφός, άγιος.
Μετά τα λόγια της Ακολουθίας, Απόδειπνον κλπ. να παρακαλάς τον Θεόν και με απλά λόγια, με λόγια δικά σου για τα προβλήματά σου για τον πόνο σου, ως να είναι μπροστά σου και τον βλέπεις. Αυτά τα πονεμένα και κατανυκτικά λόγια, είναι σαν τα προσανάμματα δια να πιάσει η φωτιά, δηλ. ο πόθος δια τον Θεόν. Και τότε έρχονται και τα δάκρυα.