Παρασκευή 28 Αυγούστου 2009



«ΓΕΝΕΑ ΑΠΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗ»

Εάν διαβάσουμε τη περικοπή της θεραπείας του σεληνιαζομένου νέου (Ματθ. 17,14-21), θα δούμε τον Χριστό να εκφράζει ένα παράπονο· ένα παράπονο που συγχρόνως είναι και ένας δριμύτατος έλεγχος για την κοινωνία της εποχής του. «Ω γενεά άπιστος και διεστραμμένη! Έως πότε έσομαι μεθ’ υμών; Έως πότε ανέξομαι υμών;» κραύγασε με πόνο και αγανάκτηση και συγχρόνως με απορία και θαυμασμό για την κατάντια των συγχρόνων του. Και πράγματι άπιστοι ήταν οι Φαρισαίοι, οι γραμματείς, οι αρχιερείς και ιερείς, οι Σαδδουκαίοι και ο όχλος που επηρεαζόταν απ’ αυτούς, αλλά άπιστοι ήταν, εάν διαβάσουμε τη σχετική περικοπή, και οι μαθητές του Χριστού, που λόγω της απιστίας τους δεν μπόρεσαν θεραπεύσουν το παιδί, αν και είχαν το χάρισμα αυτό (Ματθ. 10,8), άπιστος ήταν και ο πατέρας που προσήλθε να ζητήσει τη θεραπεία του παιδιού του (Μαρκ. 9,23). Συνεπώς όλες οι κοινωνικές τάξεις, εχθροί και φίλοι του Χριστού, είχαν μολυνθεί από το μικρόβιο της απιστίας. Οι μεν πρώτοι είχαν συνειδητή και ξεκάθαρη απιστία, οι δε δεύτεροι ασυνείδητη και καλυπτόμενη απιστία. Είχε εισχωρήσει μέσα τους χωρίς να το καταλάβουν και χωρίς να το συνειδητοποιούν.
Αλλά εκτός της απιστίας μέσα στην κοινωνία είχε εισχωρήσει και η διαστροφή. Τι είναι η διαστροφή; Όταν για πολύ χρόνο αμαρτάνουμε, τότε η αμαρτία αρχίζει να μας φαίνεται κάτι το φυσικό· αντίθετα ο λόγος του Θεού μας φαίνεται κάτι το αφύσικο. Έτσι το να είναι αγνός κάποιος, είτε μέχρι το γάμο του είτε ισοβίως, φαίνεται κάτι το αφύσικο και ανώμαλο στις συνειδήσεις των συγχρόνων. Αντίθετα το να ζει με πλήρη ελευθερία και ασυδοσία θεωρείται κάτι το φυσικό και ομαλό. Επίσης το να ζει κανείς με μέτρο και ν’ απολαμβάνει τη ζωή μέσα στα πλαίσια του νόμου του Θεού θεωρείται φοβερή σκλαβιά. Το να γεύεται όμως τα πάντα με απληστία και χωρίς κανένα φραγμό θεωρείται πρόοδος. Πάνω σ’ αυτές τις αντιλήψεις βασίζεται η οικονομία μας και η ανάπτυξη μας· στη συνεχή αύξηση και ικανοποίηση των καταναλωτικών αναγκών μας. Αυτό λοιπόν είναι η διαστροφή. Είναι το έσχατο όριο καταπτώσεως της κοινωνίας μας, διότι η κοινωνία χάνει τις αρχές της και τα κριτήρια της. Βαδίζει πλέον χωρίς πυξίδα σ’ ένα ταξίδι γεμάτο παγίδες και γκρεμούς. Οι προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη το επισημαίνουν διαρκώς και αυτό είναι το κύριο περιεχόμενο του κηρύγματός τους. «Ουαί οι λέγοντες το πονηρόν καλόν και το καλόν πονηρόν, οι τιθέντες το σκότος φως και το φως σκότος, οι τιθέντες το πικρόν γλυκύ και το γλυκύ πικρόν. Ουαί οι συνετοί εν εαυτοίς και ενώπιον αυτών επιστήμονες» (Ησ. 5,20-21).
* * *
Ας δούμε όμως και ας εξετάσουμε εάν η σύγχρονη μας κοινωνία είναι κι αυτή άπιστη και διεστραμμένη; Ας αναφέρουμε κάποιες περιπτώσεις.
Α΄. Εδώ και χρόνια έχουν αρχίσει ν’ αναπτύσσονται στην πατρίδα μας οι λεγόμενες πολιτιστικές εκδηλώσεις των διαφόρων συλλόγων. Συγκεντρώνονται οι άνθρωποι και με αναβίωση διαφόρων εθίμων, χορών, τραγουδιών και άλλων δρωμένων διασκεδάζουν και ψυχαγωγούνται. Μάλιστα το καλοκαίρι που είναι περίοδος διακοπών και σχόλης και επίσης περίοδος κατά την οποία επανέρχονται στην πατρίδα μας για λίγο οι συμπατριώτες μας του εξωτερικού είναι ιδανική ευκαιρία για τη δημιουργία τέτοιων εκδηλώσεων.
Θα πρέπει όμως, εάν είμαστε χριστιανοί κι αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ευσέβεια μας, να προσέξουμε κάποιες παραμέτρους. Οι εκδηλώσεις αυτές να μη αναπτύσσονται σε περιόδους νηστείας και προσευχής. Την περίοδο του 15Αυγούστου π.χ. όταν η Εκκλησία μας, μας καλεί σε έντονη προσευχή και νηστεία, που είναι ένα αντίδοτο στη γενική χαλάρωση και νάρκη των ημερών, δεν είναι σωστό εμείς να οργανώνουμε εκδηλώσεις στις οποίες καταλύεται η νηστεία και παρεμποδίζεται η προσευχή. Μάλιστα αυτό που συμβαίνει σε πολλά μέρη της πατρίδας μας, την παραμονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, να διοργανώνονται ολονύκτια γλέντια, με πλήρη κατάλυση της νηστείας και της εγρηγόρσεως και κατανύξεως που απαιτείται για την ορθή βίωση και τον ορθό εορτασμό της επόμενης ημέρας, είναι όχι μόνο απαράδεκτο αλλά και ασεβές και αντίχριστο. Προς τιμή της Παναγίας δήθεν να κάνουμε πράγματα που δεν έχουν καμμία σχέση με την ημέρα της παραμονής της γιορτής. Αυτό δείχνει την απιστία αλλά και την ασέβειά μας. Μπορούν οι ανάλογες εκδηλώσεις να γίνουν την ημέρα της Κοιμήσεως, μετά την Εκκλησία. Επίσης μπορούν να διοργανωθούν τέλη Ιουλίου ή και νωρίτερα, όταν η Εκκλησία μας δεν έχει μέρες προσευχής και νηστείας. Το κακό αυτό γινόταν παλαιότερα και στα μνημόσυνα κατά την περίοδο των σαρακοστών Χριστουγέννων και Πάσχα, που προσφερόταν αρτύσιμα γεύματα για «ν’ αναπαύσει ο Θεός τις ψυχές των κεκοιμημένων μας». Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια με τη καθοδήγηση των ιερέων σταμάτησε αυτό το έκτροπο.
Β΄. Η κατάσταση που επικρατεί κατά τη τέλεση των μυστηρίων της Εκκλησίας μας και των ακολουθιών της. Αυτά που παρατηρούνται κατά την τέλεση των μυστηρίων είναι αποκαρδιωτικά και λυπηρά. Στη βάπτιση φέρνουν τα μωρά πολλές φορές με καρφίτσες που έχουν πέταλο, με λαμπάδες που έχουν Μίκυ Μάους ή ό,τι άλλο φανταστείς. Στην Ανάσταση φέτος ήρθαν παιδιά με λαμπάδες που κρεμόταν δεινόσαυροι!!! Η χρονογράφος της «Εστίας» Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου σε σχετικό χρονογράφημά της περιγράφει ως εξής το γεγονός. «Σε κάθε μεγάλη εορτή τα παιδιά περιμένουν και κάποιο δωράκι… Το κερί της Αναστάσεως δεν είναι παιχνίδι. Είναι ένα στοιχείο των θρησκευτικών εκδηλώσεων. Δεν πηγαίνει κανείς ποτέ στην Ανάσταση χωρίς το κερί με το οποίο θα παραλάβει το άγιο φως, που ξεκινάει κάθε χρόνο από τον Πανάγιο Τάφο στην Ιερουσαλήμ. Για τα παιδιά το κερί αυτό της Αναστάσεως στολιζόταν πάντα με μια κορδέλα, που έδινε τη νότα της χαράς και της γιορτής… Σήμερα κατάντησε να εξαφανισθεί το κερί και να αναδεικνύονται πρωταγωνιστές της πασχαλιάτικης λαμπάδας οι απειλητικοί δεινόσαυροι, τα εξωγήινα τέρατα και οι ελαφρόμυαλοι Μπαρπ που συνοδεύονται με όλα τα αξεσουάρ των κομμωτηρίων… Και ο Χριστούλης; Ούτε μια λαμπάδα δεν είναι αφιερωμένη στον Χριστούλη και τα πάθη του, λες και η δική του πραγματική ιστορία της διδασκαλίας και της αγάπης, των θαυμάτων και του Γολγοθά δεν παρουσιάζει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον, όσο οι ιστορίες των δεινοσαύρων».
Η ενδυμασία των προσερχομένων, μάλιστα κατά την περίοδο του καλοκαιριού, είναι ό, τι το ελεεινό και ασεβές. Τον Ιούνιο που μας πέρασε, τέλεσα βάπτιση σε παραλίμνιο χωριό των Πρεσπών και η κοπέλα που έβγαζε τις φωτογραφίες ήταν ντυμένη με μαγιό!!! Δεν υπερβάλλω και δεν ψεύδομαι. Όταν τόλμησα να κάνω ευγενέστατα την παρατήρηση για το ντύσιμο, πήρα την απάντηση ότι πάτερ έτσι ντύνεται η νεολαία σήμερα· είναι κάτι το φυσικό και μη επιλήψιμο. Να η διαστροφή της γενιάς μας σ’ όλο της το μεγαλείο. Να η απιστία μας σ’ όλη της την λάμψη. Φίλος, που έλαβε μέρος στο φετινό προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά του Πόντου, έγραψε σε άρθρο του ότι ζήλεψε το ντύσιμο και την ευλάβεια των μουσουλμάνων προσκυνητών και των ορθοδόξων εκ Ρωσίας, ενώ λυπήθηκε για το ντύσιμο και την συμπεριφορά των συμπατριωτών μας.
Να συνεχίσουμε; Όχι δεν χρειάζεται· αρκούν αυτά για ν’ αντιληφθούμε ότι και εμείς είμαστε «γενεά άπιστος και διεστραμμένη». Ο Θεός να δώσει τη χάρη και τη βοήθεια του για να μεταστραφούμε.

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Κυριακή 16 Αυγούστου 2009


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ



Από την Τρίτη 18 Αυγούστου μέχρι την Τετάρτη 26 Αυγούστου θα απουσιάζω στο Άγιον Όρος. Η Παναγιά βοήθειά μας.

Παρασκευή 14 Αυγούστου 2009


Υμνολογική εκλογή.


Απολυτικιον. Ήχος α’.
Εν τη Γεννήσει, την παρθενίαν εφύλαξας. Εν τη Κοιμήσει, τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε. Μετέστης προς την ζωήν, Μήτηρ υπάρχουσα της ζωής, και ταις πρεσβείαις ταις σαίς λυτρουμένη, εκ θανάτου τας ψυχάς ημών.

Απόδοση.
Κατά την γέννηση του Υιού σου, Θεοτόκε, εφύλαξες την παρθενία σου, και με την κοίμησή σου δεν εγκατέλειψες τον κόσμο. Αναχώρησες και πορεύθηκες προς τη Ζωή, τον Υιό σου, καθώς είσαι η μητέρα της Ζωής. Και με τις πρεσβείες σου λυτρώνεις από τον θάνατο τις ψυχές μας.


ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΡΘΡΟΝΜετά την α’ Στιχολογίαν,

Κάθισμα. Ήχος δ’. Κατεπλάγη Ιωσήφ.


Αναβόησον Δαυίδ, τίς η παρούσα Εορτή? Ην ανύμνησα φησίν, εν τω βιβλίω των Ψαλμών, ως θυγατέρα θεόπαιδα και Παρθένον, μετέστησεν αυτήν, προς τας εκείθεν μονάς, Χριστός ο εξ αυτής, άνευ σποράς γεννηθείς’ και δια τούτο χαίρουσι, μητέρες και θυγατέρες, και νύμφαι Χριστού, βοώσαι’ Χαίρε, η μεταστάσα, προς τα άνω βασίλεια.


Απόδοση.
ρώτησε παρακαλώ, με απορία, Δαυβίδ: Ποια είναι τούτη η εορτή? Είναι Αυτή που ανύμνησα, λέγει, στο βιβλίο των ψαλμών. Και το έκανα αυτό, θεωρόντας την ως θυγατέρα, θεόπαιδα και παρθένο. Την μετέφερε από τη γη προς τον ουρανό, για να κατοικήσει εκεί, ο Χριστός, που γεννήθηκε από αυτήν χωρίς σπορά ανθρώπινη. Και γι’ αυτό χαίρονται οι μητέρες και οι θυγατέρες και οι νύμφες του Χριστού λέγοντας: Χαίρε Εσύ που αναχώρησες και κατοικείς στα άνω βασίλεια του Θεού.


Μετά την β’ Στιχολογίαν, Κάθισμα. Ήχος α’. Τον τάφον σου Σωτήρ.


Ο πάντιμος χορός, των σοφών Αποστόλων, ηθροίσθη θαυμαστώς,του κηδεύσαι ενδόξως, το σώμα σου το άχραντον, Θεοτόκε Πανύμνητε’ οις συνύμνησαν, και των Αγγέλων τα πλήθη, την Μετάστασιν, την σήν σεπτώς ευφημούντες’ ην πίστει εορτάζομεν.


Απόδοση.
Ο χορός των σοφών αποστόλων, που τιμάται παντού και από όλους, συγκεντρώθηκε με θαυμαστό τρόπο, για να κηδεύσει με δόξα το σώμα σου το άχραντο, Θεοτόκε πανύμνητε. Μαζί με τους αποστόλους, σε ύμνησαν και τα πλήθη των αγγέλων. Και εμείς οι πιστοί δοξολογώντας την μετάστασή σου, με σεβασμό εορτάζουμε.


Μετά τον Πολυέλεον, Κάθισμα. Ήχος γ’. Την ωραιότητα.


Εν τη Γεννήσει σου, σύλληψις άσπορος’ εν τη Κοιμήσει σου, νέκρωσις άφθορος’ θαύμα εν θαύματι διπλούν, συνέδραμε Θεοτόκε’ πώς γαρ η απείρανδρος, βρεφοτρόφος αγνεύουσα? πώς δε η Μητρόθεος, νεκροφόρος μυρίζουσα? Διό συν τω Αγγέλω βοώμέν σοι’ Χαί¬ρε η κεχαριτομένη.


Απόδοση.
Κατά τη γέννηση του Υιού σου Θεοτόκε, συνέβη σύλληψη, χωρίς ανθρώπινη σπορά. Κατά δε την κοίμησή σου, υπήρξε νέκρωση χωρίς φθορά. Συνυπήρξε δηλαδή, ένα θαύμα διπλό μέσα στο θαύμα. Πώς δηλαδή αυτή που δεν εγνώρισε άνδρα τρέφει βρέφος και παραμένει αγνή, και πώς η μητέρα του Θεού φέρεται νεκρή, περιποιημένη με μύρα? Γι’ αυτό μαζί με τον άγγελο σου λέγουμε: Χαίρε η Κεχαριτωμένη.


Κοντάκιον. Ήχος πλ. β’. Αυτόμελον.
Την εν πρεσβείαις ακοίμητον θεοτόκον, και προστασίαις αμετάθετον ελπίδα, τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν’ ως γαρ ζωής Μητέ¬ρα, προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον.


Απόδοση.
Ας υμνήσουμε την Θεοτόκο, που είναι ακοίμητη, για να πρεσβεύει για τους ανθρώπους, και είναι η ελπίδα των ανθρώπων, που δεν μετακινείται, για να μας προστατεύει. Αυτήν μάλιστα, δεν μπόρεσαν να την κρατήσουν ο τάφος και η νέκρωση, γιατί ο Υιός της την μετέφερε στη ζωή των ουρανών, αφού είναι η μητέρα της Ζωής, αφού άλωστε, Αυτός είναι που κατοίκησε σε μήτρα που έμεινε για πάντα παρθενική.


Ο Οίκος
Τείχισόν μου τας φρένας Σωτήρ μου’ το γαρ τείχος του κόσμου ανυμνήσαι τολμώ, την άχραντον Μητέρα σου’ εν πύργω ρημάτων ενίσχυσόν με, και εν βάρεσιν εννοιών οχύρωσόν με’ συ γαρ βοάς, των αιτούντων πιστώς τας αιτήσεις πληρούν. Συ ούν μοι δώρησαι γλώτταν, προφοράν, λογισμόν ακαταίσχυντον” πάσα γαρ δόσις ελλάμψεως, παρα σου καταπέμπεται φοταγωγέ, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον.


Απόδοση.
Φρούρησε σαν τείχος το νου μου, Σωτήρ, γιατί τολμώ να ανυμνήσω το τείχος του κόσμου, την άχραντη Μητέρα Σου. Ενίσχυσέ με τώρα που βρίσκομαι πάνω στον πυργο, δηλαδή στο ύψος των λόγων, που θα χρησιμοποιήσω, για να την υμνήσω, καιοχύρωσέ με με έννοιες ανάλογες με το βάρος του μεγαλείου της, γιατί Εσύ υποσχέθηκες πως θα εκπληρώνεις τις αιτήσεις όσων με πίστη Σου ζητούν. Συ, λοιπόν, δώρισε μου γλώσσα, σωστό τρόπο εκφράσεως, σκέψη καθαρή, γιατί κάθε δόση που λάμπει και φωτίζει τον νου, από Σένα αποστέλλεται, από Σένα που κατοίκησες σε μήτρα αειπάρθενον.


Συναξάριον
Τη Ι Ε’ του αυτού μηνός μνήμη της σεβασμίας Μεταστάσεως της υπερενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μα¬ρίας.
Στίχοι.
Ου θαύμα θνήσκειν κοσμοσώτειραν Κόρην,Του κοσμοπλάστου σαρκικώς τεθνηκότος.Ζή αεί θεομήτωρ, καν δεκάτη Θάνε πέμπτη.


Είναι θαύμα να πεθαίνει η Κόρη, που έσωσε τον κόσμο, η μητέρα Αυτού που έπλασε τον κόσμο και πέθανε κατά την σάρκα για χάρη του ανθρώπου. Ζη πάντοτε η Θεομήτωρ, και ας πέθανε κατά την δεκάτη πέμπτη ημέρα του μηνός.
Ής ταις αγίαις πρεσβείαις, ο θεός, ελέησον και σώσον ημάς, ως αγαθός και φιλάνθρωπος.


Εξαποστειλάριον, Ήχος γ.
Απόστολοι εκ περάτων, συναθροισθέντες ενθάδε, Γεθσημανή τω χωρίω, κηδεύσατέ μου το σώμα” και σύ Υιέ και θεέ μου, παράλαβε μου το πνεύμα.


Απόδοση.
Απόστολοι του Κυρίου και Θεού μου, συγκεντρωθείτε από όλα τα μέρη και τα πιο ακραία του κόσμου,κηδεύσετέ μου το σώμα στον χώρο της Γεθσημανή. Και Συ Υιέ και Θεέ μου, παράλαβε το πνευμα μου.


Εις τους αίνους. Δόξα. Και νυν. Ήχος πλ. β’.

Τη αθανάτω σου Κοιμήσει, Θεοτόκε Μήτερ της ζωής, νεφέλαι τους Αποστόλους, αιθερίους διήρπαζον’ και κοσμικώς διεσπαρμένους, ομοχώρους παρέστησαν, τω αχράντω σου σώματι’ οι και κηδεύσαντες σεπτώς, την φωνήν του Γαβριήλ, μελωδούντες ανεβόον’ Χαίρε κεχαριτωμένη, Παρθένε Μήτερ ανύμφευτε, ο Κύριος μετα σου. Μεθ’ ων ως Υιόν σου και θεόν ημών, ικέτευε, σωθήναι τας ψυχάς ημών.


Απόδοση.
Κατά την κοίμησή σου, που δενέφερε το θάνατο, Θεοτόκε, η μητέρα της ζωής, οι νεφέλες άρπαξαν στον αέρα τους αποστόλους, και ενώ ήσαν διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο, τους οδήγησαν στον ίδιο χώρο, κοντά στο άχραντο σου σώμα. Και αφού σε εκήδευσαν με σεβασμό, ψάλλοντας με τη φωνή του Γαβριήλ, σου έλεγαν: Χαίρε, Κεχαριτωμένη παρθένε, μητέρα ανύμφευτη, ο ΚΎΡΙΟς ας είναι Μαζί ΣΟΥ. Μ’ αυτούς λοιπόν τους αποστόλους ικέτευε τον Υιό σου και Θεό μας, να σώσει τις ψυχές μας.


Απόδοση, Ιωάννης Τρίτος.

Πέμπτη 13 Αυγούστου 2009




Παρέστη η βασίλισσα εκ δεξιών σου, εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη.Αυτή είναι η πλέον ζωντανή και πρεπώδης εικών της μεταστάσης εις ουρανόν Θεομήτορος.οπού εζωγράφισε με θεοκίνητον κάλαμον ο Προφητάναξ· και προς την θεωρίαν της εικόνος ταύτης προσκαλώ σήμερον τα όμματα της ευλαβούς σας διανοίας, ω φιλέορτον σύστημα. Μη στοχασθήτε εδώ κάτω τα θλιβερά εκείνα σύμβολα του θανάτου· εκεί, δηλαδή, οπού φαίνεται ένα σώμα νεκρόν ηπλωμένον επάνω εις ένα κράββατον, κηδευόμενον σεπτώς παρά των ιερών Αποστόλων, παραδόξως συνηγμένων εκ των περάτων της γης. Εις την αγιωτάτην Παρθένον όλα εστάθησαν υπέρ άνθρωπον· εις τούτο μόνον έδειξε πως ήτον φύσεως ανθρωπίνης, διατί σήμερον φαίνεται, πως είναι φύσεως θνητής· αλλά και εις τούτο εφάνησαν τα προνόμια της θείας χάριτος· διατί, καθώς όταν η πανάμωμος Μαρία συνέλαβεν, η σύλληψις εστάθη άσπορος, και όταν εγέννησεν, η κύησις εστάθη αδιάφθορος,έτζι όταν απέθανεν, η νέκρωσις εστάθη αθάνατος. Δεν είναι θάνατος, όχι, ετούτος, ωσάν εκείνος ο τύραννος του γένους μας, ο υιός της κατάρας και πατήρ φθοράς, οπού εις το σκοτεινόν του βασίλειον κρατεί αιχμάλωτον του Αδάμ την κληρονομίαν. Αυτός είναι ή ένας γλυκύς ύπνος, με τον οποίον θέλησε η πάναγνος Δέσποινα ωσάν να αναπαυθή ολίγον εις το πέρας της επικήρου ταύτης ζωής, διά να αρχίση την οδόν εκείνης της ακηράτου· ή μία θαυμαστή έκστασις θείου έρωτος, εις την οποίαν, η μεν μακαριωτάτη εκείνη ψυχή σπεύδουσα το ογληγορώτερον να φθάση προς τον ηγαπημένον θείον Υιόν, άφησε διʼ ολίγον το ομοδίαιτον σώμα· και τούτο ομοίως αιρόμενον υπό χερουβικού άρματος ηκολούθησε τον αυτόν δρόμον και ανέβη δεδοξασμένον εις ουρανούς. Ίδετε τον τάφον εις το χωρίον Γεθσημανή και θέλετε τον εύρει κενόν· διατί τάφος δεν δύναται να χωρίση την Μητέρα της ζωής, το δοχείον της σεσωρευμένης θεότητος, του οποίου τόπος αντάξιος είναι ο θρόνος της θείας δόξης. Και επάνω εις τοιούτον θρόνον, εκ δεξιών του Βασιλέως Θεού, μεταστάσα η Μήτηρ του Θεού κάθεται ως Βασίλισσα των ουρανίων και επιγείων, υπερτέρα πάσης κτίσεως· «παρέστη η βασίλισσα εκ δεξιών σου». Βασίλισσα των επιγείων· εις αυτήν αποδίδει τας δευτέρας, μετά Θεόν, τιμητικάς λατρείας των πιστών η Εκκλησία εις τους αχράντους αυτής πόδας ρίπτουσι τα σκήπτρα και διαδήματα οι ευσεβείς Βασιλείς. Αυτής τον υψηλόν θρόνον περικυκλώνουσι των Ορθοδόξων τα συστήματα· και ποίος παρακαλεί υγείαν εις τας νόσους· τούτος παρηγορίαν εις τας θλίψεις· εκείνος βοήθειαν εις τας συμφοράς· όλοι ζητούσιν έλεος από την πηγήν του ελέους· και ο παρακαλών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει· διατί ανεξάντλητον είναι το πέλαγος, ακένωτος είναι η πηγή των αγαθών.
Βασίλισσα των ουρανίων· αυτήν σέβονται και προσκυνούσιν όλα των ασωμάτων τα τάγματα· οι Άγγελοι, το καθαρώτατον έσοπτρον της αγνείας· οι Αρχάγγελοι, το πολύτιμον σημείον των θείων αποκαλύψεων· αι Εξουσίαι, το πανσθενές κράτος των πιστών· αι Δυνάμεις, το ακαταμάχητον τείχος της Εκκλησίας· αι Αρχαί, την σωτήριον αρχήν της παγκοσμίου απολυτρώσεως· αι Κυριότητες, την υπερτάτην Κυρίαν του παντός· οι Θρόνοι, τον έμψυχον θρόνον του Βασιλέως της δόξης· τα Χερουβίμ, την θεοδίδακτον μυσταγωγόν της υψηλής γνώσεως· τα Σεραφίμ την άσβεστον λαμπάδα της θείας καθαρωτάτης αγάπης. Βασίλισσα, την οποίαν ασπάζεται αυτή η τρισήλιος Θεαρχία· το Πνεύμα το άγιον, την ανύμφευτον νύμφην· ο Υιός και Λόγος την απήρανδρον Μητέρα· ο Θεός και Πατήρ, την ηγαπημένην θεόπαιδα· «παρέστη η Βασίλισσα εκ δεξιών σου». Αλλ’ η δοξασμένη Παντάνασσα του ουρανού και της γης, είναι (λέγει), «εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη»·δηλαδή το θεοΰφαντον ένδυμα της μακαριότητος οπού την στολίζει, είναι διάχρυσον, διά τας υπερκάλλους αγλαΐας του απροσίτου φωτός. Ειναι πεποικιλμένον, ήγουν διακεκριμένον με διάφορα χρώματα, οπού θέλει να ειπή· καθώς εις την Παρθένον ζώσαν επί της γης, ήσαν όλοι οι διάφοροι χαρακτήρες των αρετών,οπού εις πάντων των Αγίων τας ψυχάς τυπώνει η χάρις, έτζι εις την Παρθένον, μεταστάσαν εις ουρανούς, είναι όλα τα διάφορα χρώματα των θείων ελλάμψεων, οπού εις πάντων των Μακαρίων τα πρόσωπα ζωγραφίζει της θείας δόξης το τρισόλβιον φως. Όταν ο Ήλιος φθάση εις την μέσην αψίδα του ουρανού, εξίσου χύνει εις όλα τα μέρη των ακτίνων το φως, μα εξίσου δεν φωτίζονται πάντα τα φωτιζόμενα σώματα· καθώς είναι, ή αραιότερα ή πυκνότερα, έτζι, ή περισσότερον ή ολιγώτερον λαμβάνουσι το προσβάλλον απαύγασμα της ηλιακής λαμπηδόνος· τα μεν καθαρά εκλάμπουσιν ολόφωτα, τα δε διαφανή διαλάμπουσιν εύδια και τα στερεά και αντίτυπα αντιλάμπουσιν όσον μόνον γίνονται ορατά. Μα όταν λάχη και ο Ήλιος προσβάλη τας ακτίνας του εις ένα ακηλίδωτον καθρέπτην, όχι μόνον τον φωτίζει, αλλ’ αυτός όλος ο ήλιος εκεί φαίνεται να εισεβαίνει και να περικλείεται εις τρόπον, ότι εκείνος δεν φαίνεται τόσον ένα κρύσταλλον οπού φωτίζεται, αλλ’ αυτός ο Ήλιος οπού φωτίζει. Αυτή είναι, ανάμεσα των άλλων φωτιζομένων σωμάτων και του καθρέπτου η διαφορά· ότι τα μεν άλλα λαμβάνουσι μόνον του Ηλίου το φως, ο καθρέπτης λαμβάνει αυτόν όλον τον Ήλιον και ακτινοβολεί ωσάν Ήλιος. Ομοίως ο άδυτος εκείνος της δικαιοσύνης Ήλιος, οπού λάμπει εν ταις λαμπρότησι των αγίων, εξίσου χύνει εις όλα τα πνεύματα των Μακαρίων της θείας δόξης το ανέσπερον φως, μα εξίσου δεν φωτίζονται πάντα· καθένας λαμβάνει το ίδιον μέτρον της θείας φωτοχυσίας, ωσάν ένα μερικόν χρώμα μακαρίας ελλάμψεως· και δέχεται ή περισσότερον ή ολιγώτερον το μέτρον του θείου τούτου φωτός, καθώς είναι δεκτικόν, κατά τον βαθμόν δηλαδή και αναλογίαν της ιδίας του καθαρότητος. Έτζι αλλέως φωτίζονται οι άγιοι Άγγελοι, οπού είναι άϋλα πνεύματα· αλλέως οι άνθρωποι, οπού είναι φύσεως παχυτέρας·και πάλιν ανάμεσα και εις τους Αγγέλους διαφορετικά φωτίζονται από τας Κυριότητας οι Θρόνοι· από τους θρόνους τα Χερουβίμ και από τα Χερουβίμ τα Σεραφίμ· και ανάμεσα εις τους ανθρώπους, από τους Προφήτας οι Απόστολοι, από τους Ομολογητάς οι Μάρτυρες, και τους Ασκητάς αι Παρθένοι· όλοι είναι άστρα του νοητού στερεώματος, όθεν οι δίκαιοι εκλάμψουσιν ως φωστήρες· πλην «αστήρ αστέρος διαφέρει εν δόξει» κατά το ρητόν.
Η Παναγία Παρθένος είναι ανάμεσα εις όλους τους Μακαρίους ακηλίδωτος καθρέπτης αγνείας και καθαρότητος· όλη καλή, όλη άμωμος, καθώς την ονομάζει εις το Άσμα το Πνεύμα το Άγιον· «όλη καλή η πλησίον μου, και άμωμος ουκ έστιν εν σοι». Καθαρωτέρα ασυγκρίτως και των ανθρώπων και των Αγγέλων.Όθεν όχι μόνον εις αυτήν χύνει της μακαριότητος το φως, αλλ’ εις αυτήν εισεβαίνει και ωσάν περικλείεται όλη, όλη εκείνη η πολυχεύμων πηγή του φωτός, όλος, όλος της δόξης ο Ήλιος· εις τρόπον, ότι ως άλλος δεύτερος της δόξης Ήλιος, ακτινοβολεί της Παναγίας Παρθένου το μακάριον πρόσωπον και κάνει διπλούν το φως της ανεσπέρου ημέρας. Καταλάβετε δε την διαφοράν της μακαριότητος οπού χαίρονται των λοιπών δικαίων τα πνεύματα και της μακαριότητος οπού χαίρεται η θεομήτωρ Μαρία· ότι εκείνοι με κατά μέρος δέχονται της θείας δόξης το φως, αυτή δε όλον δέχεται της δόξης τον Ήλιον. Εκείνοι μερικώς έλαβον εδώ την χάριν και κατά το μέτρον της χάριτος απολαμβάνουσιν εκεί την δόξαν· αυτή είναι δοχείον δεκτικόν εκεί όλης της δόξης, καθώς εδώ εστάθη δοχείον δεκτικόν όλης της χάριτος. Όθεν εδώ ήτον, καθώς την ωνόμασεν ο Αρχάγγελος κεχαριτωμένη, είχε δηλαδή όλον το πλήρωμα της θείας χάριτος· το ομολογεί και ο Θεολόγος· «εκάστοις των εκλεκτών η χάρις κατά μέγεθος εδόθη, τη δε Παρθένω άπαν το της χάριτος πλήρωμα»· εκεί δε είναι δεδοξασμένη, έχει δηλαδή όλον το πλήρωμα της θείας δόξης, καθώς την επροείδεν ο Ιεζεκιήλ· «και είδον, και ιδού πλήρης δόξης ο οίκος του Κυρίου». Και «παρέστη η βασίλισσα εκ δεξιών σου, εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Αδύνατον είναι, Χριστιανοί, ο νους μας να φαντασθή το υπέρλαμπρον εκείνο φως, με το οποίον αστράπτει η μακαρία Παρθένος εις τον Παράδεισον· η Σελήνη, ο Ήλιος είναι σκοτεινά πράγματα παραβαλλόμενα με εκείνο το ανεκλάλητον κάλος, το οποίον βλέπουσι και δεν χορταίνουσιν οι μακάριοι· τι ωραίον! τι φαεινόν! τι θεοειδές θέαμα εις τα μάτια των Σεραφίμ. Τούτο επεθύμησε να ιδή ένας νέος πολλά ευσεβής της Παρθένου και έκαμε προς αυτήν τοιαύτην δέησιν. «Μαρία, γλυκύτατον όνομα, όπου εγώ μετά Θεόν σέβω και προσκυνώ με όλον τον πόθον και ευλάβειαν της ψυχής μου, διατί είσαι της ψυχής μου η παρηγορία και η χαρά· αν εύρηκα χάριν ενώπιόν σου ο ταπεινός δούλος σου, μίαν χάριν να μου κάμης σε παρακαλώ· ανάμεσα εις τας άλλας ευεργεσίας να με αξιώσης να σε ιδώ καθώς είσαι εις τον Παράδεισον. Αξίωσόν με, αειπάρθενε Κόρη, αξίωσόν με, Μήτερ ελέους· ας σε ιδώ και ευχαριστούμαι να χάσω ένα από τα μάτια μου». Εισήκουσεν η Πάναγνος Δέσποινα του ευλαβούς της δούλου την προσευχή· του εφάνη μίαν νύκτα εις τον ύπνον του ολολαμπής, με όλον εκείνο το φως της δόξης, με το οποίον λάμπει εις τον ουρανόν. Εξύπνησεν ο νέος και, αληθινά, έχασε το ένα από τα ομμάτια του, μα από την χαράν οπού είχεν, ότι ηξιώθη να ιδή την Βασίλισσαν του ουρανού και της γης, δεν ελυπάτο ολότελα, ότι εστερήθη το φως του· μάλιστα πάλιν παρακαλεί να την ιδή άλλην μίαν φοράν και ευχαριστείται να χάση και το άλλο ομμάτι, οπού του έμεινε· και πάλιν ηξιώθη, πάλιν την είδε· μα τι λογιάζετε, Χριστιανοι; πως τάχα να έμεινε τυφλός και από τα δύο ομμάτια; η συμπαθεστάτη Μήτηρ του Θεού, ωσάν του εφάνη την δευτέραν φοράν, όχι μόνον δεν τον εστέρησεν από το ένα ομμάτι οπού του έμεινεν, αλλά του έστρεψε και το άλλο οπού είχε χαμένον. Εξύπνησεν ο νέος εκείνος και με τα δύο ομμάτια υγιή και όλος εκστατικός από την διπλήν χαρά, με πολλά δάκρυα ευλαβούς αγαλλιάσεως, έδωκε τη Θεομήτορι χιλίας ευχαριστίας.
Κεχαριτωμένη, Δεδοξασμένη, Παντάνασσα, από την άφθονον εκείνην ηλιοβολίαν του θείου φωτός οπού χαίρεσαι, παρισταμένη εκ δεξιών του μονογενούς σου Υιού, πέμψον εδώ κάτω και εις ημάς τους ευλαβείς δούλους σου μίαν μακαρίαν ακτίνα, οπού να είναι και φως εις τον εσκοτισμένον μας νουν και φλόγα εις την ψυχραμένην μας θέλησιν, διά να βλέπωμεν να περιπατούμεν σπουδαίοι εις την οδόν των θείων δικαιωμάτων. Ημείς, μετά Θεόν, εις εσέ του Θεού την Μητέρα και Μητέρα ημών έχομεν την ελπίδα της σωτηρίας μας· από σε ελπίζομεν τας νίκας της γαληνοτάτης Αυθεντίας, τα τρόπαια των Ευσεβών Βασιλέων· την στερέωσιν της Εκκλησίας· την αντίληψιν του Ορθοδόξου γένους· την σκέπην της ευλαβούς του ταύτης πολιτείας, οπού είναι αφιερωμένη εις την άμαχόν σου βοήθειαν. Ναι, Παναγία Παρθένε, ναι, Μαρία, όνομα οπού είναι η χαρά, η παρηγορία, το καύχημα των Χριστιανών· δέξου την νηστείαν και παράκλησιν των αγίων τούτων ημερών, οπού εκάμαμε εις τιμήν σου, ως θυμίαμα ευπρόσδεκτον· και αξίωσόν μας, καθώς εδώ εις την Εκκλησίαν ευλαβώς ασπαζόμεθα την αγίαν και θαυματουργόν ταύτην εικόνα, έτζι και εκεί εις τον Παράδεισον να ιδούμεν αυτό το μακάριόν σου πρόσωπον, το οποίον να προσκυνούμεν συν τω Πατρί και τω Υιώ και τω αγίω Πνεύματι, εις τους απεράντους αιώνας. Αμήν.

Τρίτη 11 Αυγούστου 2009


ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

μεταφρασμένος από τον Φώτη Κόντογλου


«…Ω, τι παράδοξο θαύμα! Η πηγή της ζωής σε μνήμα αποθέτεται, κι’ ο τάφος σκάλα γίνεται που πάγει στον ουρανό. Ευφραίνου Γεθσημανή, η αγιασμένη εκκλησιά της Θεοτόκου. Ας κράξουμε οι πιστοί, έχοντες τον Γαβριήλ για ταξίαρχο: Κεχαριτωμένη, χαίρε, με σένα είναι ο Κύριος, που δωρίζει στον κόσμο με σένα το μέγα έλεος.
Την κοίμησή σου δοξάζουνε Εξουσίες, Θρόνοι, Αρχές, Κυριότητες, Δυνάμεις και Χερουβίμ και τα φρικτά Σεραφείμ. Αναγαλλιάζουνε οι άνθρωποι στολισμένοι για τη γιορτή σου. Προσκυνάνε οι βασιλιάδες, μαζί με τους Αρχαγγέλους και τους Αγγέλους, και ψέλνουνε: Κεχαριτωμένη χαίρε, μαζί σου είναι ο Κύριος, που δωρίζει στον κόσμο με σένα το μέγα έλεος.
Στολισμένη με τη θεϊκή δόξα η ιερή και δοξασμένη, Παρθένε, μνήμη σου, κι’ όλους τους πιστούς τους σύναξε για να ευφρανθούνε, και μπροστά απ’ όλους πηγαίνει η Μαριάμ1 με χορό και με τύμπανα ψέλνοντας τον μονογενή σου, γιατί με δόξα δοξάσθηκε.
Τους δικούς σου υμνολόγους, Θεοτόκε, που συγκροτήσανε έναν πνευματικό θίασο, εσύ που είσαι ζωντανή κι’ άφθονη πηγή, στερέωσέ τους. Και στη θεϊκή δόξα σου αξίωσέ τους με στεφάνια δόξας να στεφανωθούνε.
Νικηθήκανε της φύσης οι νόμοι σε σένα, Παρθένε άχραντε. Γιατί σε σένα παρθενεύει η γέννα, και με τη ζωή σμίγει ο θάνατος. Εσύ που απόμεινες μετά τη γέννα Παρθένος και μετά θάνατο ζωντανή, σώζε παντοτινά, Θεοτόκε, την κληρονομία σου…».
Περιγραφή της εικόνας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
«…Εν τω μέσω η Παναγία κειμένη επί της κλίνης νεκρά, έχουσα επί του Παναγίου στήθους αυτής εσταυρωμένας τας θεοφόρους χείρας. Και πλησίον της κλίνης ένθεν και ένθεν μανουάλια με λαμπάδες ανημμένας.
Ο δε Απόστολος Παύλος και ο Θεολόγος Ιωάννης παρά τους πόδας αυτής ασπάζονται αυτήν2, και γύρωθεν οι λοιποί απόστολοι και οι άγιοι ιεράρχαι, Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, Ιερόθεος και Τιμόθεος βαστάζοντες Ευαγγέλια, και γυναίκες κλαίουσαι.
Επάνωθεν δε αυτής ο Χριστός φέρων εις τας αγκάλας του την παναγίαν ψυχήν εν νεφέλη λευκή, και γύρωθεν αυτού ακτίνες φωτός και πλήθος αγγέλων.
Και άνωθεν εις τον αέρα πάλιν οι δώδεκα Απόστολοι φερόμενοι επί νεφελών.
Εις δε την δεξιάν άκραν του οσπιτίου ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός βαστών χαρτίον λέγει: «Αξίως ως έμψυχόν σε ουρανόν υπεδέξαντο ουράνια, Πάναγνε, θεία σκηνώματα...», και εις την αριστεράν ο άγιος Κοσμάς ο ποιητής βαστών και αυτός χαρτίον λέγει: «Γυναίκά σε θνητήν, αλλ’ υπερφυώς και μητέρα Θεού ειδότες, πανάμωμε, οι κλεινοί απόστολοι...» 3.
Απολυτίκιο
Στην γέννα σου την παρθενία εφύλαξες, στην κοίμησή σου τον κόσμο δεν τον άφησες, Θεοτόκε. Μίσεψες στη ζωή, γιατί είσαι μητέρα της ζωής και λυτρώνεις με τις πρεσβείες σου τις ψυχές μας από τον θάνατο.
Σημειώσεις
1) Ο υμνογράφος πλέκει το όνομα της Παναγίας με το όνομα της αδελφής του Ααρών, και λέγει πως ανοίγει το χορό γύρω στο λείψανο της Παναγίας, όπως τον καιρό που περάσανε οι Εβραίοι την Ερυθρή θάλασσα: «Λαβούσα δε Μαριάμ η προφήτις η αδελφή του Ααρών το τύμπανον εν τη χειρί αυτής, και εξήλθοσαν πάσαι αι γυναίκες οπίσω αυτής μετά τυμπάνων και χορών. Εξήρχε δε αυτών η Μαριάμ λέγουσα: «Άσωμεν τω Κυρίω, ενδόξως γαρ δεδόξασται. Ίππον και αναβάτην έρριψεν εις θάλασσαν». (Έξοδ. ιε’, 20). Από τούτην την ιστορία επήρε έμπνευση κι’ ο Σολωμός κ’ έγραψε μέσα στον Ύμνο εις την Ελευθερία ετούτους τους στίχους, ιστορώντας το πνίξιμο των εχθρών στον Αχελώο: «Α! Γιατί δεν έχω τώρα τη φωνή του Μωϋσή; Μεγαλόφωνα, την ώρα όπου εσβυούντο οι μισητοί, τον Θεόν ευχαριστούσε στου πελάου τη λύσσα εμπρός, και τα λόγια αχολογούσε αναρίθμητος λαός. Ακολουθά την αρμονία η αδελφή του Ααρών, η προφήτισσα Μαρία, μ’ ένα τύμπανον τερπνόν, και πηδούν όλες οι κόρες με τσ’ αγκάλες ανοιχτές, τραγουδώντας ανθοφόρες με τα τύμπανα κ’ εκειές».
2) Και ο απόστολος Πέτρος παρά την κεφαλήν της κλαίων και θυμιών. (συμπλήρ. Φ.Κ.)
3) Στις περισσότερες τοιχογραφίες της Κοιμήσεως ο άγιος Κοσμάς γράφει στο χαρτί του: «Αμφεπονείτο αΰλων τέξις ουρανοβάμων εν Σιών το θείον σώμα σου...» (Φ.Κ.).

Παρασκευή 7 Αυγούστου 2009



ΘΕΛΩ ΝΑ ΔΩ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ

Θέλω να δω ένα θαύμα για να πιστεύσω. Θέλω να δω ένα εκπληκτικό γεγονός, που να μη έχω αμφιβολίες ότι συνέβη, και που να αποδεικνύει ότι υπάρχει πραγματικός Θεός, ότι υπάρχει αληθινή θρησκεία. Θέλω ντοκουμέντα και αποδείξεις για να εμπιστευθώ τον εαυτό μου κάπου. Δεν μπορώ να πιστεύω κάτι, επειδή το πίστευαν απλώς οι πρόγονοι μου, επειδή αυτό έτυχε να πιστεύει ο λαός στον οποίο γεννήθηκα. Αυτά, και πολλά άλλα παρόμοια, ακούμε συχνά να λέγονται από συνανθρώπους μας, οι οποίοι δεν έχουν στενές επαφές με την Εκκλησία και που μας προκαλούν ευκαίρως ακαίρως, είτε για να κάνουν τον έξυπνο είτε για να δικαιολογηθούν που δεν είναι τόσο πιστοί. Αλλά και εμείς οι ίδιοι, πολλές φορές, νοιώθουμε ενδόμυχα τον πειρασμό της αμφιβολίας, τον πειρασμό της απιστίας. Άραγε να είναι έτσι; Άραγε να είναι αληθινά αυτά που πιστεύω ή υπάρχει κάτι το μη σωστό, κάτι το λανθασμένο. Και θέλουμε όλοι μας είτε για προσωπικό στηριγμό είτε για να αποκρούσουμε τους αμφισβητίες ένα ντοκουμέντο, ένα χειροπιαστό γεγονός. Τέτοια ντοκουμέντα, τέτοια χειροπιαστά γεγονότα, έχει πολλά η αγία γραφή. Ας δούμε ένα απ’ αυτά που έχει σχέση με την Παναγία μας. Όταν ο άγγελος Γαβριήλ ευαγγελίσθηκε στην Παναγία μας, το πρωτάκουστο και πέρα για πέρα απαράδεκτο για τη λογική γεγονός, ότι θα γεννήσει τον Μεσσία με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος, για να πιστεύσει και να πεισθεί στο μήνυμα του της έδωσε ένα σημείο, μια εγγύηση, ένα καπάρο. Ποιο ήταν αυτό το σημείο; Της είπε ότι η συγγενής της η Ελισάβετ ενώ είναι γριά και στείρα α΄. θα γεννήσει, β΄. το μωρό θα είναι αγόρι και γ΄. ότι η Ελισάβετ είναι τώρα στον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης της. Μόλις έμαθε η παρθένος Μαρία αυτή την τριπλή προφητεία, έφυγε αμέσως «μετά σπουδής», όπως γράφει ο ευαγγελιστής Λουκάς, από την Ναζαρέτ που ήταν στο βόρειο μέρος της Παλαιστίνης και πήγε στην Ιουδαία που βρισκόταν στο νότιο μέρος της Παλαιστίνης. Εκεί στην Ιουδαία, σε μια ορεινή περιοχή, κατοικούσε η συγγενής της Ελισάβετ. Η Ελισάβετ ήταν η μητέρα του Προδρόμου και σύζυγος του προφήτη Ζαχαρία και ο άγγελος Γαβριήλ που παρουσιάσθηκε στην Παναγία, είχε παρουσιασθεί και στον Ζαχαρία και του είχε αναγγείλει ότι θα αποκτήσουν παιδί και θα το ονομάσουν Ιωάννη που σημαίνει δώρο Θεού. Όταν η Παρθένος έφθασε στο σπίτι της Ελισάβετ και την χαιρέτησε, η Ελισάβετ απάντησε στον χαιρετισμό της Μαρίας εμπνευσμένη από το άγιο Πνεύμα. Και χωρίς να της πει τίποτα η Παναγία μας για τον ευαγγελισμό της, εκείνη εξέφρασε την έκπληξη της, πως της έγινε η υψίστη τιμή, να την επισκεφθεί η μητέρα του Κυρίου της και μακάρισε την Παρθένο που πίστευσε στα λόγια του αγγέλου. Όταν είδε η Παναγία μας να την προσφωνεί έτσι η Ελισάβετ, που δεν ήξερε τίποτα για τον ευαγγελισμό της και μάλιστα ήταν ηλικιωμένη και συνεπώς έπρεπε αυτή να ζητά τον σεβασμό της νεαρής Μαρίας και όχι να εκδηλώνει την έκπληξη της από την επίσκεψη της, είπε μεταξύ άλλων την εξής φράση· «Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» (Λουκ. 1,48). Δηλαδή η παρθένος Μαρία που ήταν τότε ολότελα άγνωστη, που ήταν μια χωριατοπούλα που κανείς δεν την έδινε σημασία, και αυτό φαίνεται από το ότι αρραβωνιάστηκε τον δίκαιο Ιωσήφ που ήταν πολύ μεγαλύτερος της, χήρος με παιδιά και πτωχός, αφού ήταν «τέκτων» (Ματθ.13,35), δηλαδή ασκούσε κάποιο χειρωνακτικό επάγγελμα, λοιπόν αυτή η κοπέλα, που κανείς δεν ήξερε για τον ευαγγελισμό της, είπε μια τόση μεγάλη κουβέντα, που αν την άκουγε κανείς από το χωριό της θα νόμιζε ότι σάλεψαν τα λογικά της. Ότι είναι μια ξεμωραμένη και μια ονειροπαρμένη. Ποιος η ποια σ’ όλη την διαδρομή της ιστορίας τόλμησε να πει μια τόσο μεγάλη κουβέντα για τον εαυτό του ή για τον εαυτό της; Κι αν μερικοί ηρωποιηθήκανε και θεοποιηθήκανε ακόμη, όπως οι αρχαίοι τύραννοι και οι αυτοκράτορες ή και οι σύγχρονοι δικτάτορες, η τιμή τους που ήταν βασισμένη πάνω στην βία, έσβησε μετά τον θάνατο τους. Και όποιος του θυμάται σήμερα, τους θυμάται μόνο για να τους αναθεματίζει και να τους καταριέται. Τι έγινε όμως με την αγία Παρθένο; Έγινε κάτι, που ούτε η ίδια το είχε συνειδητοποιήσει καλά, όταν είπε το λόγο αυτό με έμπνευση του αγίου Πνεύματος. Έγινε κάτι, που ούτε η ίδια μπορούσε να φαντασθεί, ασχέτως αν λεκτικά το είπε υπό την έμπνευση του αγίου Πνεύματος. Κανείς δεν την ξέχασε· κανείς δεν την λησμόνησε. Και όχι μόνο δεν την λησμόνησε αλλά αμέσως μετά την ίδρυση του χριστιανισμού άρχισαν να την τιμούν, να την υμνούν, να την εκθειάζουν όσο κανένα άλλο άγιο. Έτσι το όνομα της Παναγίας μνημονεύεται συχνότατα, πρώτα απ’ όλους τους αγίους και εκζητείται η δέηση της προς τον Κύριον σ’ όλες τις αρχαίες λειτουργίες μέχρι και τις σημερινές του αγίου Χρυσοστόμου και του Μ. Βασιλείου. Κατά τον 3ον περίπου αιώνα, ο πατέρας της Εκκλησίας μας Ειρηναίος την ονομάζει «συνήγορο των ανθρώπων και της παρηκόου Εύας». Δηλαδή έχουμε δικηγόρο κοντά στο Θεό, που μας υπερασπίζεται συνεχώς στη θεία δίκη, την παναγία του μητέρα. Τον 4ον αιώνα ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, σε εγκωμιαστικό του λόγο, μας αναφέρει ότι η μάρτυς Ιουστίνη, προσπαθώντας ν’ αποφύγει ακόλαστες επιθέσεις ειδωλολάτρου, ικέτευε εκτός από τον Θεό και την παρθένο Μαρία, την οποίαν εξυμνούσε για την παρθενία της. Τον 5ον αιώνα ο άγιος Κύριλλος ο Αλεξανδρείας, που κατετρόπωσε τον Νεστόριο που έλεγε ότι η Παναγία είναι Χριστοτόκος και όχι Θεοτόκος, δηλαδή γέννησε τον Χριστό ως άνθρωπο μόνο και όχι ως Θεό, την εξυμνεί και την εγκωμιάζει έως τρίτου ουρανού. Τον 6ον αιώνα ο στρατηγός του Ιουστινιανού Ναρσής, μας πληροφορεί ο Ευάγριος ο Σχολαστικός, δεν έκανε πόλεμο ούτε άρχιζε μάχη εάν δεν ήταν σίγουρος ότι η Παναγία θα τον βοηθήσει. Τον 7ον αιώνα έχουμε τον Ακάθιστο Ύμνο που ανυμνεί με τα ωραιότερα λόγια την Παναγία μας και που τον ψάλλουμε μέχρι σήμερα. Αργότερα τον 13ον αιώνα ο βασιλιάς του Βυζαντίου Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρις δημιουργεί τον Μέγα Παρακλητικό κανόνα, που ψάλλουμε το 15Αυγουστο, την γνωστή σε όλους μας παράκληση, ενώ κάποιος άλλος μοναχός, ο Θεοφάνης, είχε γράψει πολύ ποιο πριν τον Μικρό Παρακλητικό κανόνα τον γνωστό ως μικρή παράκληση. Και τα χρόνια περνούν· πλήθος πατέρων της Εκκλησίας την εγκωμιάζουν ποικιλοτρόπως και την δοξολογούν. Φθάνουμε στον 21ον αιώνα και η Παναγία μας ούτε έχασε τίποτα από την λάμψη της ούτε μειώθηκε το γόητρο της. Οι χριστιανοί γονατίζουν και την ικετεύουν, οι ζωγράφοι την σχεδιάζουν σε αναρίθμητους πίνακες, οι ποιητές συνθέτουν τα ωραιότερα ποιήματα και οι υμνογράφοι της Εκκλησίας τους ποιο γλυκούς ύμνους. Αυτό που το άγιο Πνεύμα είπε σε χρόνο ανύποπτο, με το στόμα της αγνής Παρθένου, εκπληρώνεται και θα εκπληρώνεται μέχρι συντελείας του αιώνος. Για να φαίνεται η αλήθεια του χριστιανισμού, να στηρίζεται η πίστη μας και να μένει αναπολόγητος κάθε άπιστος.


ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Τετάρτη 5 Αυγούστου 2009



Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ


Η εορτή της Μεταμορφώσεως δεν είναι μια απλή ή συνηθισμένη εορτή, ανάμεσα στις τόσες άλλες που έχει η Εκκλησία μας. Σ’ αυτήν δεν γιορτάζουμε απλώς την ανάμνηση ενός θαύματος του Χριστού ή αν θέλετε ενός εντυπωσιακού περιστατικού της ζωής του, το οποίο λόγω της ιδιαιτερότητας του παραμένει ζωντανό στη μνήμη της εκκλησίας ως αξιομνημόνευτο. Στη Μεταμόρφωση του Χριστού, γιορτάζουμε ένα γεγονός της ζωής του, το οποίο έχει την ίδια σημασία για την σωτηρία μας με την ενσάρκωση του και την ανάσταση του. Δηλαδή όσο μεγάλη και βασική δια την σωτηρία μας είναι η γιορτή των Χριστουγέννων και της Αναστάσεως, τόσο μεγάλη και βασική είναι η εορτή της Μεταμορφώσεως. Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας την τοποθέτησε εορτολογικά στο κέντρο του διαστήματος από το Πάσχα μέχρι τα Χριστούγεννα. Έτσι οι τρεις αυτές γιορτές -οι οποίες απέχουν μεταξύ τους περίπου το ίδιο διάστημα 4 μήνες- να δεσπόζουν του ετησίου εορτολογίου καί να αποτελούν τους βασικούς πνευματικούς σταθμούς της ανθρώπινης ψυχής. Και επειδή είναι μεγάλη εορτή, προτάσσεται νηστεία πριν απ’ αυτήν, όπως ακριβώς τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Διότι, αυτό που λέμε νηστεία του 15Αυγούστου, δεν είναι μόνο νηστεία για την κοίμηση της Θεοτόκου αλλά και νηστεία για τη γιορτή της Μεταμορφώσεως. Είναι δύο νηστείες χωριστές· οι οποίες όμως, επειδή είναι συνεχόμενες, επεκράτησαν στη συνείδηση του λαού σαν νηστεία του 15Αυγούστου. Επίσης η εορτή έχει προεόρτιους και μεθεόρτιους ύμνους, όπως γίνεται στις μεγάλες εορτές. Η Εκκλησία υμνεί και γιορτάζει το γεγονός στις καθημερινές της ακολουθίες και προ και μετά της 6ης Αυγούστου. Μεγάλη, λοιπόν, η εορτή της Μεταμορφώσεως και όπως είπαμε βασικής σημασίας για τον άνθρωπο. Και το πόσο σημαντική είναι για τον άνθρωπο, για την ευτυχία του, για τον προορισμό του, για το αιώνιο μέλλον του, το βλέπουμε εάν εξετάσουμε το ιστορικό υπόβαθρο της εορτής. Εάν μελετήσουμε τους τρεις ευαγγελιστές, τον Ματθαίο στο 17ο κεφάλαιο, και τον Λουκά και το Μάρκο στο 9ο κεφάλαιο των ευαγγελίων τους, βλέπουμε ότι λίγο πριν εισέλθει ο Χριστός στην Ιερουσαλήμ, για τελευταία φορά, για να οδηγηθεί στο σταυρό, παρέλαβε τους τρεις πιο στενούς και αγαπημένους μαθητές του, τον Πέτρο τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, και ανέβηκαν στο όρος Θαβώρ κατά την παράδοση, διότι η αγία Γραφή δεν αναφέρει πουθενά το όνομα του, για να προσευχηθούν όπως διασώζει ο ευαγγελιστής Λουκάς. Και εκεί κάποια στιγμή, ο Χριστός παρουσιάσθηκε, για λίγο, όχι όπως φαινόταν μέχρι τότε αλλά με τη θεία του δόξα. Τη θεία του δόξα που είχε ως Θεός αλλά και ως άνθρωπος και που μέχρι τότε την κρατούσε κρυμμένη. Το πρόσωπο του έλαμψε σαν ήλιος και τα ρούχα του σαν φως. Το φως αυτό, όπως λένε οι πατέρες της Εκκλησίας, δεν προερχόταν από έξω αλλά από μέσα του, από την φύση του, ήταν δικό του φως. Δεν είχε καμμία σχέση με το φως του ηλίου και ήταν αφάνταστα πιο λαμπρό, πιο φωτεινό, πιο θερμό. Ήταν το άκτιστο φως που εξέπεμπε η θεότητα του Χριστού και όχι το κτιστό φως του ηλίου. Η αγία Γραφή λέγει ότι ο Χριστός έλαμψε σαν ήλιος το πρόσωπό του και σαν φως τα ρούχα του, απλώς για να πάρουμε μια ιδέα εμείς που δεν είδαμε το γεγονός, ώστε να σχηματίσουμε κάποια εικόνα της λαμπρότητας που είδαν οι μαθητές. Δίπλα του παρουσιάσθηκαν ο Μωυσής και ο Ηλίας, οι μεγαλύτεροι των προφητών, οι οποίοι και συζητούσαν μαζύ του. Γιατί συζητούσαν μας το λέγει ο Λουκάς. Συζητούσαν για την «έξοδον αυτού ην έμελλε πληρούν εν Ιερουσαλήμ». Δηλαδή για το θάνατο του που θα συνέβαινε σε λίγο στα Ιεροσόλυμα. Ο Ηλίας βέβαια δεν είπε τίποτα για τον Χριστό· αλλά η ζωή του η ίδια είναι μια προφητεία. Όπως και ο Ιωνάς δεν είπε τίποτα για τον Χριστό, αλλά υπήρξε τύπος Χριστού, έτσι και ο Ηλίας με την ανάληψη του εις τους ουρανούς, χωρίς να γνωρίσει θάνατο, προτυπώνει την ανάσταση και την ανάληψη του Χριστού εις τους ουρανούς. Είναι ο προάγγελος της αναστάσεως και της αναλήψεως του Χριστού. Η παρουσία λοιπόν των δυο ανδρών θυμίζει ότι όλα όσα θα συμβούν έχουν ήδη προφητευθεί. Επίσης ότι ο Χριστός δεν είναι ούτε ο Μωυσής ούτε ο Ηλίας -όπως λέγανε κάποιοι- και ότι είναι ανώτερος τους· Θεός και Κύριος τους. Σ’ αυτόν έχουν την αναφορά τους και σ’ αυτόν υποτάσσονται και καλά θα κάνουν, όσοι λέγουν ότι τους τιμούν και τους σέβονται, να μιμηθούν το παράδειγμα τους. Επίσης η παρουσία των δυο ανδρών αποκαλύπτει ότι ο Χριστός είναι Κύριος νεκρών και ζώντων και ότι οι νεκροί δεν χάνονται αλλά υπάρχουν. Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, φωνή ακούσθηκε από τον ουρανό να λέγει· «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ώ ευδόκησα αυτού ακούετε». Και νεφέλη φωτεινή τους επεσκίασε. Δεύτερη φορά είναι που ακούγεται αυτή η φωνή. Η πρώτη ήταν στη βάπτιση του Χριστού. Και τις δυο φορές έχουμε φανέρωση της Αγίας Τριάδος και φανέρωση της θεότητας του Χριστού. Που είναι οι χιλιαστές; Που είναι όσοι λένε ότι ο Χριστός είναι ένας καλός άνθρωπος, ένας φιλόσοφος, ένας ηθικολόγος, ένας επαναστάτης; Ναι είναι άνθρωπος αλλά είναι και Θεός. Υιός Θεού έχων την ίδια εξουσία και δύναμη με τον Θεό πατέρα. Αυτό είναι το γεγονός της Μεταμορφώσεως δια του οποίου ο Χριστός έδειξε την αληθινή του ταυτότητα. Έκανε μια παρουσία του δοκιμαστική, θα λέγαμε, αποδεικτική του πως θα έλθει στην δευτέρα παρουσία. Έδειξε την δόξα του την εκτυφλωτική, την ανείπωτη γλυκύτητα και απόλαυση που νοιώθουν όσοι αξιώνονται να την δουν. Έδειξε ότι είναι Θεός και Κύριος νεκρών και ζώντων. Ότι είναι ο προφητευθείς και προαγγελθείς Μεσσίας. Και ήθελε μ’ αυτήν την συγκλονιστική θεοφάνεια, κάτω από την εκτυφλωτική ακτινοβολία του ακτίστου φωτός, να δείξει στους μαθητές του πως ότι θα επακολουθήσει, τα πάθη του και η σταύρωση του, δεν τα υπομένει από αδυναμία. Επειδή δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς. Αλλά από αγάπη για τον άνθρωπο. Δεν χρειάζεται λοιπόν να φοβηθούν, να κλονισθούν, να τα χάσουν. Ο θάνατος του δεν σημαίνει τέλος του έργου του αλλά απαρχή λαμπρής περιόδου. Έδειξε λοιπόν την θεότητα του και την δόξα του ως Θεός. Παρουσίασε την αληθινή του ταυτότητα. Αλλά συγχρόνως έδειξε και την δόξα της ανθρώπινης του φύσεως. Το ανθρώπινο πρόσωπο και το ανθρώπινο σώμα -που αργότερα σταυρώθηκε και θάφτηκε- αυτό έλαμπε, αυτό ακτινοβολούσε. Συνεπώς στη Μεταμόρφωση, φάνηκε εκτός από την θεότητα του και η δόξα της ανθρωπίνης του φύσεως. Η ανθρώπινη του φύση ήταν μεν δοξασμένη από τα σπλάχνα της Θεοτόκου, αλλά μέχρι τότε δεν φαινόταν. Εκρατούντο τα μάτια τους και δεν την έβλεπαν. Τώρα όμως, για πρώτη φορά άνοιξαν, για να δουν αυτό που είχε ο Χριστός από τη στιγμή που ενανθρώπησε. Δηλαδή στην πραγματικότητα δεν μεταμορφώθηκε ο Χριστός, αλλά μεταμορφώθηκαν τα μάτια των μαθητών του πνευματικά, ώστε να μπορούν να δουν το άκτιστο φως. Και με την πράξη του αυτή ήταν σαν να έλεγε ο Χριστός· «Προσέξτε· έτσι όπως λάμπω τώρα, έτσι θα λάμψετε και εσείς οι άνθρωποι. Όλοι οι πιστοί και αφοσιωμένοι χριστιανοί». Αυτό που είχε πει κάποτε σ’ ένα κήρυγμα του ότι «οι δίκαιοι εκλάμψουσι ως ο ήλιος εν τη βασιλεία του πατρός αυτών» (Ματθ. 13,43), έρχεται τώρα να το πιστοποιήσει και να το αποδείξει εμπειρικά.


ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Δευτέρα 3 Αυγούστου 2009



ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

(ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ)

Εορτάζουμε τη σεπτή μεταμόρφωση του Χριστού και ο λόγος μας είναι για το φως. Το ευαγγελικό κείμενο λέγει: <<Έπειτα από έξι ημέρες παραλαμβάνει ο Ιησούς τον Πέτρο και Ιάκωβο και Ιωάννη και τους ανεβάζει ιδιαιτέρως σε υψηλό όρος και μεταμορφώθηκε εμπρός τους και έλαμψε το πρόσωπό του σαν ο ήλιος>>. Μετά από ποιά μέρα αριθμεί τις έξι; Έπειτα από εκείνη που ο Κύριος διδάσκοντας τους μαθητές του, έλεγε ότι πρόκειται να έλθει ο Υιός του ανθρώπου μέσα στη δόξα του Πατέρα του. Δόξα του Πατρός και βασιλεία του καλεί εδώ το φως της μεταμορφώσεώς του. Αυτό εκθέτει σαφέστερα και ο ευαγγελιστής Λουκάς όταν λέγει: <<πέρασαν από αυτούς τους λόγους οκτώ περίπου μέρες, τότε αφού παρέλαβε τον Πέτρο και τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, ανέβηκε στο όρος για να προσευχηθεί και καθώς προσευχόταν, το είδος του προσώπου του έγινε διαφορετικό και τα ενδύματά του άστραψαν από λευκότητα>>.Πως όμως ο μεν ένας ευαγγελιστής είπε οκτώ τις ημέρες και ο άλλος μετά έξι μερες; Πάνω στο όρος ήσαν οκτώ και φαίνονταν έξι. Πρώτα οι τρείς απόστολοι που ανέβηκαν μαζί με τον Ιησού και είδαν εκεί να ομιλούν μαζί του και ο Μωϋσής και ο Ηλίας. Αυτοί οι έξι ήταν φανερά, αλλά συνυπήρχαν αοράτως μαζί με τον Ιησού ο Πατέρας και το Άγιο Πνεύμα.Ο Λουκάς είπε οκτώ μέρες όχι διαφωνώντας προς εκείνον που είπε έπειτα από έξι μέρες, αλλά συμπεριλαμβάνοντας και την ημέρα κατά την οποία ειπώθηκαν οι λόγοι εκείνοι και την ημέρα που μεταμορφώθηκε ο Κύριος. Η πρόθεση "μετά" που δηλώνει την επόμενη, παραλείφθηκε από τον ευαγγελιστή Λουκά και έτσι συμφωνεί με το Ματθαίο που μιλά ότι πέρασαν οκτώ περίπου μέρες και δεν υπάρχει καμμιά διαφορά.Αλλά με τη φαινομενική διαφωνία μεταξύ τους μας υποδηλώνουν και κάτι άλλο μεγάλο και μυστικό. Το μέγα θέαμα του φωτός της μεταμορφώσεως του Κυρίου είναι το μυστήριο της ογδόης μέρας, δηλαδή του μέλλοντος αιώνος, που αναφαίνεται μετά τη κατάπαυση του κόσμου που έγινε σε έξι μέρες και την υπέρβαση της αισθήσεώς μας που ενεργεί εξαδικώς. Πέντε αισθήσεις έχουμε, προστιθέμενος δε σε αυτές ο κατ' αίσθηση προφορικός λόγος καθιστά εξαδική την ενέργεια της αισθήσεώς μας. <<Υπάρχουν μερικοί εδώ που δεν θα γευθούν θάνατο μέχρι να δουν τη βασιλεία του Θεού να έχει έλθει εν δυνάμει>>. Παντού είναι ο βασιλεύς του παντός, αλλά φανερώνεται με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος, όχι σε κάθε τυχόντα, αλλά στους ευρισκομένους μαζί με το Κύριο, στους στηριγμένους στη πίστη σαν του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννη.Όταν έφθασε λοιπόν η ογδόη μέρα ανέβηκε στο όρος να προσευχηθεί, όπως έκανε πάντα ο Κύριος και απομακρύνετο ακόμη και από τους μαθητές του. Τώρα όμως που πλησίαζε το σωτηριώδες πάθος, παρέλαβε τους τρεις που υπερείχαν από τους άλλους και μεταμορφώθηκε εμπρός τους, ενώ αυτοί έβλεπαν.Τι σημαίνει μεταμορφώθηκε; Άνοιξε, λέγει ο Χρυσόστομος, λίγο από τη Θεότητά του, ενω προσευχόταν και έλαμψε σαν ήλιος. Σαν ήλιος είπε ο ευαγγελιστής γιά να μη νομίσουμε αισθητό αυτό το φως. Γιατί αυτό το φως είναι της Θεότητος και είναι άκτιστο. Ο Χριστός μεταμορφώθηκε, όχι προσλαμβάνοντας ό,τι δεν ήταν, αλλά φανερώνοντας στους μαθητές του ό,τι ήταν, αφού τους άνοιξε τα μάτια και από τυφλούς τους κατέστησε βλέποντας. Επομένως αυτό το φως δεν είναι αισθητό, αλλά με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος μετασκευάσθηκαν τα μάτια τους, μεταμορφώθηκαν εκείνοι.Έλαμψε το πρόσωπο του Χριστού σαν ήλιος και τα ιμάτιά του έγιναν λευκά σαν φως, ο δε Μάρκος λέγει ότι ήταν <<στιλπνά και λευκά σαν χιόνι>>. Έδειξε με αυτά ποιές είναι οι στολές της δόξης που θα φορέσουν κατά τον μέλλοντα αιώνα όσοι προσεγγίσουν το Θεό.Και <<ιδού, φωτεινή νεφέλη τους επεσκίασε>>. Εδώ το ίδιο πράγμα είναι και φως και σκότος που από υπεροχική λαμπρότητα επισκιάζει.Από υπερβολική λαμπρότητα ο Χριστός τώρα έμενε αόρατος από τους οφθαλμούς των αποστόλων, σαν να εισήλθε σε φωτεινή νεφέλη. Αλλά και φωνή ακούσθηκε από τη νεφέλη. <<Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός στον οποίο ευδόκησα, αυτόν να ακούετε>>. Είναι η ίδια φωνή που ακούσθηκε στον Ιορδάνη κατά την βάπτισή Του. Οι μαθητές τότε έπεσαν κατά πρόσωπο, όχι εξ αιτίας της φωνής, όπως λένε οι πατέρες, αλλά για τη μετατροπή και το υπερφυές του φωτός.Αυτού του φωτός μετέχουν και οι άγγελοι και οι άγιοι. Αλλά ο Πατήρ και ο Υιός έχουν αυτή τη δόξα και τη βασιλεία φυσικώς, οι δε άγιοι άγγελοι και άνθρωποι την αποκτούν κατά χάρη, δεχόμενοι από εκεί την έλλαμψη. Μαζί Του επίσης φάνηκαν και ο Μωϋσής με τον Ηλία. Ο Μωϋσής μάλιστα φάνηκε κοινωνός της θεϊκής δόξας όχι μόνο τώρα στο Θαβώριο, αλλά και τότε που τόσο πολύ δοξάσθηκε στο πρόσωπο, ώστε να μη μπορούν να ατενίσουν προς αυτόν οι υιοί του Ισραήλ. Ο Μωϋσής όμως υπέστη τη μεταμόρφωση τότε, δεν την ενήργησε, εδώ ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, είχε μόνος του τη λαμπρότητα εκείνη.Αυτό το θείο φως δίνεται με μέτρο, μεριζόμενο αμερίστως ανάλογα με την αξία των δεχομένων. Βλέπουμε ότι έλαμψαν τα ιμάτια του Χριστού, αλλά όχι και του Μωϋσή και Ηλία. Αλλά και οι ίδιοι οι μαθητές μέρος του φωτός εκείνου είδαν, μέρος δε δεν μπόρεσαν να ατενίσουν.Ο Κύριος καθήμενος από τα δεξιά της μεγαλωσύνης θεοπρεπώς, αφήνει προς εμάς τούτη τη φωνή σαν από πολύ μακρυά. Όποιος θέλει να παραστεί σε αυτή τη δόξα, ας μιμήται κατά το δυνατό και ας βαδίζει τη οδό και τη πολιτεία που υπέδειξα εγώ πάνω στη γη. Αφού αποβάλουμε τους δερμάτινους χιτώνες, που λόγω της παραβάσεως έχομε ενδυθεί, τα γεώδη και σαρκικά φρονήματα, ας σταθούμε σε αγία γη, αποδεικνύοντας ο καθένας αγία τη γη του δια της αρετής και της προς το Θεό ανατάσεως, έτσι ώστε να λάβωμε παρρησία να φωτισθούμε και φωτιζόμενοι να συμβιώσουμε αιώνια προς δόξα της τρισήλιας και μοναρχικωτάτης λαμπρότητος, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Γένοιτο.


(Απόσπασμα από: ΠΑΤΕΡ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΓΡΗΓ.ΠΑΛΑΜΑΣ"Τ.10)

Σάββατο 1 Αυγούστου 2009


Το Ευαγγέλιον της Κυριακής 2 Αυγούστου, από το Κατά Ματθαίον, κεφάλαιο ιδ΄ στίχοι: 14-22.


Κείμενο
Και εξελθών ο Ιησούς είδε πολύν όχλον, και εσπλαγχνίσθη επ΄ αυτοίς και εθεράπευσε τους αρρώστους αυτών. οψίας δε γενομένης προσήλθον αυτώ οι μαθηταί αυτού λέγοντες· έρημος εστίν ο τόπος και η ώρα ήδη παρήλθεν· απόλυσον τους όχλους, ίνα απελθόντες εις τας κώμας αγοράσωσιν εαυτοίς βρώματα. ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· ου χρείαν έχουσιν απελθείν· δότε αυτοίς υμείς φαγείν. οι δε λέγουσιν αυτώ· ουκ έχομεν ώδε ειμή πέντε άρτους και δύο ιχθύας. ο δε είπε· φέρετέ μοι αυτούς ώδε. και κελεύσας τους όχλους ανακλιθήναι επί τους χόρτους, λαβών τους πέντε άρτους και τους δύο ιχθύας, αναβλέψας εις τον ουρανόν ευλόγησε, και κλάσας έδωκε τοις μαθηταίς τους άρτους, οι δε μαθηταί τοις όχλοις. και έφαγον πάντες και εχορτάσθησαν, και ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. οι δε εσθίοντες ήσαν άνδρες ωσεί πεντακισχίλιοι χωρίς γυναικών και παιδίων Και ευθέως ηνάγκασεν ο Ιησούς τους μαθητάς αυτού εμβήναι εις το πλοίον και προάγειν αυτόν εις το πέραν, έως ου απολύση τους όχλους.


Μετάφραση
Έτσι όταν βγήκε στη στεριά, είδε πολύν κόσμο και τους σπλαχνίστηκε, και γιάτρεψε τους αρρώστους των. Όταν έπεσε το δειλινό, τον πλησίασαν οι μαθητές του και του είπαν: «Ο τόπος είναι ερημικός, και η ώρα πια περασμένη. Διώξε τον κόσμο να πάνε στα χωριά για ν΄ αγοράσουν φαγητά να φάνε». Ο Ιησούς όμως τους είπε: «Δεν υπάρχει λόγος να φύγουν, δώστε τους εσείς να φάνε». «Δεν έχουμε εδώ παρά πέντε ψωμιά και δύο ψάρια», του απαντούν. «Φέρτε μού τα εδώ», τους λέει. Κι αφού πρόσταξε τον κόσμο να καθίσει για φαγητό πάνω στο χορτάρι, πήρε τα πέντε ψωμιά και τα δύο ψάρια, έστρεψε το βλέμμα του στον ουρανό, τα ευλόγησε, έκοψε τα ψωμιά σε κομμάτια και τα έδωσε στους μαθητές, και οι μαθητές στο πλήθος. Έφαγαν όλοι και χόρτασαν. Και μάζεψαν τα περισσεύματα από τα κομμάτια, δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Αυτοί που έφαγαν ήταν περίπου πέντε χιλιάδες άντρες, χωρίς τις γυναίκες και τα παιδιά. Αμέσως ύστερα ο Ιησούς υποχρέωσε τους μαθητές του να μπουν στο καΐκι και να πάνε να τον περιμένουν στην απέναντι όχθη, ωσότου αυτός διαλύσει τα πλήθη.



ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ


Ὑπὸ Ἀρχιμανδρίτου Νικηφόρου Ἀ. ΚυπριανοῦἘφημερίου Ἱ.Ν. Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Γλυκῶν Νερῶν


Κυριακὴ Η’ Ματθαίου
«Ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν»


Ὅπου, ἀδελφοί μου, ὁ Χριστός, ἐκεῖ πλημμύρα ἀγαθῶν. Ὅπου ὁ Χριστός, ἐκεῖ ἀσφάλεια, χαρά, εὐτυχία, ἀγαθὰ καὶ χορτασμός, ἐκεῖ εὐλογία καὶ χάρη.
Βλέπω μὲ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μου τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ καθισμένους στὴν πρασινάδα τῆς βουνοπλαγιᾶς τοῦ ἔρημου τόπου καὶ βουνοῦ νὰ εὐφραίνωνται τρώγοντας σὰν σὲ πανηγύρι, ἀλλὰ τοῦτο τὸ συμπόσιο εἶναι θεῖο. Εἶναι μεταξύ τους καὶ ἀνάμεσά τους ἡ αἰώνια ἔκφραση τῆς χαρᾶς καὶ τῆς ἀγαλλιάσεως, ἡ θεία τροφὴ καὶ πλησμονή, ἡ πηγὴ παντὸς ἀγαθοῦ. Εἶναι δίπλα τους ὁ Χριστός.
Ἔχει ἀποσυρθῆ σὲ ἔρημο τόπο ὁ Ἰησοῦς. Θλίψη μεγάλη καὶ ἀθυμία πολὺ κατ᾿ἄνθρωπον διακατέχει τὴν καρδία Του· «ἀκούσας ὅτι Ἰωάννης Πρόδρομος παρεδόθη». Καὶ ὡς γνωστὸν οἱ μεγάλες θλίψεις καὶ δοκιμασίες θέλουν ἡσυχία καὶ γαλήνη, ἐρημία καὶ ἠρεμία, γιὰ νὰ διασκεδασθοῦν. Ἀναχωρεῖ λοιπὸν ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς σὲ ἔρημο τόπο «μόνος μόνῳ Θεῷ κοινωνῶν», γιὰ νὰ ἀμβλύνη τὸν πόνο καὶ τὸ ἄλγος μετὰ τὸ θλιβερὸ ἄγγελμα τῆς συλλήψεως, προφυλακίσεως καὶ τελικὰ τοῦ θανάτου τοῦ Τιμίου Προδρόμου ἀπὸ τὸν Ἡρώδη.
Ἐμβὰς λοιπὸν στὸ πλοῖο μὲ τοὺς μαθητὲς Του καὶ ἀφοῦ διέπλευσε τὴ θάλασσα τῆς Γαλιλαίας, μετέβη σὲ ἔρημο τόπο ψηλό, συλλογιζόμενος τὴν κακία καὶ τὸ μῖσος τῶν ἀθρώπων κατὰ τοῦ καλοῦ, κατὰ τοῦ δικαίου, κατὰ τοῦ ἁγίου, ποὺ ἡ ἀκολασία ὁδηγεῖ στὴ φυλακή. Ἐδῶ στὸν ἔρημο αὐτὸ τόπο ὁ Ἰησοῦς σκέπεται καὶ προσεύχεται. Δὲν ἔμεινε ὅμως μόνος γιὰ πολύ. Διψασμένοι γιὰ τὸ λόγο Του ἀκροατές, πεινασμένοι γιὰ δικαιοσύνη ἁπλοὶ καὶ ἁγνοὶ ἄνθρωποι, ποὺ ἀπόλαυσαν τὰ κηρύγματά Του, δροσίσθηκαν ἀπὸ τοὺς λόγους Του, εὐεργετήθηκαν ἀπὸ τὰ θαύματά Του, Τὸν ἀναζητοῦν, ἄλλοι μὲ πλοιάρια καὶ ἄλλοι πεζῇ καὶ διαταράσσουν τὴν μοναξιά Του, τὴν προσευχή Του, τὴν ἡσυχία Του. Καὶ ὁ γλυκὺς Ἰησοῦς βγαίνει ἀπὸ τὴν μοναξιά Του, τὴν ἡσυχία Του καὶ θεραπεύει τοὺς ἀρρώστους αὐτούς.
Ἀκολούθησαν τὸν Ἰησοῦ πέντε χιλιάδες ἄνδρες μὲ τὰ παιδιὰ καὶ τὶς γυναῖκες τους, χωρὶς νὰ ὑπολογίσουν τί θὰ πεῖ ἔρημος τόπος καὶ μακρὰ ὁδός. Δὲν στέκεται κανένα ἐμπόδιο ἱκανὸ νὰ ἐμποδίση τὴ συνάντηση μὲ τὸν Ἰησοῦ, ὅταν ἡ καρδιὰ πυρπολῆται ἀπὸ ἀγάπη, κατακαίεται ἀπὸ ἁγία ἐπιθυμία καὶ ἁγνὸ πόθο συναντήσεως μὲ τὸν Ἰησοῦ.
Ναί, ἀγαπητοί μου· κατέλαβαν οἱ καρδιὲς ποὺ ἀγαποῦσαν τὸν Ἰησοῦ τὸν ἔρημο τόπο καὶ νά· ἡ ἔρημος ἔγινε πόλις καὶ τὸ ἄχαρο καὶ ἐρημικὸ ἔλαβε χάρη καὶ νόημα! Ὅλη τὴν ἡμέρα ἔμειναν κοντὰ στὸν Διδάσκαλο καὶ ἀπολάμβαναν τὶς χάριτες καὶ τοὺς λόγους Του, τὰ ρήματα τῆς αἰωνίου ζωῆς, γεύονταν τὶς ἰάσεις καὶ τὴν παρηγοριά. Καὶ ἔφθασε τὸ δείλι. «Ὁ ἥλιος ἔγνω τὴν δύσιν αὐτοῦ». Αὐτὸ θὰ πεῖ «ὀψίας δὲ γενομένης» δηλαδή: ἔφθασεν ὁ μετὰ τὴ δύση τοῦ ἡλίου χρόνος.
Καὶ ὁ λαός, πέντε χιλιάδες ἄνδρες, χωρὶς τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά, ἔχουν ἀνάγκη τροφῆς σωματικῆς. Καὶ ἀνησυχοῦν οἱ μαθητὲς καὶ συνιστοῦν στὸ Χριστό, τὸ Διδάσκαλο νὰ ἀπολύση τὰ πλήθη, γιὰ νὰ ἀγοράσουν τροφὲς ἀπὸ τὶς γύρω πόλεις. Καὶ μένουν ἔκπληκτοι βλέποντας τὸν Κύριό Τους νὰ μὴν ἀνησυχῆ καὶ νὰ τοὺς συνιστᾶ «Δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν». Τοῦ δείχνουν αὐτὰ ποὺ ἔχουν γιὰ τὴν διατροφὴ τὴ δική τους συντροφιᾶς· «πέντε ἄρτους καὶ δυὸ ἰχθύας». Καὶ Αὐτός, ἀφοῦ ἔλαβε στὰ ἅγια χέρια Του τὰ πέντε ψωμιὰ σὲ σχῆμα λαγάνας, κατασκευασμένα κατὰ τὸ ἰουδαϊκὸ ἔθιμο, καὶ τὰ δυὸ ψάρια, ὕψωσε τὰ μάτια Του στὸν οὐρανό, ἐπικαλέσθηκε μὲ τὴν προσευχὴ Του τὸ Θεὸ Πατέρα καὶ ἄρχισε νὰ μοιράζη στοὺς μαθητὲς καὶ αὐτοὶ στὰ πλήθη τῶν ἀκροατῶν.
Καὶ μοιράζονται, μοιράζονται, κόβονται, διανέμονται, ἀλλὰ δὲν ἐξαντλοῦνται. «Ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν». Ἐξαίσιο θαῦμα. Καθισμένοι οἱ πεινασμένοι φίλοι τοῦ Χριστοῦ στὴν πρασινάδα τῆς βουνοπλαγιᾶς, στὸν ἔρημο τόπο μετελάμβαναν τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει ἔχοντες ἐν μέσῳ αὐτῶν Ἐκεῖνον ποὺ διατρέφει τὰ σύμπαντα, Ἐκεῖνον ποὺ διεκήρυξε ὅτι «ὁ ἐρχόμενος πρὸς μὲ οὐ μὴ πεινάσῃ καὶ ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ διψήσῃ πώποτε». Ὁ Ἰησοῦς ἀποδεικνύεται ὡς ὁ Μεσσίας ποὺ τροφοδοτεῖ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ μὲ τόση μάλιστα ἀφθονία, ὥστε νὰ συλλέγωνται καὶ περισσεύματα.
Ποιὰ ὅμως εἶναι, ἀδελφοί, ἡ βαθύτερη σημασία τοῦ συγκεκριμένου θαύματος; Ὁ Μεσσίας προτυπώνει καὶ προανακρούει τὴν κατ᾿ἐξοχὴν τροφὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὴ Θεία Εὐχαριστία. Ἑπομένως, τὸ θαῦμα ἔχει ἐπιπλέον νόημα ἐκκλησιολογικὸ καὶ εὐχαριστιακό. Ὁ Ἰησοῦς, ὁ ὁποῖος εἶναι «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς», τροφοδοτεῖ τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ, τὸ λαὸ τῆς Ἐκκλησίας μὲ τροφὴ ὄχι προσωρινὴ ἀλλὰ αἰώνια· τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα Του, δηλαδὴ τὴ Θεία Κοινωνία.
Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, πόσο θέλω νὰ εἶμαι μαζί Σου μακριὰ ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ τὰ τοῦ κόσμου ποὺ δὲν αἰσθάνεται πεῖνα τοῦ Λόγου Σου, δὲν ἐπιθυμεῖ νὰ χορτασθῆ ἐκ τῶν ἄρτων Σου καὶ γιὰ αὐτὸ λιμώττει καὶ ἄρτων καὶ ἐπιγείων ἀγαθῶν.
Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, πόσο θέλω νὰ εἶμαι μαζί Σου σὲ ἔρημο ἀπὸ ἀνθρώπους τοῦ κόσμου τόπο, τὸν ὁποῖον Σὺ μεταβάλλεις σὲ οὐρανούπολη καὶ ἐπιτελεῖς πανήγυρη καὶ συμπόσιο ἁγίων, εὐλογῶν καὶ πληθύνων τὴν τροφὴν ψυχῆς τε καὶ σώματος.
Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Σὲ ποθῶ, γιατὶ τὸ ψωμί Σου, ἡ ἀγάπη Σου, ἡ πρόνοιά Σου, ἡ κηδεμονία Σου εἶναι ἀσφάλεια, θησαύρισμα εὐγενείας, ἁγνότητος, μεγαλείου θείου, οὐρανίου μάννα, πανδαισία ἁγία, ζωὴ αἰώνιος.


Πηγή: www.imml.gr