Κυριακή, 10 Φεβρουάριος 2008.

Ο κατηγορούμενος που έγινε προκαθήμενος
του Ν. Παπαχρήστου από την Καθημερινή.

Τον Απρίλιο του 1998 ο αρχιεπισκοπικός θρόνος των Αθηνών χηρεύει. Οι μητροπολίτες Θηβών Ιερώνυμος, Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμος και Δημητριάδος Χριστόδουλος βρίσκονται αντιμέτωποι στη μάχη της διαδοχής. Την ίδια περίοδο η Εκκλησία της Ελλάδος συγκλονίζεται από καταγγελίες και φήμες που έκαναν λόγο για υπεξαίρεση ενός τεραστίου ποσού ύψους 4 δισ. δραχμών. Σκιές πέφτουν επάνω στον κ. Ιερώνυμο, την υπόθεση ερευνά ως μέλος της εξεταστικής εξ αρχιερέων επιτροπής ο κ. Ανθιμος και τον θρόνο κερδίζει ο Δημητριάδος Χριστόδουλος. Υστερα από δέκα χρόνια τα τρία αυτά πρόσωπα έγιναν και πάλι πρωταγωνιστές. Ο Χριστόδουλος με τον θάνατό του άφησε κενό τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, ο Ιερώνυμος απαλλαγμένος από το βάρος των ανυπόστατων κατηγοριών τον διαδέχθηκε και ο Ανθιμος, ως Θεσσαλονίκης πλέον, έκανε αυτό που απέφυγε το ’98· στήριξε τον Θηβών ώστε να γίνει αρχιεπίσκοπος.
Και όμως, οι τρεις αυτοί πρωταγωνιστές των εκκλησιαστικών μας πραγμάτων παραλίγο να συναντηθούν και κάπου αλλού. Στις αίθουσες των δικαστηρίων. Αυτό ζητούσαν οι συνήγοροι υπεράσπισης των κατηγορουμένων προκειμένου να εξεταστούν κατ’ αντιπαράσταση. Κάτι που τελικά δεν έγινε ποτέ....
«Κλεμμένα» δισεκατομμύρια
Η υπόθεση που επέδρασε καταλυτικά στην αρχιεπισκοπική εκλογή του 1998 είχε ξεκινήσει μερικούς μήνες νωρίτερα. Στους διαδρόμους του Συνοδικού Μεγάρου κληρικοί μιλούσαν για «κλεμμένα» πολλών δισεκατομμυρίων δραχμών. «Τα έφαγαν τα λεφτά. Είναι όλοι υπεύθυνοι. Πρέπει να πάνε μέσα», έλεγαν. Το θέμα έφτασε στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο. Ορίσθηκε τριμελής εξ αρχιερέων εξεταστική επιτροπή αποτελούμενη από τους μητροπολίτες Καρυστίας Σεραφείμ, Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμο και Νικοπόλεως Μελέτιο προκειμένου να διερευνήσουν τα καταγγελλόμενα. Στην περίπλοκη υπόθεση παρενέβη και ο εισαγγελέας. Ξεκίνησαν έρευνες σε θολό τοπίο. Κουβάρι μπερδεμένο. Η άκρη του νήματος θαμμένη σε σωρό καταγγελιών.
Στο επίκεντρο βρέθηκαν ο Θηβών Ιερώνυμος, οι επίσκοποι Κερνίτσης Λεόντιος και Διαυλείας Δαμασκηνός, τρεις κληρικοί και ένας λαϊκός. Ολοι μέλη μιας επιτροπής που συνεστήθη το 1995 με πρωτοβουλία του μακαριστού Σεραφείμ για την επισκευή και αναστήλωση παλαιών μονών και εκκλησιών. Με την παρέμβαση του αρχιεπισκόπου το υπουργείο Οικονομικών ενέκρινε και εκταμίευσε κονδύλι ύψους 4 δισ. δραχμών. Χρήματα που προορίζονταν για τις μελέτες και τις επισκευαστικές εργασίες στα μνημεία. Χρήματα που σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους, γιατί χάθηκαν κάπου στη διαδρομή.
«Ο τρόπος που μεθοδεύτηκε αυτή η ιστορία ήταν να ανακινηθεί ένα δήθεν οικονομικό σκάνδαλο και αυτοί που τη μεθόδευσαν είχαν δύο στόχους», θα δηλώσει το 2002 ο ποινικολόγος κ. Αλέξης Κούγιας στην εκπομπή «Φάκελοι», για να προσθέσει: «Κατά την άποψή μου, τον Ιερώνυμο, ο οποίος ήταν ο βασικός αντίπαλος, αλλά εμμέσως ήθελαν να εξουδετερώσουν και τον δεύτερο αντίπαλο του αρχιεπισκόπου, που ήταν ο Ανθιμος Αλεξανδρουπόλεως, γιατί μάλλον δεν το αντελήφθη ο καλοκάγαθος αυτός άνθρωπος ότι και τον ίδιο εξουδετερώνουν, όταν του ανάθεσαν να είναι αυτός που θα διερευνήσει αυτό το οικονομικό σκάνδαλο».
Χάνει την εκλογή
Οι κατηγορούμενοι φώναζαν ότι είναι αθώοι. Η επιτροπή αρχιερέων αναζητούσε στοιχεία. Ο χρόνος περνούσε. Η ατμόσφαιρα γινόταν εκρηκτική, την ώρα μάλιστα που η Εκκλησία βρισκόταν σε ανεπίσημη και παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Αρχές του ’98 οι φήμες διογκώνονται. Τον Απρίλιο, ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ πεθαίνει. Το σκάνδαλο απασχολεί τα μέσα ενημέρωσης και μέσω αυτών ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Ο Ιερώνυμος χάνει την αρχιεπισκοπική εκλογή και κάνει λόγο για στημένη υπόθεση. «Εκαμε τον γύρο όλης της Ελλάδος αυτή η είδηση, αυτή η πληροφορία, και, θα έλεγα, και τον γύρο του κόσμου, ότι εγώ διαχειρίστηκα, έτσι, με τον τρόπο που εγώ θέλω, τα 4 δισεκατομμύρια, τα διένειμα, τα μοίρασα, κατά τον δικό μου τον τρόπο. Είχα πει ότι είναι ένας μύθος, αν θυμάστε, και το ονόμασα ότι είναι το χρυσόμαλλο δέρας. Βγήκε η απόφαση του Συμβουλίου Εφετών. Με δικαίωσε. Επομένως από αυτήν την πλευρά το δικαστήριο έχει μιλήσει και είπε ότι δεν έχω καμία ανάμειξη στο θέμα της διαχειρίσεως των 4 δισεκατομμυρίων», θα πει τότε ο μητροπολίτης Θηβών Ιερώνυμος.
Αναγνώριση του λάθους
Το 2002 κατά την εκδίκαση της υπόθεσης ο κ. Ιερώνυμος παρέστη ως μάρτυρας υπερασπίσεως των κατηγορουμένων. Η απόφαση ήταν αθωωτική για όλους. Ο κ. Κούγιας είχε κάνει λόγο για υπόθεση που πίσω της υπήρχε μια τεράστια διαπλοκή. «Είναι μια μικρογραφία αυτή η διαπλοκή, της διαπλοκής που βλέπουμε στις κοινωνικές εκδηλώσεις. Νιώθεις δέος όταν βλέπεις μητροπολίτες να αρνούνται τα ίδια τα οποία κατέθεσαν στον ανακριτή. Είναι τρομερό να βλέπεις μητροπολίτες να αρνούνται ότι κατάλαβαν –μητροπολίτες που έχουν μόρφωση με δύο και τρία πανεπιστημιακά πτυχία–, να σου δηλώνουν ότι παραπλανήθηκαν οι ίδιοι και δεν μπορούσαν να διαβάσουν προτάσεις που μπορεί να διαβάσει ένα παιδί της Α΄ τάξης του Δημοτικού», σχολίαζε ο ίδιος.
Αναφερόταν στην εμπλοκή μητροπολιτών του αρχιεπισκοπικού περιβάλλοντος που πίστεψαν τις καταγγελίες και συνέπραξαν ουσιαστικά στην εμπλοκή του ονόματος του Θηβών στην υπόθεση. Σήμερα οι πρωταγωνιστές εκείνης της υπόθεσης βρίσκονται κοντά στον κ. Ιερώνυμο. Τον στήριξαν και τον ψήφισαν για προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Αναγνώρισαν ίσως με τον τρόπο αυτόν το λάθος που έκαναν πριν από μια δεκαετία. Εδειξαν ότι μια αδικία πρέπει πάντοτε να αποκαθίσταται.
Ο κ. Ιερώνυμος από κατηγορούμενος κάποτε σήμερα κάθεται στον αρχιεπισκοπικό θρόνο των Αθηνών. Εχοντας πρώτα βιώσει την ταπείνωση και τον διασυρμό. Είναι βέβαιο πως η υπόθεση αυτή τον σημάδεψε βαθύτατα. Ολα τα προηγούμενα χρόνια δίπλα του στάθηκε το ποίμνιό του. «Εμειναν σταθεροί και αυτό με κάνει περισσότερο να νιώθω αυτήν την ευγνωμοσύνη απέναντί τους, αλλά και το χρέος να τους πω ότι αδικήθηκα, από πλευράς συμπεριφοράς. Το ξέρουν οι πιστοί μου, γι’ αυτό και στάθηκαν, τόσα χρόνια, κοντά μου, και τους ευγνωμονώ, και τους λέω ότι στο τέλος θα δούνε ότι είχανε δίκιο».
Σήμερα ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος λειτουργεί για τελευταία φορά στην επαρχία του που διακόνησε επί 27 χρόνια. Ετσι αποχαιρετά και το ποίμνιο που τον πίστεψε και τον στήριξε στη δύσκολη πορεία μέχρι την τελική του δικαίωση.