Τετάρτη 13 Μαΐου 2009


Το Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Romfea.gr», μετέφρασε για όλους τους αναγνώστες του, την πρώτη συνέντευξη του Αγιώτατου Πατριάρχη Μόσχας και Πάσης Ρωσίας κ. Κύριλλου Α'
ο οποίος στις 11 Μαΐου 2009 συμπλήρωσε 100 μέρες διακονίας, στον Πατριαρχικό Θρόνο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Την Δευτέρα 11 Μαΐου έκλεισαν ακριβώς 100 μέρες από την ενθρόνιση του νέου Προκαθήμενου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Πατριάρχη Κύριλλου.

Παραδοσιακά είναι μια ημερομηνία όπου συνοψίζονται τα πρώτα προκαταρκτικά αποτελέσματα, για τα προβλήματα και τις επιτυχίες της Εκκλησίας, για αυτά που έχουν ήδη πραχθεί και αυτά τα οποία ακόμα πρέπει να πραχθούν, ποιά είναι η γνώμη της Εκκλησίας πάνω στο θέμα των σχέσεων της με την κοινωνία, το κράτος και τον κόσμο, για όλα αυτά μας απαντά προσωπικά ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας κ. Κύριλλος Α΄. (ΙΖΒΕΣΤΙΑ)

Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος Α΄: «Η εκκλησιαστική ζωή πρέπει να είναι διακονία».

Αγιώτατε, ποιές είναι η μεγαλύτερες δυσκολίες και η μεγαλύτερες χαρές που ζήσατε μετά την πατριαρχική σας εκλογή;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν ότι αισθάνθηκα πως πολλαπλασιάστηκε η ευθύνη, και το πιο χαρούμενο γεγονός, τη βοήθεια δια λόγου και έργου που αισθάνομαι ανά πάσα στιγμή. Ιδιαιτέρως όμως ευγνωμονώ, όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς που με στήριξαν με τις προσευχές τους, αυτό είναι και το κυριότερο απ΄ όλα!


Η Τοπική Σύνοδος ανακήρυξε ως βασικό στόχο τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ χριστιανισμού γνήσιου και ψευδούς. Πόσο μεγάλο είναι αυτό το χάσμα και πως δημιουργήθηκε; Το καθεστώς της αθεΐας κατέρρευσε εδώ και χρόνια, και πάνω από 20 χρόνια οι κληρικοί προσκαλούνται στην τηλεόραση και στον τύπο. Τι μας λείπει για ένα επιτυχές κήρυγμα;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι η καταστροφή της Εκκλησίας επικρατούσε στην χώρα μας για σχεδόν έναν αιώνα, όμως η αναγέννηση πάντοτε είναι πιο δύσκολη διαδικασία παρά η καταστροφή.

Σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις, το 60 με 80% αυτοαποκαλούνται ορθόδοξοι χριστιανοί, όμως μόνο το 10 με 12% (εκκλησιάζονται και κοινωνούν τακτικά), για τους υπόλοιπους η ορθοδοξία είναι μια μορφή πολιτιστικής ταυτότητας.

Δεν νομίζω ότι είναι κακό κάθε αυτό, αλλά όποιος αποδέχεται την ορθοδοξία ως μια πολιτιστική παράδοση, θα πρέπει να αποδεχτεί την πνευματική και ηθική της αρχή. Να στραφεί από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, στα εσωτερικά χαρακτηριστικά της Ορθοδοξίας.

Φυσικά, έχουμε μπροστά μας ένα πολύ δύσκολο έργο. Μαζί με τους υποκειμενικούς παράγοντες που εμποδίζουν την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου στην εκκλησία, καθώς υπάρχουν ορισμένες ιδιαιτερότητες στην σημερινή εκκλησιαστική ζωή, οι οποίες απαιτούν μεγάλη προσοχή και ενδεχομένως κάποιες αλλαγές.

Ωστόσο ο αριθμός των ατόμων, που έρχονται προς την αληθινή πίστη ολοένα και αυξάνεται.

Έτσι, εκπληρώνεται ο κύριος στόχος της Εκκλησίας, το κήρυγμα του ευαγγελίου και ερχομός των ανθρώπων στους Ιερούς Ναούς, όχι όμως σαν να είναι ιστορικά μνημεία και έργα τέχνης, αλλά για τον ίδιο τον Χριστό.


Συνεπώς, να αναμένουμε κάποιες αλλαγές από την πλευρά της εκκλησίας; Εάν ναι, ποίες θα είναι αυτές;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Όσον αφορά την μεταρρύθμιση της πίστεως, δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, διότι ο Θεός μας, είναι αμετάκλητος και αναλλοίωτος.

Ένα άλλο θέμα, το οποίο είναι ένας από τους στόχους των σύγχρονων ιεραποστόλων και θεολόγων, ειναι να μάθουμε να μιλάμε και να εκφραζόμαστε με μια σύγχρονη γλώσσα για τα αιώνια προβλήματα, να ανακαλύψουμε την παρουσία του Χριστού στην σύγχρονη ζωή, βασιζόμενοι στις συνθήκες της σημερινής εποχή.

Πρόσφατα, στον Τύπο εμφανίζονται όλο και περισσότερα θετικά δημοσιεύματα για Το έργο της Εκκλησίας, και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιευμάτων αφορούν τα εξωτερικά της εκκλησιαστικής ζωής, όμως το να μιλά ένας δημοσιογράφος με την σύγχρονη γλώσσα, σχετικά με τα νοήματα της Χριστιανικής Πίστεως δεν συμβαίνει πάντοτε.

Γι΄ αυτό υπάρχει μια σύγκρουση των μορφών, διότι δεν μπορεί ο δημοσιογράφος να μεταφέρει τα νοήματα της πίστεως ακριβώς.

Για παράδειγμα, θα σας εξηγήσω εν συντομία ποια είναι τα κύρια πράγματα για ένα χριστιανό. Για ένα χριστιανό, βασικό είναι η αιώνια ζωή και η ελευθερία από την αμαρτία, την οποία μπορεί να αποκτήσει ο καθένας μόνο όταν ενωθεί με Τον Θεό.

Αλλά, γιατί η εκκλησία πιστεύει έτσι, και τι σημαίνει αυτό; Για να απαντήσουμε σε τέτοια ερωτήματα, δεν αρκεί μια συνέντευξη αλλά ούτε μια ολόκληρη εφημερίδα.

Όμως μέσα στην σύγχρονη αυτή κοινωνία της πληροφορίας, πρέπει να μάθουμε να μιλάμε σαφή και προσιτά, ώστε να μην χάνονται οι βασικές έννοιες και αξίες. Είμαι βαθιά πεπεισμένος, ότι αυτό σύντομα θα επιτευχθεί.

Ακριβώς για αυτό τον σκοπό, δημιουργήθηκε ένα Τμήμα μέσα στο Πατριαρχείο Μόσχας, που ασχολείται με την πληροφορία. Όλες αυτές οι αλλαγές, αποβλέπουν στο να καταστεί η εκκλησία πιο ανοιχτή, και πιο κοντά στον σύγχρονο άνθρωπο.

Δεν πρέπει να δημιουργήσουμε για τον εαυτό μας, ένα βολικό «περιβάλλον», αλλά είμαστε υποχρεωμένοι με την ζωή μας και την αγάπη μας, να παραδειγματίζουμε τους ανθρώπους.


Οι κληρικοί σήμερα έρχονται ακόμη και σε ρόκ συναυλίες. Εσείς τι λέτε για την αγωγή της σημερινής νεολαίας, έχει πολλά ελαττώματα; Πως πρέπει η εκκλησία να προσελκύσει σήμερα τους νέους;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Και για την Εκκλησία, και για την Ρωσία σήμερα χρειάζεται μια νεολαία που μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις, και να αντιλαμβάνεται όλα εκείνα με τα οποία μας βομβαρδίζει ο σύγχρονος κόσμος. Αλλά αυτό δεν μπορεί να καταστεί δυνατό, χωρίς την ποιότητα εκπαίδευσης – μόρφωσης.

Η νεολαία μας περνάει μια κρίση, είναι σαφές ότι στερείται αξιών και προσανατολισμών. Η εκκλησία όμως, έχει αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία των ρώσων νεομαρτύρων, η οποία δείχνει καθαρά την δύναμη και την αλήθεια της Εκκλησίας. Μόλις 70 χρόνια πριν, χιλιάδες άνθρωποι έχασαν την ζωή τους για τον Χριστό, διατηρώντας για εμάς τον λόγο και την εκκλησία του Χριστού.

Πείτε μου ποίος σήμερα από την νέα γενιά αλλά και από την παλιά γενιά, γνωρίζει για την τοποθεσία (Μπούτοβσκυ), όπου μέσα εκεί στο χώμα βρίσκονται εκατοντάδες άγιοι νεομάρτυρες; Αυτός ο τόπος δεν είναι ο μοναδικός στην χώρα μας, ο οποίος πρέπει να γίνει ένας τόπος μνήμης, ο οποίος συνδέει το παρελθόν με το μέλλον.

Επίσης, μας ανησυχεί πάρα πολύ το ηθικό περιβάλλον που επικρατεί στα σχολεία, τα σχολεία τα οποία καλούνται να διαμορφώσουν την ανθρώπινη προσωπικότητα, και τις αντιλήψεις σχετικά με το καλό και το κακό. Ακριβώς αυτό, είναι μια από τις φροντίδες μας, παρότι μερικές φορές κάποιοι ασκούν πίεση για αυτό το ξεχωριστό αντικείμενο σπουδών.

Εμείς, ανησυχούμε για την ηθική εκπαίδευση των μαθητών, και τασσόμαστε υπέρ μιας ηθικής αγωγής, και αυτή η αγωγή να είναι υποχρεωτική, αλλά για διάφορες ιδεολογικές ομάδες, και σύμφωνα με τις αντιλήψεις και το πνεύμα του πιστεύω τους, δηλ. οι Ορθόδοξοι – στο ορθόδοξο πνεύμα, οι μουσουλμάνοι – στο πνεύμα του Ισλάμ, οι άπιστοι μέσα στο πνεύμα της κοσμικής ηθικής και ούτω καθεξής.

Ωστόσο στην χώρα, όπου ο πολιτιστικός κώδικας έχει διαμορφωθεί από την Ορθοδοξία, οι νέοι δεν μπορούν να μην έχουν την βασική αντίληψη για τον ορθόδοξο πολιτισμό. Για την αγιογραφία, την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική καθώς και την ιστορική πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Όσον αφορά τώρα, τις ρόκ συναυλίες, είμαστε έτοιμοι και σε θέση να μιλάμε με τους εκπροσώπους των διάφορων υποπολιτισμών, συμπεριλαμβανομένης και της νεολαίας, και μάλιστα να μιλάμε στην γλώσσα που καταλαβαίνουν.

Ωστόσο η εκκλησία είναι ένα φαινόμενο ευρύτερο και βαθύτερο οποιουδήποτε υποπολιτισμού, αποτελεί βάση του εθνικού πολιτισμού του λαού μας.

Τέλος για να μιλάμε την γλώσσα της νεολαίας πρέπει να έχουμε κατά νου μας, τον σκοπό για το οποίο το κάνουμε, και όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος « εγενόμην τοις ασθενέσιν ως ασθενής, ίνα τους ασθενείς κερδίσω, τοις πάσι γεγονότα τα πάντα , ίνα πάντως τίνας σώσω» (1Κορ. 9:22).


Εσείς, αμέσως μετά την εκλογή σας στον Πατριαρχικό Θρόνο ανακηρύξατε ως αρχή της εκκλησιαστικής ζωής: «Ως κύριο στόχο να έχουμε την ενότητα και ως δευτερεύοντα την ελευθερία, αλλά και στα δύο να επικρατεί η αγάπη». Ποίο είναι το βασικό και ποιο δευτερεύουσας σημασίας;

ΠΑΤΡΙΑΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Στην πραγματικότητα αυτό είναι μια πολύ αρχαία χριστιανική φόρμουλα, ο βασικός σκοπός της εκκλησίας, είναι η πίστη στον Χριστό, η δική μας ευχαριστιακή κοινωνία, και γι΄ αυτό το λόγο οποιαδήποτε σχίσματα εκλαμβάνονται από μας, πρωτίστως ως μεγάλη τραγωδία, ως νίκη της αμαρτωλής ανθρώπινης ύπαρξης κατά αυτών όσα ενετείλατο ο Κύριος.

Ωστόσο πολλά θέματα μέσα στην εκκλησία απαιτούν διάλογο, και εμείς χαιρετίζουμε οποιαδήποτε συζήτηση, αν όμως είναι σοβαρή και διεξαχθεί σε κλίμα σεβασμού.

Πρόσφατα η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας, ανακοίνωσε την σύγκληση ενός ιδιαίτερου συμβουλευτικού οργάνου, στο οποίο θα συμμετάσχουν όχι μόνο κληρικοί αλλά και λαϊκοί, οπού εκεί θα συζητηθούν σημαντικά προβλήματα για την εκκλησία.

Τέλος, θα παρακαλούσα να μην ξεχνάμε το τελευταίο και ποιο σημαντικό στοιχείο της άνω φόρμουλας – για την αγάπη. Αυτή η αγάπη όχι απλά ως ένα συναίσθημα, αλλά ως μια θεμελιώδης αρχή στην σχέση μεταξύ Θεού και ανθρώπου, την αγάπη αυτή που το ευαγγέλιο ονομάζει τον ίδιο Τον Θεό.

Χωρίς αυτή την αγάπη, η ενότητα και διαφωνίες ποτέ δεν μπορούν να σμίξουν.


Υπό την καθοδήγηση σας, έχουν συνταχθεί έγγραφα που αφορούν την ορθόδοξη κατανόηση της ελευθερίας. Περί αυτού, όπως οι «Βασικές έννοιες της κοινωνίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», και οι «Βασικές διδασκαλίες, για την αξιοπρέπεια, την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα». Πρόκειται, για το ότι η ελευθερία πρωτίστως είναι η ελευθερία από την αμαρτία. Όντως χρειάζονται για ένα ορθόδοξο πολιτικές ελευθερίες, ελευθερία λόγου, συνελεύσεων και εκλογών;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Η πολιτική ελευθερία, είναι ασφαλώς σημαντική, αλλά πάνω απ΄ όλα πρέπει να έχουμε υπόψη μας, τις δύο αυτές έννοιες, σχετικά με τα έγγραφα που αναφέρατε.

Η εκκλησία μιλάει για την ελευθερία από την αμαρτία, και κανείς δεν μπορεί να το αποκτήσει μόνο μέσα από τον Χριστό, καθώς και την ελευθερία της επιλογής , το οποίο είναι σε κάθε άνθρωπο ως θείο δώρο.

Αξίζει να θυμάται ο άνθρωπος, ότι κάνοντας επιλογή υπέρ του κακού καθίσταται σταδιακά δούλος, και σε τελική ανάλυση ο ίδιος στερεί την ελευθερία του.

Χωρίς πνευματική και ηθική καθοδήγηση, οποιαδήποτε πολιτική ελευθερία είναι επιζήμια για τον άνθρωπο.

Ακόμη ένα επίκαιρο θέμα σήμερα, είναι η σχέσεις της Εκκλησίας με το Κράτος. Μιλώντας πάνω σ΄ αυτό το θέμα, εσείς έχετε χρησιμοποιήσει τον όρο «Συμφωνία», μια φράση που χρησιμοποιούνταν μόνο στο Ορθόδοξο Βυζάντιο.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: …Αλλά ποτέ δεν εφαρμόσθηκε σε όλη την ιστορία της Εκκλησίας, διότι η συμφωνία προέβλεπε την ανεξαρτησία της κοσμικής εξουσίας από την πνευματική και αντίστροφα, και σε καμία περίπτωση την συγχώνευση τους.

Όταν όμως ο Μεγάλος Πέτρος κατήργησε τον Θεσμό του Πατριαρχείου και κατέστησε την Εκκλησία Υπουργείο του Κράτους, δεν μπορούσε να γίνει λόγος, για καμία συμφωνία και αρμονία. Το ίδιο ακριβώς αφορά, και για την Σοβιετική Ένωση….


Κατά την γνώμη σας, μπορούμε αυτό τώρα να το διορθώσουμε;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Εν μέρει ναι… όμως στον δικό μας χαλασμένο από την αμαρτία κόσμο το ιδεώδες είναι πάντοτε ακατόρθωτο, αλλά σήμερα έχουμε την δυνατότητα να το πλησιάζουμε κατά το maximum.

Με όλες τις δυσκολίες που υπάρχουν, η εκκλησία σήμερα διατηρεί μια πλευρά ανεξαρτησίας, και από την άλλη τις φιλικές σχέσεις με το κράτος. Θα πρέπει όμως να χρησιμοποιήσουμε αυτό το δυναμικό, σε διάφορους τομείς. Για παράδειγμα στον τομέα της Παιδείας και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Θεωρώ πολύ σημαντική την ιδέα που εκφράστηκε πρόσφατα, στο να συμμετάσχουν ορθόδοξοι κληρικοί για την αντιμετώπιση του θέματος με επιείκεια. Όποιος επισκέπτεται χρόνια τον χώρο των φυλακών, εξομολογεί τους φυλακισμένους, γνωρίζει τις ψυχές αυτών των ανθρώπων, καθώς και τις ιδιαιτερότητες της ζωής μέσα στην φυλακή, έτσι θα μπορούσε να γίνει μεσίτης, διότι σ΄ αυτόν έχουν εμπιστοσύνη και οι δύο πλευρές: Τόσο των αιτούντων όσο και του κράτους.

Η εκκλησία σ΄ αυτό τον τομέα έχει πολύ μεγάλη ιστορική εμπειρία. Ανέκαθεν, η εκκλησία είχε το δικαίωμα της «επιείκειας» δηλαδή της μεσολάβησης για τους ανθρώπους στο κράτος.

Έτσι και σήμερα, η εκκλησία είναι σε θέση να υπερασπιστεί τα συμφέροντα του λαού της, καθώς και να βοηθήσει το κράτος στις ευσεβείς επιδιώξεις του.

Έχουμε ακούσει, ότι ο Μητροπολίτης Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας κ. Βλαδίμηρος με πολύ πόνο παρακάλεσε, να προσευχόμαστε για την θεραπεία του σχίσματος στην Ουκρανία. Αγιώτατε, πείτε μας πως αξιολογείτε εσείς την κατάσταση στην Ουκρανία;

ΠΑΤΡΙΑΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Η κατάσταση στην Ουκρανία είναι περίπλοκη, πρωτίστως επειδή στο θεμέλιο του σχίσματος ετέθη ο πολιτικός υπολογισμός, η επιθυμία ορισμένων παραγόντων να εκμεταλλευτούν την Εκκλησία και την πίστη των ανθρώπων για τους δικούς τους σκοπούς, οι οποίοι εν τέλει δεν έχουν καμία σχέση με τον Χριστιανισμό.

Αυτό είναι μια ακόμη απόδειξη, το πόσο προσεκτικοί πρέπει να είναι οι πολιτικοί με τα θέματα της Θρησκείας. Αλλά και πόσο επικίνδυνο είναι, όταν κάποιος καταβάλει προσπάθειες για τους δικούς του πολιτικούς σκοπούς, να παίζει το «εκκλησιαστικό χαρτί».

Εμείς θεωρούμε το Κίεβο, ως την νότια πρωτεύουσα της Ρωσικής Ορθοδοξίας. Οι δύο χώρες είναι ενωμένες με μια κοινή θρησκεία, ιστορία και πολιτισμό». Και σήμερα περισσότερο από ποτέ, η Ορθόδοξη Ρωσία, Ουκρανία και Λευκορωσία έχουν επίγνωση της πνευματικής ενότητας της Ιστορικής Ρωσίας, η οποία χωρίζεται από πολιτικά σύνορα.

Εσείς, συχνά έχετε διάφορες συναντήσεις με Κρατικούς παράγοντες. Γιατί έρχονται σε εσάς; Ζητούν την υποστήριξη σας, για δικές τους πρωτοβουλίες, για να σας συμβουλευτούν, για να παραπονεθούν για τα δυσβάσταχτα βάρη της εξουσίας στην κυβέρνηση;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Η σημερινή κοινωνία δικαίως ονομάζεται «μεταεκκοσμικευμένη », και αισθάνομαι μεγάλη προσοχή εκ μέρους διαφόρων πολιτικών στον Χριστιανισμό.

Μετά την κατάρρευση των ιδεολογιών του εικοστού αιώνα – φασισμού, κουμμουνισμού και του φιλελευθερισμού, οι άνθρωποι συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών, δείχνουν πολύ προσεχτική στάση απέναντι στις αξίες, που η απόρριψη τους οδήγησε τον κόσμο σε μια εποχή παγκοσμίων πολέμων και του αιματηρού εμφυλίων πολέμων. Και αυτές οι αξίες είναι οι Χριστιανικές…


Επί τη ευκαιρία της οικονομικής κρίσης, θα δημιουργηθεί καμία καινούργια επιχειρηματική ηθική, για μια καινούργια κατανόηση του ρόλου των elite στη Ρωσία, όχι ενός επιχειρηματία-καταναλωτή πολυτέλειας αλλά έναν οικοδόμο μιας δίκαιης κοινωνίας;

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ: Στην πραγματικότητα, αυτή η νέα αντίληψη έχει ήδη προταθεί από την εκκλησία και με μια σειρά κοινωνικών παραγόντων από το 2004, όταν η Παγκόσμια Ρωσική Παν-λαϊκή Σύνοδος, ψήφισε «κώδικα ηθικών αρχών και κανόνων οικονομίας».

Αυτό είναι ένα αρκετά εκτενή έγγραφο, αλλά θα ήθελα να υπογραμμίσω μια από τις έννοιες της διακονίας. Ο ίδιος ο Χριστός, μίλησε για την αποστολή του στην γη ως διακονία, και δέχθηκε σταυρικό θάνατο για όλους εμάς. Η Εκκλησιαστική ζωή, πρέπει να γίνει μια τέτοια διακονία.

Θα ήμουν ευτυχής, εάν αυτή η μέθοδος θα την αποδεχόταν και η κοινωνία μας: Από την ελίτ μέχρι τον κάθε απλό πολίτη. Διότι αν θα διακονούμε ο ένας τον άλλον, υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον και σηκώνουμε τα βάρη του άλλου, τότε θα επιτευχθεί μια ζωτικής σημασίας για εμάς ενότητα, για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να υπενθυμίσω για ακόμη μια φορά, για το δυναμικό που έχει η Εκκλησία για την αντιμετώπιση της κρίσης, διότι κατέχει από παλιά την τεχνογνωσία για το πώς να βγάλει τις ανθρώπινες ψυχές από την κρίση.

Τέλος όπως έλεγε και ένας άγιος ομολογητής της πίστεως του Κ΄ αιώνα ο Ρωμανός Μεντβγιέντ, εμείς πρέπει "να δώσουμε μια τέτοια αγωγή στη ψυχή ώστε να μπορέσει από μόνη της να σταθεί μπροστά στο Θεό, και εκεί εντελώς ελεύθερα και συνειδητά να επιλέξει καλό".


Μετάφραση από τα Ρωσικά, για το Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Romfea.gr»: Anatoly Churyakov

Δεν υπάρχουν σχόλια: