Τρίτη 16 Μαρτίου 2010



ΟΙ ΕΞΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ

Στους Χαιρετισμούς της Παναγίας παρατηρούμε να περιγράφεται ο ευαγγελισμός της Θεοτόκου αλλά και οι ευαγγελισμοί άλλων ατόμων. Συνολικά στις δύο πρώτες στάσεις των Χαιρετισμών περιγράφονται έξι ευαγγελισμοί· της Παναγίας, της Ελι-σάβετ, του Ιωσήφ (στην Α΄ στάση), των ποιμένων, των μάγων, του Συμεών (στη Β΄ στάση). Ας τους δούμε χωριστά.


Α΄. Ο ευαγγελισμός της Παναγίας.
«Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το Χαίρε και συν τη ασωμάτω φωνή σωματούμενον σε θεωρών, Κύριε, εξίστατο και ίστατο κραυγάζων προς αυτήν τοιαύτα…». Ο υμνογράφος αναφέρεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα (Λκ. 1,26-38), που είναι το ιστορικό υπόβαθρο του ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ας δούμε τα χαρακτηριστικά της Παναγίας μας σύμφωνα με το ευαγγελικό κείμενο.
Είναι Παρθένος. Είναι μαζί με τον Τίμιο Πρόδρομο και τον Ιωάννη τον Θεολόγο οι κατ’ εξοχήν παρθένοι της Εκκλησίας μας. Παρθένος όχι μόνο στο σώμα αλλά και στην ψυχή και στο πνεύμα. Είναι η τελείως άσπιλη, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη, αγνή, θεόνυμφη.
Είναι κεχαριτωμένη. Η γεμάτη με χάριτες και χαρίσματα. Είναι αυτή που έγινε το κατοικητήριο του Θεού. «Εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ, και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν..» θα πει πιο κάτω ο άγγελος για να διευκρινήσει πόσο κεχαριτωμένη ήταν η Παναγία μας. Λέγει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας ότι ο Θεός πριν την έλευση της Παρθένου ήταν άοικος. Δεν είχε οίκο, δεν είχε σπίτι, δεν είχε κατοικητήριο. Το απέκτησε όμως όταν ήρθε η Παρθένος, η κεχαριτωμένη. Ήταν ο τέλειος καρπός της χάριτος, γι’ αυτό ενοίκησε μέσα της.
Είχε τον Κύριο μαζί της. Αυτό που εμείς το λέμε σαν ευχή –ο Θεός μαζί σου–, αυτό στην Παναγία μας ήταν πραγματικότητα· «ο Κύριος μετά σου». Είχε μαζί της τον Θεό, γιατί κι αυτή ήταν συνεχώς μαζί με τον Θεό.
Είναι η κατ’ εξοχήν ευλογημένη ανάμεσα στις γυναίκες. Ας το προσέξουν αυτό οι γυναίκες κι ας μιμηθούν τον βίο της και το παράδειγμά της, όσο είναι εφικτό στην κάθε μία απ’ αυτές.
Είναι ταπεινή και φρόνιμη. «Η δε ιδούσα διεταράχθη επί τω λόγω αυτού, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος». Δεν πήραν τα μυαλά της αέρα με τα λόγια του αγγέλου Γαβριήλ. Δεν το πήρε επάνω της ούτε βγήκε να το διαλαλήσει σ’ όλη τη γειτονιά της, όπως κάνουν τόσες και τόσες οραματίστριες και θεούσες. Σκεπτόταν τι νόημα έχει ο χαιρετισμός αυτός. Θυμόταν τον αντίστοιχο χαιρετισμό του Όφι στην Εύα στον παράδεισο και πώς την ξεγέλασε με την υπόσχεση να την κάνει Θεό και ήταν επιφυλακτική για τα όσα άκουε.
Είναι έξυπνη και με την καλή έννοια δύσπιστη. «Πως έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω;». Να γεννήσει κάποια παντρεμένη στα γεράματά της και ενώ ήταν στείρα συνέβηκε πολλές φορές στην Παλαιά Διαθήκη. Αλλά να γεννήσει παρθένος ήταν κάτι ακατανόητο και απίθανο. Ήταν το μόνο «καινόν υπό τον ήλιον» όπως λένε οι πατέρες της Εκκλησίας. Γι’ αυτό η Παρθένος ρωτάει και ο Γαβριήλ χωρίς να την μαλώσει της επεξηγεί.
Είναι δοχείο του Αγίου Πνεύματος πριν την Πεντηκοστή. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι». Η Παναγία βαπτίσθηκε πριν το βάπτισμα και μπήκε στην Εκκλησία προτού ιδρυθεί η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού.
Είναι Θεοτόκος. «Τέξη υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν (=Σωτήρ)… Ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται…και βασιλεύει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος… Διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού». Ξεκάθαρα η αγία Γραφή με τις εκφράσεις αυτές χαρακτηρίζει την Παναγία Θεοτόκο· αν και δεν χρησιμοποιεί αυτόν τον όρο με τις ανωτέρω εκφράσεις μας δίνει το νόημα του όρου. Θα γεννήσει όχι τον υιό του Ιωσήφ ή τον δικό της αλλά τον Υιό του Θεού. Και σε άλλες θρησκείες συναντούμε ότι ο άνθρωπος μπορεί να θεωθεί, αλλά ότι ο άνθρωπος, στο πρόσωπο της Θεοτόκου, θα γεννήσει τον Θεό αυτό ήταν πρωτάκουστο και ανήκουστο.
Είναι υπάκουη. «Ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου». Δεν αντιλέγει στο θέλημα του Θεού που γι’ αυτήν είναι σκληρό. Εμείς βλέπουμε μετά από τόσους αιώνες μόνο τον δοξασμό της Θεοτόκου. Αλλά τη στιγμή εκείνη η αγνή Παρθένος ήξερε ότι θα κινδυνεύσει ν’ αποθάνει και μάλιστα ως άτιμη δια λιθοβολισμού βάσει του νόμου της Παλαιάς Διαθήκης (Δευτ. 22,23). Ήταν φυσικό ο μνηστήρας της να την υποπτευτεί ότι τον απάτησε και η τιμωρία, αν το ανακοίνωνε στους Ισραηλίτες, ήταν γι’ αυτήν την περίπτωση ο λιθοβολισμός.
Είναι Παναγία. Ενώ οι προφήτες, όταν βλέπανε τον Θεό και λαμβάνανε κάποια αποστολή, λιποθυμούσαν και φέρνανε αντιρρήσεις και δήλωναν ότι είναι ανάξιοι και αμαρτωλοί, η Παρθένος δεν παρουσιάζει τίποτα απ’ αυτά. Ο Νικόλαος Καβάσιλας την παρουσιάζει να λέγει· «Είμαι έτοιμη και έχω προετοιμαστεί γι’ αυτό. Ας γίνει κατά το ρήμα σου». Να η διαφορά της Παναγίας μας από τους άλλους αγίους. Αυτό φαίνεται και στη φράση των Χαιρετισμών «Βλέπουσα η αγία εαυτήν εν αγνοία φησί τω Γαβριήλ θαρσαλέως…». Έχει θάρρος· έχει παρρησία· έχει άνεση. Μιλά στον άγγελο Γαβριήλ με μεγάλη αφοβία και οικειότητα.



Β΄ Ο ευαγγελισμός της Ελισάβετ.
Η δεύτερη που μαθαίνει για το μεγάλο γεγονός της ενανθρωπήσεως είναι η Ελισάβετ. «Έχουσα θεοδόχον η Παρθένος την μήτραν, ανέδραμεν προς την Ελισάβετ. Το δε βρέφος εκείνης ευθύς επιγνόν τον ταύτης ασπασμόν, έχαιρε· και άλμασιν ως άσμασιν, εβόα προς την Θεοτόκον». Τι σημαίνει αυτό μας το εξηγεί ο ευαγγελιστής Λουκάς (1,36). Ο άγγελος Γαβριήλ για να την ενισχύσει και να την καθησυχάσει για το πρωτάκουστο νέο που άκουσε της έδωσε ένα σημείο· της είπε κάτι άγνωστο ότι η συγγενής της η Ελισάβετ ενώ ήταν ηλικιωμένη και στείρα τώρα είναι σε ενδιαφέρουσα και μάλιστα στον 6ο μήνα της και της έδωσε και μια προφητεία ότι η Ελισάβετ θα γεννήσει αγόρι.
Όταν το άκουσε αυτό η Παρθένος πήγε μετά σπουδής στην Ελισάβετ και μόλις την χαιρέτησε σκίρτησε ο μικρός Πρόδρομος μέσα της και, «άλμασιν ως άσμασιν», δηλαδή κουνώντας τα ποδαράκια του αντί για ύμνους και ωδές, έδειξε την αγαλλίαση για την άφιξη του Χριστού, που βρισκόταν ως έμβρυο στη κοιλιά της Παναγίας. «Ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν (χαιρετισμό) της Μαρίας εσκίρτησεν το βρέφος εν τη κοιλία αυτής· και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν… (Λκ. 1,41). Ο Θεοδώρητος Κύρου λέγει ότι ο Πρόδρομος ως έμβρυο αισθάνεται την παρουσία του Θεανθρώπου στην κοιλιά της Παρθένου και, επειδή δεν μπορεί να μιλήσει ο ίδιος ή να τον δείξει, με τα σκιρτήματά του μεταδίδει το προφητικό του χάρισμα στην μητέρα του η οποία πλησθείσα Πνεύματος Αγίου μιλά εξ ονόματος του υιού της. Και παρουσιάζεται το θαυμαστό, ενώ οι γονείς μεταδίδουν μέσω του DNA και της αγωγής που παρέχουν τα χαρίσματά τους στα παιδιά τους, εδώ να συμβαίνει το αντίθετο και το μωρό, ως έμβρυο μάλιστα, να μεταδίδει το προ-φητικό του χάρισμα στην μητέρα του και να την ευαγγελίζεται τον ερχομό του Σωτήρος. Αλήθεια υπάρχουν τέτοια θαυμαστά σε άλλες θρησκείες;



Γ΄. Ο ευαγγελισμός του Ιωσήφ.
Ο τρίτος που μαθαίνει για το μεγάλο γεγονός είναι ο Ιωσήφ. «Ζάλην ένδοθεν έχων λογισμών αμφιβόλων, ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη, προς την άγαμον σε θεωρών, και κλεψίγαμον υπονοών άμεμπτε· μαθών δε σου την σύλληψιν εκ Πνεύματος αγίου έφη· Αλληλούια.
Η Παρθένος όταν είδε ότι όσα της είπε ο άγγελος για την Ελισάβετ είναι αληθινά και όταν άκουσε την Ελισάβετ, που δεν ήξερε τίποτα για τον ευαγγελισμό της Παναγίας, να την προσφωνεί ως «μητέρα του Κυρίου της» και να την προτρέπει να πιστεύσει στα όσα άκουσε από τον άγγελο, ξέσπασε σε μία προφητική ωδή ευχαριστίας και δοξολογίας προς τον Κύριον (Λκ. 1, 47-55). Και αφού έμεινε περίπου τρεις μήνες μαζί με την Ελισάβετ επέστρεψε στο σπίτι της.
Όταν επέστρεψε, ο Ιωσήφ παρατήρησε ολίγον κατ’ ολίγον τα σημεία της εγκυμοσύνης της και πήγε το μυαλό του εκεί που θα πήγαινε το μυαλό όλων μας. Επειδή ήταν φιλάνθρωπος και συγχωρητικός δεν την κατήγγειλε δημοσίως σύμ-φωνα με το νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, οπότε θα λιθοβολείτο σαν κοινή γυναίκα, αλλά θέλησε να την διώξει χωρίς να γίνει αντιληπτή, προφανώς γιατί δεν ήθελε να συζεί με μία αμαρτωλή.
Φυσικά εξυπακούεται ότι η Παρθένος δεν του εξήγησε τίποτα απ’ όσα είχαν συμβεί, διότι δεν θα την πίστευε, και τ’ άφησε όλα στον Θεό. Πόσα διδάσκει αυτή η σιωπή της παρθένου στους ανά τους αιώνες αδικημένους και κατατρεγμένους! Και πόσο ενισχύει η περίπτωσή της αυτούς οι οποίοι διώκονται αδίκως!
Ο Θεός, που φρόντισε να ενημερώσει την Παρθένο με τον άγγελο Γαβριήλ, ενημερώνει στην κρίσιμη στιγμή και τον Ιωσήφ στο όνειρό του, πάλι διά αγγέλου, να μη φοβάται να έχει υπό την προστασία του την Μαρία, διότι το συλληφθέν βρέφος είναι εκ Πνεύματος Αγίου και ότι θα γεννήσει ένα γιο που θα τον ονομάσουν Ιησού (=Σωτήρ), διότι θα σώσει το λαό του από τις αμαρτίες του (Ματθ. 1,18-21). Ο Ιωσήφ έκανε τότε ότι του είπε ο άγγελος και κατά τον Ακάθιστο είπε· Αλληλούια.
Αφανής αλλά συμπαθητικός και χαριτωμένος ο Ιωσήφ. Διακόνησε μαζί με την Παναγία το μυστήριο της ενσαρκώσεως με κόπο και θυσίες, εν άκρα αφανεία και ταπεινώσει, θυσιάζοντας την προσωπική του ζωή και ευχαρίστηση.



Δ΄. Ο ευαγγελισμός των ποιμένων.
Οι τέταρτοι που μαθαίνουν για την ενσάρκωση του Σωτήρος ενώ πλέον έχει ήδη γεννηθεί είναι οι ποιμένες. «Ήκουσαν οι ποιμένες των αγγέλων υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν· και δραμόντες ως προς ποιμένα, θεωρούσι τούτον ως αμνόν άμωμον εν τη γαστρί Μαρίας βοσκηθέντα, ην υμνούντες είπον». Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας πληροφορεί ότι, ενώ αγρυπνούσαν με βάρδιες φυλάσσοντας τα κοπάδια τους, τούς παρουσιάσθηκε άγγελος Κυρίου και ένα λαμπερό φως τους περιέλαμψε. Ο άγγελος τους είπε μη φοβάσθε σας φέρνω ένα ευχάριστο νέο που θα σας προξενήσει μεγάλη χαρά. Γεννήθηκε σήμερα ο Σωτήρας που είναι Χριστός Κύριος στην πόλη του Δαυΐδ. Και αυτό είναι το σημάδι που θα τον γνωρίσετε. Θα τον βρείτε σπαργανωμένο σε μία φάτνη (=παχνί)! Και ξαφνικά εκεί που τους μιλούσε ο άγγελος παρουσιάσθηκε πλήθος αγγέλων, που όλοι μαζί υμνούσαν τον Θεό λέγοντας· «Δόξα εν υψίστοις θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».
Μένει έκπληκτος κανείς γιατί ο Θεός πληροφορεί τους ποιμένες των αλόγων ζώων και όχι τους ποιμένες των ελλόγων ζώων, τους ιερείς και αρχιερείς του Ισραήλ. Ή γιατί δεν ενημερώνει τους Φαρισαίους και γραμματείς. Ή γιατί δεν ειδοποιεί τους άρχοντες του λαού, τον Ηρώδη και το περιβάλλον του παλατιού. Η απάντηση είναι πολύ σκληρή και πρέπει να προβληματίσει και τους σημερινούς ποιμένες ελλόγων όντων, θρησκευτικούς και πολιτικούς· δεν είχαν καμμιά σχέση με το Θεό και ήταν διεφθαρμένοι μέχρι το κόκκαλο. Αλλά και αναπαύεται κανείς όταν καταλαβαίνει ότι οι εκλεκτοί του Θεού πολλές φορές δεν έχουν καμμία σχέση με τους «εκλεκτούς» αξιωματούχους της κοινωνίας.



Ε΄. Ο ευαγγελισμός των μάγων και των Αιγυπτίων.
Οι πέμπτοι κατά σειρά που ειδοποιούνται για το παγκόσμιας σημασίας γεγονός είναι οι μάγοι. «Ίδον παίδες Χαλδαίων εν χερσί της Παρθένου τον πλάσαντα χειρί τους ανθρώπους και δεσπότην νοούντες αυτόν, ει και δούλου έλαβε μορφήν, έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι και βοήσαι τη ευλογημένη». Οι μάγοι είναι οι εκπρόσωποι των εθνών. Οι εκπρόσωποι όλων των αγνών και άδολων ερευνητών που δεν έχουν γνωρίσει την θεία αποκάλυψη, που χάρισε ο Θεός στους δικούς του, αλλά που ψάχνουν και ερευνούν, όντας τίμιοι και ηθικοί και ολοκληρωμένοι πνευματικά. Οι μάγοι, μη έχοντας την καθοδήγηση της Παλαιάς Διαθήκης και μάλιστα τη ζωντανή παρουσία των κατά καιρούς προφητών του Ισραήλ, λάτρευαν τα αστέρια και ψάχνανε μέσα σ’ αυτά να βρούνε την αλήθεια. Και ο Θεός συγκατέβηκε να τους φανερωθεί μέσα από τη λαθεμένη πίστη τους.
Έστειλε άγγελο και σ’ αυτούς, κατά την ερμηνεία των πατέρων, ένα αστέρι πολύ περίεργο. Ένα αστέρι που φώτιζε και την ημέρα, που σταματούσε για να ξε-κουραστούν και να κοιμηθούν, που κινείτο πολύ χαμηλά για να μπορεί να τους οδηγεί και που μια φαινόταν και μια κρυβόταν. Αστέρι μ’ αυτά τα γνωρίσματα δεν υπάρχει, γι’ αυτό -λέγει ο άγιος Χρυσόστομος και άλλοι πατέρες- αυτό ήταν άγγελος που πήρε την μορφή αστεριού. Τα έφερε η οικονομία του Θεού να παρουσιασθούν οι μάγοι και να ρωτούν «πού εστιν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιου-δαίων» σε μια εποχή που οι Εβραίοι είχαν ξεχάσει τον ερχομό του Μεσσία και είχαν πάψει να ερευνούν τις Γραφές. Σε μια εποχή που η διαφθορά του πολιτικού και θρησκευτικού κατεστημένου είχε φθάσει στο απροχώρητο. Και η παρουσία των μάγων τους αναγκάζει να ερευνήσουν τα βιβλία τους και να αφυπνισθούν έστω χωρίς να το θέλουν. Έτσι οι μάγοι πληροφορούνται ότι τα ιερά βιβλία των Ιουδαίων γράφουν γι’ αυτό το βασιλιά και οι Ιουδαίοι πληροφορούνται ότι και οι εθνικοί ειδοποιήθηκαν για την έλευση του Μεσσία.
Οι μάγοι είναι οι πρώτοι κήρυκες του αληθινού Θεού προς τα ειδωλολατρικά έθνη. «Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οι μάγοι, υπέστρεψαν εις την Βαβυλώνα· εκτελέσαντές σου τον χρησμόν και κηρύξαντές σου τον Χριστόν άπασιν, αφέντες τον Ηρώδη ως ληρώδη μη ειδότα ψάλλειν· Αλληλούια».
Εκτός των μάγων και η φυγή του Χριστού στην Αίγυπτο, ως νήπιο για να γλυτώσει από την σφαγή του Ηρώδη, έγινε αιτία -κατά τον Ακάθιστο ύμνο- να γνωρίσουν οι Αιγύπτιοι την αλήθειαν και να φύγει απ’ αυτούς το σκότος της ειδωλολατρείας. «Λάμψας εν τη Αιγύπτω φωτισμόν αληθείας, εδίωξας του ψεύδους το σκότος· τα γαρ είδωλα ταύτης, Σωτήρ, μη ενέγκαντά σου την ισχύν, πέπτωκεν· οι τούτων δε ρυσθέντες εβόων προς την Θεοτόκον».



ΣΤ΄. Ο ευαγγελισμός του Συμεών και της Άννης.
«Μέλλοντος Συμεώνος του παρόντος αιώνος μεθίστασθαι του απατεώνος, επεδόθης ως βρέφος αυτώ, αλλ’ εγνώσθης τούτω και Θεός τέλειος· διόπερ εξεπλάγη σου την άρρητον σοφίαν κράζων· Αλληλούια».
Ο Συμεών ήταν άνθρωπος που κατοικούσε στα Ιεροσόλυμα, δίκαιος και ευλαβής, περίμενε δε την παρηγοριά που θα έφερνε ο Μεσσίας στο λαό του. Είχε Πνεύμα Άγιο και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ότι δεν θα πεθάνει πριν δει τον Χριστόν Κυρίου, τον Μεσσία όπως λέγεται στα εβραϊκά. Συνεπώς ο Συμεών ήταν ο πρώτος που είχε τον ευαγγελισμό του ερχομού του Σωτήρος. Και είναι ο πρώτος προφήτης που διεκήρυξε επίσημα, πολύ νωρίτερα του Προδρόμου, ότι ήρθε ο Μεσσίας.
Ο Συμεών σύμφωνα με τη Γραφή και τους μεγάλους πατέρες της Εκκλησίας δεν ήταν ιερεύς. Ο ιερός Φώτιος λέγει στα Αμφιλόχιά του ότι δεν ήταν ιερεύς αλλά ήταν ανώτερος του ιερέως. Και ο Ζιγαβηνός παρατηρεί ότι δεν ήταν ιερεύς, διότι αν ήταν θα το δήλωνε ο ευαγγελιστής. Μόνο ο υμνογράφος Ιωσήφ ισχυρίζεται ότι ήταν ιερεύς, αλλά δεν έχει Γραφικό στήριγμα η γνώμη του. Το ιερό που βρισκόταν ο Συμεών ήταν το σύνολο των κτισμάτων και των αυλών που βρισκόταν στο εξωτερικό μέρος του ναού. Ο ναός εσωτερικά είχε τα άγια και τα άγια των αγίων. Δεν είχε τμήμα που να το λένε ιερό όπως λέμε σήμερα στο χρι-στιανικό ναό.
Μαζί με τον Συμεών συναντά τον Χριστό και μια γυναίκα προφήτις η Άννα. Έχουν και οι γυναίκες τον εκπρόσωπό τους στην αναγνώριση του Χριστού. Η Άννα ήταν χήρα, που έζησε μόνο επτά χρόνια με τον άνδρα της, και η οποία, μένουσα στην αυλή των γυναικών, συνεχώς νήστευε και προσευχόταν κατά τρόπο θεάρεστο και λάτρευε το Θεό νύκτα και ημέρα. Και αυτή μόλις κατάλαβε για την έλευση του Σωτήρος δοξολόγησε το Θεό και άρχισε να μιλά γι’ αυτόν σε όσους περίμεναν την λύτρωση από τις αμαρτίες τους, που θα χορηγούσε ο Μεσσίας.
Γι’ αυτούς τους έξι ευαγγελισμούς μας μιλά ο Ακάθιστος στις δύο πρώτες στάσεις του, ενώ στις άλλες δύο κάνει μια θεολογική-θεωρητική επεξεργασία του μυστηρίου της θείας ενσαρκώσεως. Ας ευχαριστήσουμε τον ανώνυμο-ταπεινό υμνογράφο του Ακαθίστου γιατί μας χάρισε τέτοιο λαμπρό και θεολογικό πόνημα για το μυστήριο της θείας ενσαρκώσεως.



ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ


http://www.pmeletios.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια: