ΝΗΣΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑ

α. Συμφιλίωση με τον Θεό

Η φιλία του κόσμου είναι έχθρα για τον Θεό (Ιάκ. Δ, 1). Και όποιος γεύεται τις εφάμαρτες ηδονές του κόσμου αυτού, θέλοντας και μη, καθίσταται ένοχος απέναντι στον Θεό, γενόμενος εχθρός Του. Αν, λοιπόν, θέλει να συμφιλιωθεί μαζί Του πρέπει να απαρνηθεί τις ηδονές.
Η νηστεία είναι το δηλητήριο που θανατώνει τις ηδονές. Άρα γίνεται το μέσον που συμφιλιώνει τους ενόχους με τον Θεό. «τω δεσπότη καταλλάττει τους πταίσαντες» (Τριώδιον, Δόξα Απόκρεω). «Επιστρέψατε υιοί αφεστηκότες νηστείας» (Ιερεμ. Γ, 14). Όσοι αμαρτήσατε και απομακρυνθήκατε από τον Θεό, γυρίστε, συμφιλιωθείτε μαζί Του μέσω της νηστείας.
Ο Αχαάζ, ο Μανασσής, ο Εζεκίας κ.α., συμφιλιώθηκαν με τον Θεό μέσω της νηστείας. Προπαντός ο Δαβίδ που «πλήρωσε» την ηδονή της μοιχείας με την αυστηρότατη νηστεία.
Δεν έτρωγε ούτε λάδι (Ψαλμ. 108, 24)
Τα κόκκαλα του (έλεγε ο ίδιος) έγιναν σαν φρύγανα (Ψαλμ. 22, 16)
Έγινε σκελετός από την υπερβολική νηστεία
Και από εχθρός έγινε φίλος και άγιος του Θεού.
Τονίζουμε: Χάρις στη νηστεία.
Με άλλα λόγια, εφόσον η εφάμαρτη ηδονή (= αμαρτία) παροργίζει τον Θεό, είναι φυσικό το αντίθετο της ηδονής, «η θλίψη της σαρκός», να ευμενίζει τον Θεό. «Μερικοί (γράφει ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης) εξευμενίζουν τον Θεό με την θλίψη της σαρκός» (Λόγος ΙΔ. 11).
Και η νηστεία, σαν θλίψη της σαρκός, εξευμενίζει τον Κύριο. «Δια νηστείας ευαρεστούντα τη δόξη σου» (Τριώδιον, Α’ εβδομάς, Τετάρτη πρωί, Κάθισμα). Μάλιστα δε, τίποτε άλλο δεν εξευμενίζει τόσο πολύ τον Θεό όσο η νηστεία. «Ουδέν ούτω συνεργόν προς εξιλασμόν τοις επιστρέψουσιν ως νηστείαν εστίν» (άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ομιλ. Θ, 10).

( απόσπασμα ομιλίας του Πρεσβυτέρου Δημητρίου Λάμπρου, σε Αγιορείτικο Κελί ) .