Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 24 Ιουλίου. Ευαγγελιστής Ματθαίος θ΄1-8. Κυριακή ΣΤ΄ Ματθαίου.

Κείμενο:
1 Καὶ ἐμβὰς εἰς πλοῖον διεπέρασεν καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. 2 Καὶ ἰδοὺ προσέφερον αὐτῷ παραλυτικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον. καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν εἶπεν τῷ παραλυτικῷ· Θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. 3 καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· Οὗτος βλασφημεῖ. 4 καὶ εἰδὼς ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· Ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; 5 τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει; 6 ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας – τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ· Ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. 7 καὶ ἐγερθεὶς ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. 8 ἰδόντες δὲ οἱ ὄχλοι ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν τὸν δόντα ἐξουσίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις.

Μετάφραση:
Ο Ιησούς επιβιβάστηκε στο πλοίο, διέσχισε τη λίμνη και ήρθε στην πόλη του. Τότε του έφεραν έναν παράλυτο ξαπλωμένο σ΄ ένα κρεβάτι. Όταν είδε ο Ιησούς την πίστη τους, είπε στον παράλυτο: «Θάρρος, παιδί μου, σου συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες σου». Τότε μερικοί από τους γραμματείς είπαν μέσα τους: «Μα αυτός προσβάλλει το Θεό». Ο Ιησούς όμως, που κατάλαβε τις σκέψεις τους, είπε: «Γιατί κάνετε πονηρές σκέψεις; Τι είναι ευκολότερο να πω: σου συγχωρούνται οι αμαρτίες, ή να πω: σήκω και περπάτα; Για να μάθετε λοιπόν πως ο Υιός του Ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες πάνω στη γη» - λέει στον παράλυτο: «Σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου». Εκείνος σηκώθηκε και πήγε στο σπίτι του. Όταν ο κόσμος το είδε αυτό έμειναν κατάπληκτοι και δοξολόγησαν το Θεό, που έδωσε τέτοια εξουσία στους ανθρώπους.

Σχόλια:

ΟΛΑ ΤΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ Ο ΘΕΟΣ
"Ιδών ο Ιησούς τας ενθυμήσεις αυτών".

Ή σημερινή ευαγγελική περικοπή μάς παρουσιάζει τη θαυματουργική θερα­πεία του παραλυτικού της Καπερνα­ούμ, τον όποιο κατέβασαν από τη στέγη μπροστά στον Κύριο οι τέσσερις άν­θρωποι πού τον μετέφεραν.
Είναι πράγματι θαυμαστό το γεγονός ότι ένας παράλυτος σηκώθηκε όρθιος και άρχισε να βαδίζει μεταφέροντας και το κρεβάτι του! Ωστόσο στο ίδιο θαύμα βλέπουμε κάτι επίσης εντυπωσιακό: το ότι ό Κύριος γνωρίζει τα πάντα! Ακόμη και τα βάθη της καρδιάς μας!
Αξίζει λοιπόν να υπογραμμίσουμε τη μεγάλη αυτή αλήθεια, ότι ό Κύριος γνω­ρίζει το εσωτερικό μας.
ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΜΑΣ
Ό Θεάνθρωπος Κύριος διέκρινε τη θερμή πίστη του παραλυτικού και των ανθρώπων πού τον μετέφεραν, πριν αυτή φανερωθεί στα μάτια όλων των παρευρισκομένων: «Ίδών ό Ιησούς τήν πίστιν αυτών», σημειώνει ό ιερός Ευαγ­γελιστής. Είδε ό Κύριος Ιησούς την πί­στη τους και χωρίς να περιμένει να Τον παρακαλέσουν, απευθύνθηκε στον άρ­ρωστο και του χάρισε αυτό πού ήθελε και πολύ περισσότερα ακόμη. Διότι με τη θεϊκή του δύναμη τον θεράπευσε όχι μόνο στο σώμα αλλά και στην ψυχή. Πρώτα του είπε «άφέωνταί σοι αί άμαρτίαι σου» κι έπειτα «άρον σου την κλίνην και ύπαγε εις τον οίκον σου». Έτσι ό παραλυτικός έζησε διπλό το θαύμα. Και πράγματι το άξιζε! Διότι ασφαλώς ούτε αυτός ούτε οι συνοδοί του θα υπο­βάλλονταν σε τόσο μεγάλο κόπο, άν δεν είχαν μέσα τους ακλόνητη την πεποίθη­ση ότι ό Κύριος είχε τη δύναμη να θερα­πεύσει τον ασθενή. Αυτή την ισχυρή πί­στη επιβράβευσε ό Κύριος με το θαύμα και του χάρισε την θεραπεία πριν αυτός να του την ζητήσει!
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη δική μας ζωή. Ό παντεπόπτης Κύριος με το στοργικό του βλέμμα παρακολουθεί τον καθένα από μας ξεχωριστά. Βλέπει τα προβλήματα και τις δυσκολίες μας... Γνωρίζει τούς πόθους και τις επιθυμίες μας... Μετρά κάθε βήμα μας... Συμμετέ­χει στον αγώνα μας και περιμένει να βραβεύσει τούς νικητές!'Άς καλλιεργούμε λοιπόν την πίστη, την υπομονή, την α­γάπη και κάθε αρετή κι ας είμαστε βέ­βαιοι οτι τίποτε δεν πάει χαμένο.
Και ακόμη: Όταν αισθανόμαστε το δί­κιο να μάς πνίγει ή όταν το βάρος από κάποια αδικία ή συκοφαντία συντρίβει την ψυχή μας, ας διατηρούμε τη βεβαιό­τητα ότι ό Θεός γνωρίζει την αλήθεια και Εκείνος θα αποδώσει το δίκαιο.
OXΙ ΣΤΟΥΣ ΕΜΠΑΘΕΙΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥΣ
Την ίδια όμως ώρα πού ό παντογνώ­στης Κύριος φανέρωνε την πίστη εκεί­νων των ανθρώπων, κάποιοι άλλοι πα­ρουσιάστηκαν με μολυσμένες τις καρ­διές τους από τον φθόνο και την κα­κία. Ήταν οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, οι όποιοι μόλις άκουσαν ότι ό Κύ­ριος έδωσε άφεση αμαρτιών στον πα­ραλυτικό, άρχισαν να σκέπτονται μέσα τους: «Ούτος βλασφημεί»... «Κανείς δεν έχει δικαίωμα να συγχωρεί αμαρτί­ες παρά μόνον ό Θεός». Τότε ήταν πού φανερώθηκε για άλλη μια φορά το μεγα­λείο του παντογνώστου Κυρίου: «Ίδών ό Ιησούς τάς ενθυμήσεις αυτών είπεν-ίνα τί υμείς ενθυμείσθε πονηρά έν ταις καρδίαις υμών;» Γνωρίζοντας ό Κύρι­ος τις πονηρές σκέψεις τους στράφηκε και τούς ρώτησε: Γιατί αφήνετε πονηρές σκέψεις να κυκλοφορούν μέσα σας;... Και αμέσως προχώρησε στο εντυπωσι­ακό θαύμα, πού φανέρωσε τη θεία του δύναμη.
Αξίζει να προσέξουμε ιδιαιτέρως την παραπάνω σκηνή. 'Άν οι σκληρόκαρδοι Ιουδαίοι άρχοντες έμειναν ασυγκίνη­τοι καθώς ό Κύριος Ιησούς αποκάλυψε τούς βλάσφημους λογισμούς τους, εμείς τουλάχιστον ας φοβηθούμε κι ας πολε­μούμε την αμαρτία ακόμη και όταν έρχε­ται ως σκέψη! Αμαρτία δεν είναι μόνο το να κλέψει κανείς, αλλά και το να επιθυ­μήσει ξένα πράγματα. Κάθε κακή επιθυ­μία ή σκέψη μολύνει την καρδιά- κι άν δεν φροντίσουμε να την απομακρύνου­με, εύκολα θα γίνει και πράξη. Ας αγωνι­ζόμαστε λοιπόν να διώχνουμε κάθε πο­νηρό λογισμό μέσα από την ψυχή μας.
Όλα τα γνωρίζει ό Θεός, ακόμη και τον εσωτερικό μας κόσμο. 'Ας μην προσ­παθούμε να κρυφτούμε. Ακόμη κι άν κα­τορθώσουμε να αποκρύψουμε τις προ­θέσεις μας από τούς ανθρώπους... Ακό­μη κι άν αποφύγουμε επιμελώς να εκτε­θούμε στα μάτια του κόσμου... Ακόμη κι άν κανείς άλλος δεν γνωρίζει τα κίνητρα των ενεργειών μας... Ας μην ξεχνούμε ότι βρισκόμαστε κάτω από το βλέμμα του Θεού, ό Όποιος γνωρίζει τα πάντα. Γι' αυτό ας Τον παρακαλούμε να μάς χαρίζει αγνή και καθαρή καρδιά, όπου Εκείνος ευαρεστείται να κατοικεί.

Πρεσβύτερος

Δημήτριος Λ. Λάμπρου

Ο άνθρωπος ως Σώμα, Ψυχή και Πνεύμα.

Και ποια είναι η θέση του ανθρώπου μέσα στη δημιουργία; «Αυτός δε ο Θεός της ειρήνης αγιάσαι υμάς ολοτελείς, και ολόκληρον το πνεύμα και η ψυχή και το σώμα αμέμπτως εν τη παρουσία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού τηρηθείη» (Α’ Θεσσ. 5, 23). Εδώ ο Απ. Παύλος αναφέρει τα τρία στοιχεία ή όψεις που συνιστούν το ανθρώπινο πρόσωπο. Αν και διαφορετικές, αυτές οι όψεις είναι αυστηρά αλληλένδετες· ο άνθρωπος είναι μία αναπόσπαστη ενότητα, όχι ένα σύνολο αθροιστικό χωριστών μερών.
Πρώτα είναι το σώμα, «χους από της γης» (Γεν. 2,7), η φυσική ή υλική όψη της ανθρώπινης φύσης.
Δεύτερη είναι η ψυχή, η δύναμη της ζωής που ζωοποιεί και εμψυχώνει το σώμα, κάνοντάς το να μην είναι μόνο ένας βώλος ύλης, αλλά κάτι που μεγαλώνει και κινείται, που αισθάνεται και αντιλαμβάνεται. Και τα ζώα έχουν ψυχή και ίσως και τα φυτά. Αλλά στην περίπτωση του ανθρώπου η ψυχή είναι προικισμένη με συνείδηση· είναι μια λογική ψυχή που έχει την ικανότητα γι’ αφηρημένη σκέψη, και τη δυνατότητα να προχωρεί με απέραντα επιχειρήματα από συλλογισμούς σ’ ένα συμπέρασμα. Αυτές οι δυνάμεις υπάρχουν στα ζώα -αν όχι καθόλου- μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό.
Τρίτο είναι το πνεύμα, η «αναπνοή» από το Θεό (βλ. Γεν. 2,7), που δεν έχουν τα ζώα. Είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε το «Πνεύμα» με κεφαλαίο το αρχικό γράμμα, από το «πνεύμα» με μικρό π. Το δημιουργημένο πνεύμα του ανθρώπου δεν πρέπει να ταυτιστεί με το αδημιούργητο ή Άγιο Πνεύμα του Θεού, το τρίτο πρόσωπο της Τριάδος· αν και τα δυο τους σχετίζονται στενά, γιατί με το πνεύμα του ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το Θεό και επικοινωνεί μαζί του.
Με την ψυχή του ο άνθρωπος ασχολείται με την επιστημονική ή φιλοσοφική έρευνα αναλύοντας τα δεδομένα της αισθητικής του εμπειρίας μεσ’ απ’ τον απέραντο λόγο.
Με το πνεύμα του, που μερικές φορές ονομάζεται νους, καταλαβαίνει την αιώνια αλήθεια για το θεό ή για τους λόγους ή τις εσώτερες ουσίες των δημιουργημάτων, όχι με παραγωγικούς συλλογισμούς, αλλά με άμεση κατανόηση ή πνευματική αντίληψη, μ’ ένα είδος διαίσθησης που ο άγ. Ισαάκ ο Σύρος καλεί «απλή νόηση». Το πνεύμα ή ο νους είναι επομένως διαφορετικό από τις λογικές δυνάμεις του ανθρώπου και τις αισθητικές συγκινήσεις, και ανώτερο και από τις δύο.
Επειδή ο άνθρωπος έχει μια λογική ψυχή κι ένα νου, κατέχει τη δύναμη του αυτεξούσιου και της ηθικής ελευθερίας, δηλ. την αίσθηση του καλού και του κακού, και τη δυνατότητα να διαλέγει ανάμεσά τους. Εκεί όπου τα ζώα ενεργούν από ένστικτο, ο άνθρωπος μπορεί να πάρει μία ελεύθερη και συνειδητή απόφαση.
Μερικές φορές οι Πατέρες δέχονται όχι ένα τριμερές αλλά ένα διμερές σχήμα, περιγράφοντας τον άνθρωπο απλώς σαν μια ενότητα σώματος και ψυχής· σ’ αυτή την περίπτωση θεωρούν το πνεύμα ή το νου ως την υψηλότερη όψη της ψυχής. Αλλά το τριπλό σχήμα σώματος, ψυχής και πνεύματος είναι ακριβέστερο και πιο διαφωτιστικό, ιδιαίτερα στην εποχή μας όπου η ψυχή και το πνεύμα συχνά συγχέονται, και όπου οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν καλά-καλά ότι έχουν νου.
Η κουλτούρα και το εκπαιδευτικό σύστημα στη σύγχρονη Δύση βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά στην εξάσκηση του λογικού μυαλού και, σε λιγότερο βαθμό, στις αισθητικές συγκινήσεις. Οι περισσότεροι από μας έχουμε ξεχάσει ότι δεν είμαστε μόνο μυαλό και θέληση, αισθήσεις και συναισθήματα· είμαστε επίσης πνεύμα. Ο σύγχρονος άνθρωπος, κατά το μεγαλύτερο μέρος, έχει χάσει την επαφή με την γνησιότερη και υψηλότερη πλευρά του εαυτού του· και το αποτέλεσμα αυτής της εσωτερικής αλλοτρίωσης μπορούμε να το δούμε πολύ απλά στην ανησυχία του, στην έλλειψη ταυτότητας και στην απώλεια της ελπίδας.

”Ο Ορθόδοξος Δρόμος”- Μετάφραση: Μαρία Πάσχου-Έκδοση: Επτάλοφος AE
Γράφει: Κάλλιστος Γουέαρ, Επίσκοπος Διοκλείας .

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ ό Θεσβίτης .

Ό προφήτης Ηλίας ήταν γιος του Σωβάκ και καταγόταν από τη Θέσβη, γι' αυτό και ονομάστηκε Θεσβίτης. Κατοικούσε στη γη Γαλαάδ και έδρασε στα χρόνια του βασιλιά Άχαάβ πρίν 816 χρόνια προ Χρίστου. Ό Ηλίας υπήρξε προφήτης πολύ δραστήριος, με φλογερή ψυχή και καρδιά τολμηρή, άξιος αντιπρόσωπος του Θεού. Είναι αυτός πού κατέβασε τρεις φορές φωτιά από τον ουρανό, κάνοντας τους Ισραηλίτες με μια φωνή να πουν: "αληθώς Κύριος ό Θεός, αύτός ό Θεός"1. Δηλαδή, αληθινά! Ό Κύριος, ό Θεός του Ισραήλ, αυτός είναι ό μόνος πραγματικός και αληθινός Θεός. Ό Ηλίας, επίσης, είναι εκείνος πού με τη γλώσσα του εμπόδισε τη βροχή και δεν έβρεξε ό ουρανός τρισήμισυ χρόνια. Είναι εκείνος πού ανάστησε το νεκρό γιο της Σεραφθίας χήρας, και κατέκαυσε τους εκατό ανθρώπους πού έστειλε ό βασιλιάς Όχοζίας. Είναι εκείνος πού στο όρος Χωρήβ είδε το Θεό, όσο είναι δυνατό, βέβαια, να Τον δει άνθρωπος. Είναι εκείνος πού έσχισε τον Ιορδάνη ποταμό και άνελήφθη με πύρινη άμαξα στον ουρανό. Τέλος, είναι εκείνος πού στη Μεταμόρφωση του Χρίστου στάθηκε δίπλα Του μαζί με το Μωϋσή. Όλα αυτά δείχνουν με πόσο ζήλο υπηρέτησε ό προφήτης Ηλίας το θέλημα του Θεού. (Να σημειώσουμε, ότι ό προφήτης Ηλίας, είχε μαθητή τον προφήτη Ελισσαίο).1. Βασιλειών Γ ιη' 39.

Άπολυτίκιον. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.

Ό ένσαρκος Άγγελος των Προφητών ή κρηπίς, ό δεύτερος Πρόδρομος, της παρουσίας Χριστού, Ηλίας ό ένδοξος, άνωθεν καταπέμψας, Έλισσαίω την χάριν, νόσους αποδιώκει, και λεπρούς καθαρίζει· διό και τοις τιμώσιν αυτόν βρύει ίάματα.

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 17 Ιουλίου. Των Αγίων Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου εν Χαλκηδόνα το 451 μχ. Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ε. 14 – 19.

Κείμενο:
Είπεν ο Κύριος. Υμείς εστέ το φώς του κόσμου. Ου δύναται πόλις κρυβήναι επάνω όρους κειμένη, ουδέ καίουσι λύχνον και τιθέασι αυτόν υπό τον μόδιον, αλλ’ επι την λυχνίαν, και λάμπει πάσι τοις εν τη οικία. Ούτω λαμψάτω το φώς υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς.Μή νομίσητε ότι ήλθον καταλύσαι τον νόμον ή τους προφήτας” ουκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι. Αμήν γάρ λέγω υμίν, έως άν παρέλθη ο ουρανός και η γή, ιώτα έν ή μία κεραία ου μή παρέλθη απο του νόμου, έως άν πάντα γένηται. Ος εάν ούν λύση μίαν των εντολών τούτων των ελαχίστων και διδάξη ούτω τους ανθρώπους, ελάχιστος κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών” ός δ’ άν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών.

Απόδοση:
Είπεν ο Κύριος στους Μαθητές του: «Εσείς είστε το φως για τον κόσμο• μια πόλη χτισμένη ψηλά στο βουνό, δεν μπορεί να κρυφτεί. Οι άνθρωποι, όταν ανάψουν το λυχνάρι, δεν το βάζουν κάτω από το δοχείο με το οποίο μετρούν το σιτάρι, αλλά το τοποθετούν στο λυχνοστάτη, για να φωτίζει όλους τους ανθρώπου του σπιτιού. Έτσι να λάμψει και το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα, και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας. Μη νομίσετε πως ήρθα για να καταργήσω το νόμο ή τους προφήτες. Δεν ήρθα για να καταργήσω, αλλά για να τα πραγματοποιήσω. Σας βεβαιώνω πως όσο υπάρχει ο κόσμος, έως τη συντέλεία του, δε θα πάψει να ισχύει ούτε ένα γιώτα ή μία οξεία από το νόμο. Όποιος, λοιπόν, καταργήσει ακόμα και μία από τις πιο μικρές εντολές αυτού του νόμου και διδάξει έτσι τους άλλους, θα θεωρηθεί ελάχιστος στη βασιλεία του Θεού. Ενώ όποιος τις τηρήσει όλες και διδάξει έτσι και τους άλλους, αυτός θα θεωρηθεί μεγάλος στη βασιλεία του Θεού.»

Σχόλια:

Η ΥΨΙΣΤΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ

«Ός δ’ αν ποιήση και διδάξη,
ούτος μέγας κληθήσεται εν τη
βασιλεία των ουρανών»

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ επιθυμούμε να διακριθούμε. Να ξεχωρίσουμε από τους άλλους. Να ανεβούμε ψηλά μέσα στην κοινωνία. Είναι γνωστή η ευχή που διατυπώνουν πολλοί γονείς και συγγενείς προς τα τρυφερά βλαστάρια τους: «Να γίνεις ένας μεγάλος άνθρωπος κάποια μέρα»! Έτσι, μέσα στη διαδρομή των αιώνων, διακρίθηκαν και διέπρεψαν πολλοί άνθρωποι. Και μπροστά στη ζωή και τα έργα τους στάθηκε με θαυμασμό η ιστορία. Σύγχρονοι ή μεταγενέστεροι τους προσήλωσαν με προσοχή το βλέμμα πάνω τους. Βυθομέτρησαν τη ζωή τους. Ζύγισαν τα κατορθώματα τους. Μέτρησαν την προσφορά τους. Και τους απένειμαν τον τίτλο του μεγάλου. Και οι νεώτερες γενιές, ξεφυλλίζοντας τις σελίδες της ιστορίας, τους θαυμάζουμε και τους τιμούμε.
Όμως δεν υπάρχουν μόνο οι μεγάλοι της ιστορίας. Οι μεγάλοι του κόσμου τούτου. Οι μεγάλοι που τους αναγνώρισαν και τους τίμησαν άνθρωποι. Οι μεγάλοι που το μεγαλείο και η δόξα τους περιορίζεται στα όρια και τις διαστάσεις της ιστορίας, της ιστορίας που υποχρεωτικά κάποτε θα λήξει. Υπάρχουν και οι μεγάλοι μπροστά στα μάτια του Θεού. Οι μεγάλοι με κριτήρια και μέτρα όχι ανθρώπινα αλλά αυτά που καθορίζει το Ευαγγέλιο Ιησού Χριστού. Οι μεγάλοι που το μεγαλείο τους δεν εκτείνεται στα περιορισμένα πλαίσια του κόσμου τούτου, αλλά επεκτείνεται μέσα στην αιώνια Βασιλεία του Θεού.
Για τους μεγάλους της δεύτερης αυτής κατηγορίας ομιλεί σήμερα ο Κύριος στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε. Και ο λόγος για τον οποίο αναγνώστηκε η συγκεκριμένη περικοπή είναι η μνήμη των 630 θεοφόρων Πατέρων, οι οποίοι συγκρότησαν την Δ’ Οικουμενική Σύνοδο στη Χαλκηδόνα το 451 μ. Χ.

Η κρίση των ανθρώπων και η κρίση του Θεού

ΕΚΕΙΝΟΣ, ΔΙΔΑΣΚΕΙ ο Κύριος, που θα εφαρμόσει και θα διδάξει και σε άλλους ανθρώπους τις εντολές του νόμου του Θεού, αυτός θα ονομαστεί μέγας στη Βασιλεία των ουρανών. Θα ονομαστεί από ποιόν, άραγε; Από τον ίδιο τον Θεό. Τους μεγάλους της γης τους κρίνουν και τους ονομάζουν μεγάλους άνθρωποι, που είναι δυνατό να πλανηθούν και να αδικήσουν. Τους μεγάλους της ουράνιας Βασιλείας τους αναγνωρίζει ο αλάθητος Θεός. Εκείνος που διακήρυξε, χωρίς ποτέ κανείς να μπορέσει να τον διαψεύσει: «Η κρίσις η εμή δικαία και αληθινή εστιν» (Ιω. 5, 30 – 8, 16). Εκείνος για τον οποίο μας βεβαιώνει η Αποκάλυψη: «Ναι, Κύριε ο Θεός ο Παντοκράτωρ, αληθιναί και δίκαιαι οι κρίσεις σου» (16,7). Εκείνος, λοιπόν, ο δίκαιος κριτής, κρίνει και αποδίδει τον τίτλο του μεγάλου μέσα στη Βασιλεία Του σ’ αυτούς που πράγματι το αξίζουν.
Τι κρίμα, όμως! Πολλοί χριστιανοί συχνά επιδιώκουμε την ευμενή κρίση των ανθρώπων εδώ στη γη και δεν προσβλέπουμε στη δίκαιη κρίση του Θεού. Ζούμε και ενεργούμε, επιθυμώντας να εισπράξουμε τον έπαινο και τον θαυμασμό των ανθρώπων. Έτσι γινόμαστε ανθρωπάρεσκοι. Και λησμονούμε το χρέος μας που είναι να επιδιώκουμε να αρέσουμε όχι στους ανθρώπους αλλά στο Θεό.

Οι μεγάλοι της ουράνιας Βασιλείας

ΟΣΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ανθρώπους ονομάστηκαν μεγάλοι στον παρόντα κόσμο, θα συντροφεύονται από τον επίζηλο τούτο τίτλο όσο θα διατηρείται ανοιχτή η αυλαία της εγκόσμιας ιστορίας. Εκείνος όμως, που θα αναγνωριστεί μεγάλος από τον Θεό, θα είναι «μέγας εν τη Βασιλεία των ουρανών». Μέγας στην αιωνιότητα. Μέγας κοντά στο Θεό και εν μέσω των Αγίων. Μέγας μέσα στο φως και την ευφροσύνη της θείας Βασιλείας, «ής ουκ έσται τέλος».
Η θερμή προσευχή τριών ολόκληρων χρόνων του αββά Παμβώ, ενός μεγάλου ασκητή, ήταν: «Κύριε, μη δοξάσης εμέ επί της γης». Φλεγόταν από τον πόθο της Βασιλείας του Θεού. Ζητούσε εκεί να ευρεθεί. Εκεί να τιμηθεί και όχι εδώ, στον πρόσκαιρο και μάταιο τούτο κόσμο. Γνώριζε κι εκείνος, όπως και όλοι οι άγιοι άνθρωποι του Θεού, ότι η κρίση των ανθρώπων και οι τιμές και διακρίσεις που απομένουν, ελάχιστα ή και καθόλου δεν συμπίπτουν με την κρίση και την τιμή του Θεού. Με αυτό ακριβώς το πνεύμα συμβουλεύει και ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος: «Μίσησον την τιμήν, ίνα τιμηθής».
Εμείς, άραγε, πόσο περιφρονούμε τις τιμές των ανθρώπων, τις πρόσκαιρες και μάταιες; Και πόσο ποθούμε την Βασιλεία του Θεού, όπου μας αναμένει η αληθινή τιμή και δόξα; Πόσο γεμίζει τις καρδιές μας ο λόγος του Αγίου Πνεύματος: «Μακάριος όστις φάγεται άρτον εν τη Βασιλεία του Θεού» (Λουκ. 14, 15);

Πως κάποιος αναγνωρίζεται κατά Θεόν μεγάλος

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ μπορεί να ονομαστεί μέγας στη Βασιλεία των ουρανών χωρίς προϋποθέσεις. Ο λόγος του Κυρίου είναι απολύτως σαφής: «Ός δ’ αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών». Ο Χριστός, δηλαδή, θέτει δυο βασικές προϋποθέσεις, και αυτές είναι το «ποιήση» και το «διδάξη». Μόνον εκείνος που, πρώτον, θα κάνει πράξη και ζωή, θα τηρήσει τις θείες εντολές και, δεύτερον, θα τις διδάξει και στους άλλους ανθρώπους, εκείνος θα ονομαστεί Μέγας, εκείνος θα τιμηθεί και θα δοξαστεί στην ουράνια Βασιλεία.
«Ός δ’ αν ποιήσει». Ο Κύριος δεν προτάσει τυχαία το «ποιήση» από το «διδάξη». Με αυτό θέλει να υπογραμμίσει την πρωταρχική σημασία της πράξεως έναντι της διδασκαλίας, να εξάρει τη μυστική δύναμη που κρύβουν τα έργα έναντι των λόγων. Μας το επισημαίνει με μια θαυμάσια διατύπωση και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «’Αφωνον έργον κρείσσον απράκτου λόγου». Ο Χριστός μας αποκάλυψε το Ευαγγέλιο Του για να το εφαρμόσουμε. Και η τήρηση των ευαγγελικών εντολών αποτελεί την πρώτη θεμελιώδη προϋπόθεση και της εισόδου και του δοξασμού μας μέσα στη θεία Βασιλεία.
«Και διδάξη». Με τη χριστιανική πράξη ο Κύριος συνάπτει τη χριστιανική μαρτυρία, το έργο της διδαχής των άλλων. Δεν μπορούμε να διδάξουμε άλλους, αν πρώτα εμείς δεν τηρούμε όσα επιχειρούμε να διδάξουμε. «Χρη πρώτον ποιείν, είτα διδάσκειν» κατά τον Ευθύμιο Ζιγαβηνό. Όμως δεν αρκεί να τηρούμε μόνο τις ευαγγελικές εντολές. Έχουμε καθήκον και να τις διδάξουμε. Αν η πίστη μας είναι η αλήθεια, οφείλουμε να την κηρύξουμε. Αν είναι το φως, θα πρέπει να το ακτινοβολήσουμε. Αν είναι η γνήσια ζωή, χρειάζεται να την αποκαλύψουμε. «Ου γαρ εαυτοίς δει χρησίμους είναι μόνον», παρατηρεί ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «αλλά και ετέροις». Και προσθέτει ο ίδιος διδάσκαλος: «διότι όπως ακριβώς το διδάσκειν χωρίς το ποιείν καταδικάζει αυτόν που διδάσκει…., .έτσι και το ποιείν που δεν συνοδεύεται και με το υφηγείσθαι ετέρους ( = τη διδασκαλία άλλων), ελαττώνει τον μισθό». Μακάριοι και αληθινά μεγάλοι είναι αυτοί που επιτυγχάνουν τη θαυμαστή σύζευξη ζωής και μαρτυρίας, έργων και λόγων, πράξεως και θεωρίας.
Αδελφοί μου,
Ο Κύριος μας σήμερα μας υποδεικνύει την ύψιστη διάκριση: να ονομαστούμε μεγάλοι στη Βασιλεία Του. Εναπόκειται σε μας, τηρώντας τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις που Εκείνος θέτει, να κατακτήσουμε τον ουράνιο τούτο τίτλο.

Πρεσβύτερος
Δημήτριος Λ. Λάμπρου.

“Γιατί σε μένα , Θεέ μου;”.

Ευλογημένα γιατί! Τα καθαγίασε ο Ίδιος ο Χριστός στο σταυρό: «Θεέ μου, Θεέ μου, ίνα τι με εγκατέλιπες;». Θεέ μου, γιατί μου το έκανες αυτό; Τι σου έκανα; Δεν είμαι ο Υιός σου; Το ίδιο ακριβώς ερώτημα με το δικό μου∙ και έμεινε και αυτό αναπάντητο. Έμεινε αναπάντητο στα φαινόμενα. Τα γεγονότα όμως φανέρωσαν την απάντηση.Τέτοια πολλά «γιατί» βγήκαν και από το στόμα του πολύαθλου Ιώβ ή τη γραφίδα του τραυματισμένου Δαυίδ, δύο ανθρώπων που οι τραγικοί θάνατοι των παιδιών τους σφράγισαν το πέρασμά τους από την ιστορία και που μας παρουσιάζονται συχνά ως τα μοναδικά πρότυπα πίστης, εγκαρτέρησης και υπομονής.Το ερώτημα αυτό το απευθύνουμε στο Θεό, το λέμε στον εαυτό μας, το επαναλαμβάνουμε στους ανθρώπους που νιώθουμε ότι ιδιαίτερα μας αγαπούν. Το λέμε κυρίως για να εκφράσουμε το μέσα μας, το λέμε όμως και προσδοκώντας το χάδι μιας απάντησης. Ποιος όμως μπορεί να δώσει μια απάντηση; Ακόμη κι αν την ξέρει, ποιος μπορεί να μας την πει;Λέγει ο Μέγας Βασίλειος προς πενθούντα πατέρα ότι ο πόνος κάνει τον άνθρωπο τόσο ευαίσθητο, ώστε μοιάζει με το μάτι που δεν ανέχεται ούτε το φτερό. Και η πιο τρυφερή κίνηση αυξάνει τον πόνο του πονεμένου. Και η πιο διακριτική αναλογία δεν αντέχεται. Ο λόγος που εκφέρεται ως λογικό επιχείρημα ενοχλεί αβάσταχτα. Μόνο το δάκρυ, η κοινωνία της απορίας, η σιωπή, η εσωτερική προσευχή θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τον πόνο, να φωτίσουν το σκοτάδι ή να γεννήσουν μια μικρή ελπίδα.
Ο πόνος γεννά αλήθεια, συμπόνια, κοινωνίαΟ πόνος δεν ξυπνάει μόνο εμάς, αλλά γεννάει και την αγάπη στους γύρω μας. Προσπαθούν να μπουν στη θέση μας. Αγωνίζονται στον καιρό της ασφάλειάς τους να μοιρασθούν τα πιο ανεπιθύμητα γι’ αυτούς δικά μας αισθήματα. Και το κάνουν. Ο πόνος γεννά την υπομονή μας, ταυτόχρονα όμως γεννά και τον εξ αγάπης σύνδεσμο με τους αδελφούς μας. Ο πόνος γεννά την αλήθεια. Η συμπόνια των άλλων τη φυτεύει στη δική μας καρδιά. Εκεί διακριτικά κρύβεται και η απάντηση.Έτσι γεννιέται στην καρδιά η παρηγοριά, της οποίας η γλύκα και η ανακούφιση είναι πολύ εντονότερες ως εμπειρίες από το βάρος του πόνου. Η απάντηση γεννιέται μέσα μας.Δυο γονείς, μας λέγουν οι επιστήμονες, μπορούν να κάνουν άπειρα διαφορετικά παιδιά. Όσο διαφέρουν οι φυσιογνωμίες μας, άλλο τόσο και παραπάνω ποικίλουν οι εκφράσεις του εσωτερικού κόσμου μας. Το ίδιο και οι απαντήσεις στα μεγάλα αυτά ερωτήματα. Αν ένας τρίτος μας δώσει τη μία «σωστή» δήθεν απάντησή του, θα καταστρέψει την ποικιλία και την προσωπικότητα των δικών μας απαντήσεων- των ιερών απαντήσεων που για τον καθένα μας επιφυλάσσει ο Θεός. Η υποτιθέμενη σοφία του όποιου σοφού θα συντρίψει την αλήθεια και την ελευθερία του Θεού μέσα μας. Το μεγάλο λάθος είναι να περιμένουμε την απάντηση απ’ έξω μας, από τους άλλους. Ποιος σοφός; Ποιος φιλόσοφος; Ποιος ασφαλισμένος στην ορθότητα των επιχειρημάτων του ιερέας γνωρίζει την απάντηση των τόσο προσωπικών μας «γιατί»; Η απάντηση μπορεί να ανιχνευθεί μόνο μέσα μας. Όχι στις ανάλογες δήθεν περιπτώσεις ,ούτε σε βαρύγδουπα βιβλία, ούτε σε συνταγές παρηγοριάς και σοφίας. Η απάντηση δεν υπάρχει κάπου, δεν την ξέρει κάποιος. Η απάντηση γεννιέται μέσα μας. Η δική μας απάντηση είναι το δώρο του θεού. Ο πόνος μας βγάζει από τα ανθρώπινα μέτρα.
Τελικά αυτά τα «γιατί» δεν έχουν τις απαντήσεις που η φτώχεια και η αδυναμία μας περιμένει. Στη λογική αυτή συνήθως παραμένουν αναπάντητα. Γι’ αυτό και ο Χριστός για το θάνατο δεν είπε παρά ελάχιστα. Απλά ο Ίδιος τον επέλεξε∙ και πόνεσε όσο κανένας άλλος. Και όταν αναστήθηκε ,το στόμα Του έβγαλε περισσότερη πνοή και λιγότερα λόγια. Δεν είπε τίποτε για τη ζωή και θάνατο- μόνο προφήτευσε το μαρτύριο του Πέτρου. Ο πόνος δεν απαντιέται με επιχειρήματα . Ούτε η αδικία και ο θάνατος αντιμετωπίζονται με τη λογική. Τα προβλήματα αυτά λύνονται με το εμφύσημα και την πνοή που μόνο ο Θεός δίνει. Λύνονται με το Άγιο Πνεύμα . Ξεπερνιούνται με την ταπεινή αποδοχή του θελήματος του Θεού, που είναι τόσο αληθινό αλλά συνήθως και τόσο ακατανόητο.Στο διάβα της, η δοκιμασία συνοδεύεται από το σφυροκόπημα των αναπάντητων ερωτημάτων. Κι εμείς, γαντζωμένοι στα «μήπως», στα «γιατί», στα «αν», συντηρούμε τις ελπίδες και αντέχουμε την επιβίωση σε αυτό τον κόσμο , προσδοκώντας κάτι σίγουρο ή κάτι σταθερό. Αυτό όμως συνήθως δεν εντοπίζεται στην προτεινόμενη από μας λύση, αλλά επικεντρώνεται στην απροσδόκητη, υπέρλογη θεϊκή παρηγοριά. Κάθε προσπάθεια αντικατάστασής της με ανθρώπινα υποκατάστατα αδικεί εμάς τους ίδιους. Κάθε περιορισμός στην ασφυκτική θηλιά των ορθολογιστικών απαντήσεων μας παγιδεύει βαθύτερα στο δράμα μας. Στο διάλογο με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο είμαστε υποχρεωμένοι να βγούμε από τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτή είναι όχι μόνο η έξοδος από τη δοκιμασία αλλά και η ευεργεσία της. Η μοναδική ευκαιρία .Τελικά, το μεν ερώτημα μπορούμε να το υποβάλλουμε, τη δε απάντηση πρέπει να την περιμένουμε. Ή ο Θεός δεν υπάρχει ή παραχωρεί μια δοκιμασία για να μας δώσει μια μοναδική ευκαιρία. Αν δεν γινόταν η Σταύρωση , δεν θα υπήρχε η Ανάσταση. Ο Χριστός θα ήταν ένας καλός δάσκαλος∙ όχι ο Θεός. Ο Θεός δίνει την ευκαιρία . Σε μας μένει να τη δούμε και να την αξιοποιήσουμε. Η δε χαρά και το περιεχόμενο αυτής της ευκαιρίας είναι πολύ μεγαλύτερα από την ένταση και τον πόνο της δοκιμασίας. Ο θάνατος , ο πόνος, η αδικία αποτελούν μυστήριο που η όποια απάντηση το διασαλεύει. Στις περιπτώσεις αυτές η αλήθεια δεν εκφράζεται ως άποψη ή επιχείρημα ,αλλά προσφέρεται ως ταπείνωση και κοινός πόνος. Η πορεία στο μεθόριο της ζωής και του θανάτου, του σκανδαλισμού και της δοξολογίας, του θαύματος και της αδικίας παρουσιάζει στροφές και κρυμμένες γωνιές, όπου διασφαλίζεται η αλήθεια της ζωής. Αν ξεφύγει κανείς τον πειρασμό να λυγίσει, τότε αντικρίζει την αλήθεια με τέτοια όψη που ποτέ του δεν είχε καν φαντασθεί. Ο πόνος, αν κάποιος καταφέρει να τον αγκαλιάσει, γεννά πρωτόγνωρες ευαισθησίες και ξεδιπλώνει πραγματικότητες που με άλλο τρόπο δεν μπορούν να ιδωθούν. Η πρόκληση δεν είναι να συμβούν γεγονότα και αποκαλύψεις∙ αυτά υπάρχουν. Η πρόκληση είναι να ανοίξει κανείς μάτια του για να μπορεί να τα αντικρίσει.Είναι αναντίλεκτη αλήθεια δυστυχώς: συνήθως μόνο χάνοντας τα πολύ επιθυμητά ,γνωρίζουμε και κερδίζουμε τα πολύ μεγάλα. Σίγουρα ο πόνος και η αδικία δεν μπορούν να καταργήσουν την αγάπη του Θεού. Ο Θεός υπάρχει. Και είναι και αγάπη και ζωή. Η τέλεια αγάπη και το πλήρωμα της ζωής . Και το μεγαλύτερο θαύμα της ύπαρξής Του είναι η συνύπαρξη Του με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο.Ίσως και η μεγαλύτερη πρόκληση για τον καθένα μας να είναι η συνύπαρξη με το δικό του προσωπικό πόνο, το ελπιδοφόρο σφιχταγκάλιασμα με τα βαθύτερα αυτά «γιατί», η ταπεινή εσωτερική περιχώρηση στην προσδοκία του Θεού μέσα από τις «αδικίες» που νομίζουμε πως Αυτός μας κάνει. Πριν από λίγες μέρες με πλησίασε κάποια νεαρή κοπέλα , που το καντηλάκι της ζωής της φαίνεται να τρεμοσβήνει. Μέσα στον αβάσταχτο πόνο της διέκρινα την ελπίδα. Μέσα από τα δακρυσμένα μάτια της αντίκρισα τη χαρά, τη δύναμη και τη σοφία.- Θέλω να ζήσω, μου είπε. Αλλά δεν ήλθα για να μου το επιβεβαιώσετε. Ήλθα για να με βοηθήσετε να φύγω έτοιμη από αυτό τον κόσμο.- Εγώ είμαι παπάς της ζωής και όχι του θανάτου, της απαντώ. Γι’ αυτό και θέλω να ζήσεις . Επίτρεψέ μου, όμως, να σε ρωτήσω κάτι: μέσα στη δοκιμασία σου, ρωτάς ποτέ «γιατί σε μένα ,Θεέ μου;»- Δεν σας καταλαβαίνω, πάτερ, μου λέει. Εγώ ρωτώ «γιατί όχι σε μένα, Θεέ μου;». Και δεν περιμένω το θάνατό μου ,αλλά προσδοκώ το φωτισμό μου!

Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ.

Άνθρωπος μεθόριος. Από τα αναπάντητα διλήμματα Στα περάσματα της «άλλης λογικής»Εκδόσεις: «Εν πλω».

Δια την αγιότητα και τελειότητα τρία πράγματα απαιτούνται.

Δια τον καταρτισμόν της πνευματικού προόδου, η οποία οδηγεί τον άνθρωπον εις τον εξαγνισμόν, την καθαρότητα εκ του μολυσμού του ματαίου τούτου κόσμου και των ανθρωπίνων και σαρκικών παθών και ηδονών, δια την αγιότητα και τελειότητα και ένωσιν του ανθρώπου μετά του Θεού ,τρία πράγματα απαιτούνται:Πρώτον, η κατά Θεόν χριστιανική ζωή και πολιτεία των γονέων και το καλό παράδειγμα αυτών.Δεύτερον, η κατά Θεόν διδασκαλία και διαπαιδαγώγησις των τέκνων υπό των γονέων από μικράς, νηπιακής ηλικίας, αφ’ ης το παιδί αρχίζει να αισθάνεται , να εννοή, να ακούη, να ομιλή, καιΤρίτον, η απομάκρυνσις και τελεία αποφυγή εκ των κακών συναναστροφών, διεφθαρμένων, ασεβών, απίστων και διεστραμμένων παιδίων, κορασίδων, νέων, νεανίδων, ακόμη και γεροντισσών και γερόντων. Επειδή ,κατά τη γνώμη αρχαίων σοφών, αι κακαί συναναστροφαί φθείρουν ήθη χρηστά, και κατά τον Απόστ. Παύλον φθείρουν ήθη χρηστά ομιλίαι κακαί. Λοιπόν, ως τέκνα μου αγαπητά, σας δίδω τας ανωτέρω πατρικάς νουθεσίας , και από σήμερον να θέσετε εις εφαρμογήν τας οδηγίας μου δια να αναδείξητε την κόρην σας αγίαν. Πρωτίστως να της δώσετε το καλόν παράδειγμα, να γίνεται όσον το δυνατόν αγία, διότι αγίους μας θέλει ο Θεός. Γίνεσθε, είπεν, άγιοι, ότι εγώ Άγιος ειμί. Εάν ήτο αδύνατον, δεν θα το έλεγεν ο Θεός, διότι αδύνατα ο Θεός δεν ζητεί από τους ανθρώπους. Θα γίνωμεν δε Άγιοι ,εάν αγαπήσωμεν τον Θεόν με όλην μας την ψυχήν και την καρδίαν, αγαπήσωμεν δε και τον πλησίον μας, ακόμη και τους εχθρούς μας, ως τον εαυτόν μας. Τότε και μόνον θα γίνωμεν Άγιοι και παιδιά του Θεού…

Από το βιβλίο : «Ο ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ ( Ο ουρανοδρόμος οδοιπόρος, 1884-1980) Ένας σύγχρονος όσιος πατήρ Της Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας.

Ταπείνωση στην πράξη, όχι μόνο στα λόγια.

- Γέροντα, αν κανείς ταπεινώνεται μόνος του κατηγορώντας τον εαυτό του: «είμαι λειψός, χαμένος, κ.λπ.». αυτό τον βοηθάει να αποκτήση ταπείνωση; - Μόνος του εύκολα κατηγορεί κανείς τον εαυτό του, αλλά δύσκολα δέχεται την κατηγορία των άλλων. Μόνος το μπορεί να λέη: «είμαι ελεεινός, ο πιο αμαρτωλός, ο χειρότερος απ’ όλους», αλλά έναν λόγο του άλλου να μην τον σηκώνη. Βλέπεις, όταν κάποιος πέφτη μόνος του και χτυπάη, μπορεί να πονέση, αλλά δεν δίνει και πολλή σημασία. Ή όταν τον χτυπήση ένας που τον αγαπάει, λέει: «Ε, δεν πειράζει». Αν όμως λίγο τον γραντζουνίση ή τον σπρώξει κάποιος που δεν τον συμπαθεί, ω, τότε να δης! Θα βάλη τις φωνές, θα κάνη πως πονάει, πως δεν μπορεί να περπατήση! Όταν ήμουν παιδί στο Σινά, ήταν εκεί κι ένας λαϊκός – Στρατή τον έλεγαν- που αν τον φώναζες: «κύριε Στρατή», σου έλεγε: «Αμαρτωλό Στρατή, να λες, αμαρτωλό Στρατή». Όλοι έλεγαν: «Τι ταπεινός που είναι!», Ένα πρωί τον πήρε ο ύπνος και δεν κατέβηκε στην εκκλησία. Πήγε λοιπόν κάποιος να τον ξυπνήση. «Στρατή, του λέει, ακόμη κοιμάσαι; Τελείωσε κι ο Εξάψαλμος∙ δεν θα ‘ρθης στην εκκλησία;». Οπότε εκείνος βάζει κάτι φωνές: «Εγώ έχω περισσότερη ευλάβεια από σένα και ήρθες εσύ να μου πης να κατέβω στην εκκλησία;». Έκανε σαν τρελλός… Μέχρι που πήρε το κλειδί από την πόρτα- ήταν από εκείνα τα κλειδιά τα μεγάλα-, για να τον χτυπήση, γιατί θίχτηκε. Τα έχασαν οι άλλοι που τον άκουσαν ,γιατί τον είχαν για υπόδειγμα, για πολύ ταπεινό. Έγινε ρεζίλι . Βλέπεις τι γίνεται; Μόνος του έλεγε ότι είναι αμαρτωλός αλλά, μόλις θίχτηκε ο εγωισμός του, έγινε θηρίο! Ένας άλλος στην Ήπειρο είχε επιδιορθώσει μια εκκλησία. Μόνος του έλεγε ότι δεν έκανε τίποτε παρά μια ψευτιά. Όταν όμως του είπα: «όχι μια ψευτιά, κάτι έκανες», ω, πώς θύμωσε! «Εσύ θα την διόρθωνες καλύτερα την εκκλησία; μου είπε. Εγώ ξέρω από οικοδομές∙ δεν είμαι μαραγκός σαν εσένα. Ο πατέρας μου ήταν εργολάβος»! Θέλω να πω, μόνος του εύκολα ταπεινώνεται κανείς, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει πραγματική ταπείνωση. - Γέροντα, ποια είναι η γνήσια, η πραγματική ταπείνωση; - Όταν σε ταπεινώνει ο άλλος και το δέχεσαι, τότε έχεις πραγματική ταπείνωση, γιατί πραγματική ταπείνωση είναι η ταπείνωση στην πράξη, όχι στα λόγια. Μια φορά ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ρώτησε τους ανθρώπους που είχαν συγκεντρωθή γύρω του: «Ποιός από εσάς δεν έχει υπερηφάνεια;». «Εγώ, είπε κάποιος. «Έλα εδώ εσύ που δεν έχεις υπερηφάνεια, του λέει. Κόψε το μισό μουστάκι και πήγαινε στην πλατεία». «Α, αυτό δεν μπορώ να το κάνω», του απαντά. «Ε, τότε δεν έχεις ταπείνωση», του λέει. ‘Ήθελε να πη ο Άγιος ότι χρειάζεται έμπρακτη ταπείνωση. - Γέροντα, εγώ, όταν με πειράζουν, αντιδρώ. - Δεν έχεις ταπείνωση, γι’ αυτό αντιδράς. Είδες ο Αββάς Μωυσής τι ταπείνωση είχε; Όταν τον έκαναν ιερέα, θέλησε ο αρχιεπίσκοπος να τον δοκιμάση και είπε στους κληρικούς: «Όταν μπη στο Ιερό ο Αββάς Μωυσής , να τον διώξετε και μετά να πάτε από πίσω του να ακούσετε τι θα πη». Μόλις λοιπόν μπήκε ο Αββάς Μωυσής στο Ιερό, τον έδιωξαν. «Βρε κατάμαυρε του είπαν, τι ζητάς εδώ;». «Έχουν δίκαιο, είπε εκείνος∙ τι δουλειά έχω εδώ μέσα εγώ ο κατάμαυρος; Αυτοί είναι άγγελοι!». Δεν πειράχθηκε , δεν θύμωσε. - Γέροντα, μπορεί κάποιος να είναι πράος και να μην αντιδρά, όταν τον βρίζουν, αλλά να μην έχει ταπείνωση; - Ο ταπεινός άνθρωπος είναι και πράος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όσοι είναι πράοι είναι και ταπεινοί. Στην πραότητα πρέπει να υπάρχη και η ταπείνωση, γιατί, αν δεν υπάρχη, μπορεί να φαίνεται κανείς εξωτερικά πράος, αλλά μέσα του να είναι γεμάτος από υπερηφάνεια και να λέη: «Αυτοί είναι βλαμμένοι, άσ’ τους να λένε!». Σαν εκείνον τον μοναχό που τον έβλεπαν οι Πατέρες να μην αντιδρά καθόλου, όταν του έκαναν παρατηρήσεις ή τον μάλωναν, αλλά όλη η ζωή του δεν τους πληροφορούσε. Γι’ αυτό μια φορά τον ρώτησαν: «Καλά, όταν σε μαλώνουμε, τι λογισμό έχεις και δεν μιλάς; ». Και εκείνος τους απάντησε: «Λέω από μέσα μου: “Άσ’ τους, ξόανα είναι”»! Τους περιφρονούσε δηλαδή.

Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄ ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ» ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007.

ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

«Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτὰ οὒχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;»(Μάτθ.6,26-27) Ἕνα ἀπὸ τὰ κύρια χαρακτηριστικά της ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, εἶναι καὶ ἡ μέριμνα πρὸς ἐξασφάλιση τῶν ἀναγκαίων ὑλικῶν ἀγαθῶν, ποὺ ἀπαιτοῦνται διὰ τὴν ζωὴ τῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἄνθρωπος μεριμνᾷ καὶ φροντίζει, μὲ ζῆλο καὶ πόθο καὶ προσπάθεια, γιὰ τὴν τροφή του, τὸ ποτό του, τὸ ἔνδυμά του, τὴν κατοικία του, τὶς ὑλικὲς ἀνάγκες τοῦ γενικά. Καὶ βέβαια, μιὰ λογικὴ φροντίδα καὶ μέριμνα, εἶναι κάτι τὸ φυσιολογικὸ καὶ δὲν τὸ ἀπαγορεύει ὁ Θεός. Ἐφ’ ὅσον ἔχουμε σῶμα μὲ ὑλικὲς ἀνάγκες καὶ μάλιστα ὁ Θεός μας ἔπλασε ἔτσι, ὥστε νὰ ἐξαρτώμεθᾳ καὶ ἀπὸ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ἀπαιτεῖται ὁ ἄνθρωπος νὰ φροντίζει καὶ νὰ ἐνδιαφέρεται διὰ τὰ πρὸς τὸ ζῆν. Τὸ κακὸ ὅμως εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν φροντίζει ἁπλῶς, ἀλλὰ προσκολλᾶται στὰ βοιωτικά, στρέφει ὁλόκληρη τὴν ὕπαρξη τοῦ πρὸς αὐτά, καταβάλλει ἀγωνιώδη καὶ ἐξαντλητικὴ προσπάθεια γιὰ νὰ τὰ ἐξασφαλίσει καὶ ἔτσι στὸ τέλος γίνεται δοῦλος τῶν ἀναγκῶν του. Δὲν τρώγει οὔτε πίνει οὔτε ντύνεται ἁπλῶς γιὰ νὰ ζεῖ, ἀλλὰ ζεῖ καὶ ὑπάρχει γιὰ νὰ τρώγει νὰ πίνει καὶ νὰ ντύνεται. Κατὰ βάθος, αὐτὴ ἡ ἀγωνιώδης μέριμνα ἡ ὁποία χαρακτηρίζει ἄτομα καὶ σύνολα, ἐν τελευταῖᾳ ἀναλύσει, ὀφείλεται στὴν ἀνασφάλεια καὶ τὸν φόβο ποὺ νοιώθει ὁ ἄνθρωπος μπροστὰ στὸν θάνατο, μπροστὰ στὸ σκοτεινὸ καὶ ἀβέβαιο μέλλον. Καὶ μάλιστα, τὸν φόβο αὐτὸ τὸν νοιώθει ὁ ἀποκομμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ ἄνθρωπος, ποὺ δὲν πιστεύει στὸν Θεό, δὲν ἐλπίζει στὴν πρόνοιά του, δὲν τὸν νοιώθει σὰν πατέρα του. Εἶναι λοιπὸν φυσικό, μὴ ἔχοντας ποὺ νὰ στηριχθεῖ γιὰ νὰ ἀσφαλίσει τὴν ζωή του, νὰ συσσωρεύει ὑλικὰ ἀγαθά. Ἃς θυμηθοῦμε τὸν ἄφρονα πλούσιο, ποὺ ἀφοῦ γκρέμισε τὶς ἀποθῆκες, ἔκτισε καινούργιες καὶ τὶς γέμισε ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ εἶπε ἐκεῖνο τὸ περίφημο' «ψυχή μου, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά, ἀναπαύου, φᾶγε, πίε, εὐφραίνου»(Λούκ.12~19). Ἃς θυμηθοῦμε αὐτὰ ποὺ διαβάζουμε στὶς ἐφημερίδες γιὰ «ζωτικὰ ἐδάφη», γιὰ «ζωτικὰ συμφέροντα», δηλαδὴ ὅτι ἡ ζωή μας ἐξαρτᾶται ἄμεσα ἀπὸ τὰ πετρέλαια, ἀπὸ τὸ οὐράνιο, ἀπὸ τὰ διαμάντια καὶ ὅλα τὰ παρεμφερῆ. Ἃς θυμηθοῦμε, ὅτι οἱ ὑποσχέσεις τῶν πολιτικῶν μας καὶ οἱ ἐπιδιώξεις τῶν συνδικαλιστῶν τῶν διαφόρων σωματείων, εἶναι κυρίως οἰκονομικὲς καὶ τότε θὰ καταλάβουμε πόσο εἰδωλολάτρες εἴμαστε καὶ πόσο ἔχουμε ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό. Ἀκόμη καὶ ὅσοι πᾶμε στὴν Ἐκκλησία, περισσότερο πιστεύουμε στὸ πορτοφόλι μας, στὶς καταθέσεις μας, στ’ ἀκίνητά μας καὶ ὄχι στὸν Θεό. Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ Θεὸς γνωρίζει τὴν ἀπιστία μας, ἢ τὴν κλονισμένη πίστη μας ἂν θέλετε, ἡ ὁποία ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ στρέφεται ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξή μας στὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ μόνο σ’ αὐτά, στὸ εὐαγγέλιό του, προσπαθεῖ μὲ ὠρισμένες εἰκόνες νὰ μᾶς μιλήσει γιὰ τὴν θεία πρόνοιά του. Ἔτσι μας λέγει' «Μὴ ἔχετε ἄγχος τί θὰ φᾶτε, τί θὰ πιεῖτε, οὔτε τί θὰ ντυθεῖτε. Κοιτάξτε τὰ πουλιὰ τοῦ οὐρανοῦ ποὺ δὲν σπέρνουν οὔτε θερίζουν οὔτε συγκεντρώνουν στὶς ἀποθῆκες καὶ ὁ πατέρας σας ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά. Ἐσεῖς δὲν εἶσθε πολὺ ἀνώτεροι ἀπ’ αὐτά; Ποιὸς ἀπό σας, ὅσο κι ἂν φροντίσει, μπορεῖ νὰ προσθέσει στὸ ἀνάστημα τοῦ ἕνα πῆχυ; Καὶ γιατί μεριμνᾶτε γιὰ ἐνδύματα; Παρατηρήσατε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πὼς αὐξάνουν. Οὔτε κοπιάζουν οὔτε γνέθουν, ἀλλά σας λέγω οὔτε ὁ Σολομῶν εἰς ὅλη του τὴν δόξα δὲν ντύθηκε σὰν ἕνα ἀπ’ αὐτά. Ἐὰν τὸ χορτάρι τοῦ ἀγροῦ, ποὺ σήμερα ὑπάρχει καὶ αὔριο τὸ ρίχνουν στὸ φοῦρνο, ὁ Θεὸς τὸ ντύνει τόσο ὡραία, πόσο περισσότερο ἐσὰς ὀλιγόπιστοι; Μὴ μεριμνᾶτε λοιπὸν καὶ μὴ λέγετε, ‘Τί θὰ φᾶμε ἢ τί θὰ πιοῦμε ἢ τί θὰ ντυθούμε’; Διότι ὅλα αὐτὰ τὰ ἐπιδιώκουν οἱ ἐθνικοί. Γνωρίζει ὁ πατέρας σας ὁ οὐράνιος ὅτι ἔχετε ἀνάγκη ἀπ’ ὅλα αὐτά. Ζητεῖτε πρῶτα τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνη του καὶ τότε ὅλα αὐτὰ θὰ σᾶς χορηγηθοῦν»(Μάτθ.6,25-33). Λέγει ἡ ἁγία Γραφή' «ὁ φυτεύσας τὸ οὖς οὐχὶ ἀκούει καὶ ὁ πλάσας τὸν ὀφθαλμὸν οὐχὶ κατανοεῖ»(Ψάλμ.93,9). Δηλαδή, ἄνθρωπε ἐσὺ ποὺ λέγεις «οὐκ ὄψεται Κύριος, οὐδὲ συνήσει ὁ Θεὸς τοῦ Ἰακώβ», αὐτὸς ποὺ ἔδωσε ὀφθαλμοὺς καὶ αὐτιὰ σὲ λογικὰ καὶ ἄλογα ὄντα, εἶναι δυνατὸν νὰ μὴ ἀκούει καὶ νὰ μὴ βλέπει; Γιὰ πᾶτε νὰ σκοτώσετε μία μυίγα, ἀμέσως θὰ σᾶς δεῖ καὶ θὰ φύγει, γιατί ἔχει πολλὰ μάτια καὶ γίνονται ἀντιληπτὲς οἱ κινήσεις μας ἀμέσως. Πόσες μυῖγες, πόσα κουνούπια, πόσες μέλισσες, ὑπάρχουν στὸν κόσμο; Πόσα ἑκατομμύρια μάτια; Αἳ λοιπὸν αὐτὸς ποῦ ἔφτιαξε αὐτὸ τὸ πλῆθος τῶν ματιῶν δὲν ἔχει ὁ ἴδιος μάτια ἢ αὐτιά; Εἶναι δυνατόν; Στέκει λογικῶς αὐτό; Κι ὅμως παρ’ ὅλες τὶς λογικὲς ἐνδείξεις ἡ πίστη τοῦ ἀνθρώπου στὴ θεία πρόνοια δοκιμάζεται. Κι αὐτὸ συμβαίνει πάντοτε σὲ κάθε περίοδο τῆς ἱστορίας. Ἔτσι ἂν ἀνοίξουμε τὸν προφήτη Ἠσαία π.χ. θὰ δοῦμε ἐκεῖ νὰ γράφει ὁ προφήτης' «Μᾶς ἐγκατέλειπε ὁ Κύριος, μᾶς λησμόνησε»(Ἠσαίας 49,14).Καὶ ἀπαντᾷ ὁ Θεὸς στὰ παράπονα τῶν ἰσραηλιτῶν' «Μήπως εἶναι δυνατὸ ποτὲ ἡ μητέρα νὰ λησμονήσει τὸ παιδί της; Νὰ ξεχάσει τὸ σπλάχνο της; Ἀλλὰ κι ἂν ὑποθέσουμε ὅτι αὐτὸ μπορεῖ νὰ γίνει, ἐγὼ ὁ Θεὸς δὲν πρόκειται νὰ σᾶς ξεχάσω». Καὶ γιὰ νὰ διδάξει ὁ Θεός, ὅτι πράγματι δὲν ὑπάρχει πιθανότητα νὰ τοὺς λησμονήσει, ἀναφέρει τὴν ἑξῆς ἀνθρωπομορφικὴ εἰκόνα' «Ἱερουσαλὴμ σὲ ζωγράφισα στὰ χέρια μου, τὰ τείχη σου, τὶς πλατεῖες σου, τοὺς δρόμους σου, τὰ πάντα. Καὶ σὲ ἔχω μπροστά μου συνεχῶς». Τί ὡραία αὐτὴ ἡ ἀνθρωπομορφικὴ εἰκόνα τοῦ Ἠσαία! Μᾶς θυμίζει στιγμὲς τῆς μαθητικῆς μας ζωῆς. Ὅταν κάποιο ὄνομα δύσκολο, κάποια ἡμερομηνία, κάποια χημικὴ ἐξίσωση, κάτι ποὺ τέλος πάντων ἦταν βασικὸ γιὰ τὸ μάθημά μας καὶ δὲν θέλαμε νὰ τὸ ξεχάσουμε στοὺς διαγωνισμοὺς ,τὸ γράφαμε στὸ χέρι μας. Μᾶς βεβαιώνει, λοιπὸν ὁ Θεός, πὼς δὲν εἶναι ἀναίσθητος, δὲν εἶναι ἄσπλαχνος, δὲν εἶναι κάπου μακριὰ ἀποτραβηγμένος, χωρὶς ἐνδιαφέρον καὶ φροντίδα γιὰ τὸν κόσμο μας. Τὸ ἀντίθετο μᾶλλον συμβαίνει. Μέσα στὶς μεγάλες παλάμες τοῦ Θεοῦ, δὲν βρίσκεται μόνο ἡ Ἱερουσαλὴμ γραμμένη. Κατὰ τοὺς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, βρίσκεται καὶ τὸ ὄνομά μας' καὶ δίπλα τοῦ ὅλες μας οἱ ὑλικὲς καὶ πνευματικές μας ἀνάγκες. Ἐκεῖ εἶναι σημειωμένες οἱ θλίψεις μας, οἱ δυσκολίες τῆς ζωῆς μας, τὰ δυσεπίλυτα προβλήματά μας. Τὰ βλέπει ὁ Θεός, τὰ μελετᾷ, καὶ ἐν καιρῷ δίδει ἢ θὰ δώσει τὶς ἀνάλογες λύσεις.

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 3 Ιουλίου 2011.

Γ΄Ματθαίου / Mατθαίος ς΄22-33

Κείμενο:
22 Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός. ἐὰν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινὸν ἔσται· 23 ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστί, τὸ σκότος πόσον; 24 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει· οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ. 25 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; 26 ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; 27 τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; 28 καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· 29 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων. 30 Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; 31 μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλώμεθα; 32 πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεῖ· οἶδεν γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων. 33 ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν.

Μετάφραση:
Το λυχνάρι του σώματος είναι τα μάτια. Αν λοιπόν τα μάτια σου είναι γερά, όλο το σώμα σου θα είναι στο φως. Αν όμως τα μάτια σου είναι χαλασμένα, όλο το σώμα σου θα είναι στο σκοτάδι. Κι αν το φως που έχεις, μεταβληθεί σε σκοτάδι, σκέψου πόσο θα΄ ναι το σκοτάδι! Κανείς δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυρίους· γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο, ή θα στηριχτεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλο. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα. Γι΄ αυτό, λοιπόν, σας λέω: Μη μεριμνάτε για τη ζωή σας, τι θα φάτε και τι θα πιείτε ούτε για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Η ζωή δεν είναι σπουδαιότερη από την τροφή; Και το σώμα δεν είναι σπουδαιότερο από το ντύσιμο; Κοιτάξτε τα πουλιά που δεν σπέρνουν ούτε θερίζουν ούτε συνάζουν αγαθά σε αποθήκες, κι όμως ο ουράνιος Πατέρας σας τα τρέφει· εσείς δεν αξίζετε πολύ περισσότερο απ΄ αυτά; Κι έπειτα, ποιος από σας μπορεί με το άγχος του να προσθέσει έναν πήχυ στο ανάστημά του; Και γιατί τόσο άγχος για το ντύσιμό σας; Ας σας διδάξουν τα αγριόκρινα πως μεγαλώνουν: δεν κοπιάζουν ούτε γνέθουν· κι όμως σας βεβαιώνω πως ούτε ο Σολομών σ΄ όλη του τη μεγαλοπρέπεια δεν ντυνόταν όπως ένα από αυτά. Αν όμως ο Θεός ντύνει έτσι το αγριόχορτο, που σήμερα υπάρχει κι αύριο θα το ρίξουν στη φωτιά, δε θα φροντίσει πολύ περισσότερο για σας, ολιγόπιστοι; Μην έχετε, λοιπόν, άγχος και μην αρχίσετε να λέτε: «τι θα φάμε;» ή: «τι θα πιούμε;» ή: «τι θα ντυθούμε;» γιατί για όλα αυτά αγωνιούν όσοι δεν εμπιστεύονται το Θεό· ο ουράνιος όμως Πατέρας σας ξέρει καλά ότι έχετε ανάγκη απ΄ όλα αυτά. Γι΄ αυτό πρώτα απ΄ όλα να επιζητείτε τη βασιλεία του Θεού και την επικράτηση του θελήματός του, κι όλα αυτά θα ακολουθήσουν.

Σχόλια:

Η ΒΙΟΤΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ

«Δια τούτο λέγω ημίν, μη μεριμνάτε»

ΚΥΡΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ της υλιστικής νοοτροπίας που διέπει την εποχή μας είναι η ακόρεστη επιθυμία να αυξήσουμε την ευμάρεια και να πολλαπλασιάσουμε τα υλικά αγαθά μας. Και η προσπάθεια που καταβάλλουμε για να ικανοποιήσουμε αυτή την επιθυμία, γεννά και επιτείνει συνεχώς μέσα μας το άγχος και την αγωνιώδη μέριμνα για τα βιοτικά. Έτσι εύκολα ο σημερινός άνθρωπος λησμονεί τον Θεό. Δεν αισθάνεται την θεία παρουσία Του. Δεν βλέπει τα ίχνη της αγάπης και της πρόνοιας Του μέσα στον κόσμο και τη ζωή του. Τα πάντα εξαρτά από τον εαυτό του, το μυαλό και τα χέρια του. Από την επιστήμη που θεοποιεί και από την τεχνολογία με την οποία παθιάζεται.
Στην υλιστική αντίληψη για την ζωή και την αγωνιώδη μέριμνα που γεννά στην ψυχή του ανθρώπου αναφέρεται και η σημερινή ευαγγελική περικοπή. Η μανιώδης προσήλωση στα υλικά αγαθά, μας λέει, τυφλώνει τα μάτια της ψυχής και βυθίζει την καρδιά στα θολά νερά του πάθους. Ακόμη μας επισημαίνει ότι η αγωνιώδης μέριμνα για τα βιοτικά δεν συμβιβάζεται με την πίστη στο Θεό. Δεν συμπορεύεται με την εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού, η οποία κατ’ εξοχήν διακρίνει τον πιστό άνθρωπο.
Σπάνια ο Κύριος μίλησε τόσο συγκεκριμένα και επίμονα ή παρέταξε τόσα επιχειρήματα για άλλο πάθος, όσο για τη μέριμνα. Τρεις φορές μέσα στους δέκα στίχους που αφιέρωσε στη μέριμνα, μας δίνει την εντολή «μη μεριμνάτε». Και η τριπλή αυτή επανάληψη καταδεικνύει πόσο μεγάλη αμαρτία είναι, πόσο αντιβαίνει στο θέλημα του Θεού.
Η αγωνιώδης μέριμνα, πρωτ’ απ’ όλα συνιστά άρνηση του Θεού.

ΜΑΡΤΥΡΕΙ ΕΛΛΕΙΨΗ πίστεως, ολιγοπιστία ή δυσπιστία στην πρόνοια και την αγάπη του Θεού. Ο κυριευμένος από τη «μέριμνα του αιώνος» (Ματθ. 13,22), τη μανία του πλούτου και την απόκτηση όλο και περισσότερων υλικών αγαθών, εάν δεν έχει αρνηθεί ολότελα τον Θεό, τον έχει οπωσδήποτε εξορίσει από τη ζωή του και τον κόσμο. Δεν τον σκέπτεται. Δεν τον επικαλείται. Δεν ζητά την βοήθεια Του. Δεν τον υπολογίζει στα σχέδια και τους προγραμματισμούς της ζωής του. Θεοποιεί και λατρεύει τον εαυτό του. Στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στα προσόντα και τις ικανότητες του. Αφοσιώνεται με πάθος στις επιδιώξεις και την πραγμάτωση των ονείρων του. Εάν όχι θεωρητικά, πρακτικά είναι σαν να διακηρύσσει ότι δεν χρειάζεται πλέον τον Θεό, ότι δεν τον έχει ανάγκη.

Καταστρέφει την ανθρωπιά μας

Η ΑΓΩΝΙΩΔΗΣ μέριμνα σκοτώνει ακόμη ό,τι ευγενέστερο κρύβουμε μέσα μας. Διώχνει από πάνω μας την ανθρωπιά. Μας κάνει σκληρούς και κυνικούς. Προκειμένου να αποκτήσουμε ό,τι επιθυμούμε ή να αυξήσουμε τα όσα έχουμε, συμπιέζουμε τη συνείδηση μας. Πνίγουμε τη φωνή μας. Αδικούμε καταφανώς. Γινόμαστε άσπλαχνοι. Επιδεικνύουμε σκληρότητα. Πατούμε επί πτωμάτων. Κάνουμε ένα σωρό ηθικές αβαρίες. Και το τραγικό είναι ότι εύκολα δίνουμε συγχωροχάρτι στον εαυτό μας και διακηρύσσουμε ανενδοίαστα ότι δεν μπορεί να κάνει κανείς διαφορετικά, αν θέλει να ζήσει και να προκόψει!

Αφανίζει το χαμόγελο ζωής

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ζωή του ανθρώπου που παραδόθηκε στο στρόβιλο των βιοτικών μεριμνών δηλητηριάζεται. Η αγωνία της μέριμνας διώχνει από την καρδιά μας την χαρά και την ειρήνη. Σκοτώνει την ελπίδα. Απλώνει τον φόβο. Σκοτεινιάζει τον ορίζοντα. Αφανίζει το χαμόγελο της ζωής.
Κοιτάξτε τους ανθρώπους που τρέχουν στους δρόμους. Το άγχος τους πνίγει. Η αγωνία των βιοτικών μεριμνών αλλοιώνει τα πρόσωπα τους. Το βλέμμα τους προδίδει την ανησυχία της ψυχής τους. Η μορφή – καθρέφτης του ψυχικού μας κόσμου – εκφράζει την πίεση που ασκεί η αγωνιώδης μέριμνα στην ψυχή.

Διώχνει ακόμη και τον ύπνο μας

ΟΧΙ ΣΠΑΝΙΑ, η μέριμνα μας αφαιρεί ακόμη και τον ύπνο, το μεγάλο τούτο δώρο του Θεού που έρχεται σαν λύτρωση από τους κόπους και τις φροντίδες της ημέρας. Το κρεβάτι, όπου ο άνθρωπος αναπαύεται και ανανεώνεται, γίνεται τόπος ατελείωτων σχεδιασμών, ποικίλων οικονομικών συνδυασμών, φανταστικών επιχειρήσεων ή τρομακτικών εφιαλτών.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιοποιεί η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, υπάρχουν πάνω από τριακόσια είκοσι εκατομμύρια ψυχοπαθείς διαφόρων μορφών σε όλο τον κόσμο. Και ο αριθμός αυτός προβλέπεται ότι κατά τις προσεχείς δεκαετίες θα ανέβει σε μεγαλύτερα ύψη. Τώρα, πόσο συντελεί στην εμφάνιση αυτών των φαινομένων η αγωνιώδης μέριμνα για τα βιοτικά, μπορούμε όλοι μας να κρίνουμε.

Πολιορκεί πλουσίους και φτωχούς

ΚΑΙ ΑΣ ΜΗ νομίσουμε ότι η μέριμνα είναι ένα πάθος που πολιορκεί μόνο τους φτωχούς ανθρώπους, εκείνους που αντιμετωπίζουν το πιεστικό πρόβλημα της επιβιώσεως. Πολύ περισσότερο βασανίζει τους ευκατάστατους και τους πλουσίους. Μεριμνά ο φτωχός για την τροφή, μεριμνά και ο πλούσιος για την τρυφή. Ο πρώτος αν δεν έχει κάτι για να φάει, ο δεύτερος πόσα και ποιά σήμερα θα φάει. Μεριμνά ο φτωχός για το ένδυμα, μεριμνά και ο πλούσιος για την πολυτέλεια. Μεριμνά ο φτωχός για την εξασφάλιση της στέγης, μεριμνά και ο πλούσιος για το μέγαρο και την έπαυλη του.
Σε αυτές τις μέριμνες αν προσθέσουμε τώρα και όλες εκείνες που παράγει η αντίληψη της σύγχρονης κοινωνίας για το κέρδος και η πολυπλοκότητα μορφών οικονομικής ανάδειξης, με τις οποίες μας δελεάζει η καθημερινή οικονομική πρακτική, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε τον κίνδυνο αλλοτρίωσης που αδιάκοπα μας απειλεί. Και για να πεισθούμε ότι έτσι ακριβώς έχουν τα πράγματα και δεν υπερβάλλουμε, αρκεί μια και μόνον εικόνα του σύγχρονου χρηματιστηρίου: το πάθος για εύκολο και γρήγορα κέρδος και η αγωνία των οικονομικών μεταβολών αποτυπωμένα στα πρόσωπα των ανθρώπων του χρήματος.

* * *

Αδελφοί μου,
Η αγωνιώδης μέριμνα για τα βιοτικά αποτελεί πάθος που καταδυναστεύει την εν Χριστώ ελευθερία μας. Συνιστά αμαρτία που μας απομακρύνει από τον Θεό. Γι’ αυτό και ο Κύριος μας σήμερα μας παραγγέλλει επίμονα: «Διά τούτο λέγω υμίν, μη μεριμνάτε». Αντίθετα, η εμπιστοσύνη στον Θεό Πατέρα μας, στην πρόνοια και την αγάπη Του για τον κόσμο και για κάθε άνθρωπο, αποτελεί τη μόνη ενδεδειγμένη στάση για μας που πιστεύουμε σ’ Αυτόν και θέλουμε να λογιζόμαστε παιδιά Του.
Αυτό ακριβώς μας συνιστά και ο απόστολος Πέτρος: «Πάσαν την μέριμναν υμών απορρίψατε επ’ αυτόν, ότι αυτώ μέλει περί υμών» (Α’ Πετρ. 5, 7)